Elazığ, neden kalkınma ajansı merkezi olmalı?
Ali ŞEKERDAĞ / Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Bölgesel Kalkınma Ajansı Kanunu gereği ülkemizde belirlenen bölgelere Bakanlar Kurulu kararı ile Kalkınma Ajansları kurulmaya başlandı. Bu doğrultuda ülke genelinde halen 10 ajans kurulmuş olup öngörülen 24 ajans için süreç devam etmekte. İstatistiği bölge sınıflandırmasında oluşturulan 12 bölgeden biri olan TRB: Ortadoğu Anadolu Grubu içerisinde TRB1 içerisinde Bingöl, Malatya, Tunceli ileri arasında yer alan Elazığ, coğrafi konumu, sosyal-ekonomik gelişmişlik göstergeleri, altyapı imkanları ve adı geçen illere uzaklığı bakımından kalkınma ajansı merkezinin kurulması gereken il olarak dikkat çekmekte..
Bölgelerarası kalkınmışlık farklılıklarının ortadan kaldırılması etkin ve sürdürülebilir bir kalkınma modelinin uygulanması, bölge kaynaklarının ekonomiye kazandırılması, kurum ve kuruluşlar arasında etkin iletişin kurulması, bürokrasinin en aza indirilmesi, AB başta olmak üzere çeşitli hibe fonları ile kaynakların etkin kullanımının sağlanması ve işsizliğin ortandan kaldırılmasına önemli katkı sağlayacak olan Kalkınma Ajansı Elazığ için büyük önem taşımaktadır.
TRB1 içindeki tüm illerin ajansın kendi illerine kurulması için girişimleri bulunmakta. Objektif kriterlerin baz alınarak ilin belirlenmesi gerektiği hususunda tüm kesimlerin öncelikle bir fikir birliğinde olması gerekli. Bugüne kadar kurulmuş olan Kalkınma Ajansları merkezlerine baktığımız zaman objektif kriterlerin dikkate alındığını görmekteyiz. Bu nedenle de Elazığ olarak rahat olduğumuzu ifade etmek istiyorum. Çünkü, DİE ve TÜİK raporlarında Elazığ'ın bir çok alanda diğer illerden çok önlerde olduğu görülüyor. Ancak, siyasi ve bürokratik bir kaza en büyük endişemiz.
Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası olarak konuyla ilgili hazırlamış olduğumuz ve ilgili tüm birimlere ulaştırdığımız dosyamızda 15 gerekçe sunmuştuk. Bunlardan en önemli 3 maddeyi öne çıkarmak istiyorum. Birincisi Elazığ'ın jeopolitik konumudur. Elazığ TRB1 illerinin merkezinde yer almakta olup; Malatya'ya 90, Tunceli'ye 135, Bingöl'e 142 kilometre mesafededir. Merkezin Malatya iline kurulması halinde Türkiye'de bugüne kadar kurulmuş Kalkınma Ajansları içerisinde merkeze ulaşımı en uzak bölge TRB1 olacaktır. Çünkü Malatya ile Bingöl arasındaki mesafe 240 kilometredir.
İkincisi kalkınmışlık göstergeleridir. TUİK'in en son açıkladığı 76 il sıralamasına göre Elazığ Sosyal Gelişmişlik Endeksinde 33. sırada, Malatya ise 44. sıradadır. SEG Endeksinde ise Elazığ 36, Malatya 41. sıradadır. Bu illerin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) İçindeki yüzde payı ise Elazığ 0.65, Malatya 0.80'dir. Kişi Başına GSYH oranlarına bakıldığında ise Elazığ 1417, Malatya ise 1163 (Milyon TL) olarak belgelenmiştir. Tüm bu göstergeler Elazığ ilinin TRB1 içerisinde kalkınmışlık ve refah seviyesi en yüksek il olduğunu göstermektedir. Dolayısı ile Elazığ bu göstergeler nedeniyle 1999-2005 yılları arasında Teşvik Yasası kapsamına girememiştir.
Üçüncüsü ise üniversite altyapısı. İlimizdeki Elazığ Fırat Üniversitesi, bölgemizde kurulmuş en eski ve köklü üniversitelerin başında geliyor.ekte. Fırat Üniversitesi Bingöl, Muş, Erzincan ve Tunceli illerindeki meslek yüksekokulları ile bu illere de, uzun yıllar hizmet götürmüş, dolayısı ile Elazığ bu iller ile kaynaşmış, ekonomik ve sosyal yönden bir bütünlük oluşturulmuştur. İlimizden bu illere sunulan sağlık hizmetleri ile de bu ilişkiler pekiştirilmiştir.