Embriyo transfer edilerek elit sığır sürüsü oluşturulacak
Türkiye'nin damızlık sığır deposu İzmir'de sığırlara embriyo transfer edilerek, elit çekirdek sığır sürüsü oluşturulması için proje başlatıldı. Projeyle üstün verimli hayvan popülasyonu artırılacak.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
Arzu ALP
İZMİR - Bölgesel ıslah çalışmaları çerçevesinde, ari işletmelerin elinde bulunan en iyi dişilerin, en iyi boğalarla tohumlanmaları sonucunda, çok yüksek genetik materyal taşıyan bir elit-çekirdek sürü oluşturulması için Embriyo Transferi Projesi hayata geçirilecek.
İzmir Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile yürütülecek proje ile yüksek genetik kapasiteye sahip hayvanlardan tüm yaşamında alınabilecek yavru sayısının birkaç katını bir yıl içinde almak mümkün olacak.
Ayrıca ilerleyen zamanlarda oluşacak embriyo ithalatının önüne geçerek, Türkiye'nin gen kaynağı ihtiyaçlarını dış ülkelerden bağımsız karşılaması ve bu kaynakların yetiştirici elinde yaygınlaştırılması sağlanacak. Ayrıca hastalıktan ari işletmelerden elde edilen embriyolar dondurularak, Türkiye'nin diğer illerinde embriyolar transfer edilerek hem genetik ilerleme sağlanabilecek.
İzmir Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mehmet Çelikkaleli, Türkiye'de ilk olan bu proje ile bakanlığın da desteklediği Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği'nin Gentürk Projesi'ne ve ülke hayvancılığına çok büyük bir katkı sağlayacaklarını söyledi.
Proje için merkez birliğin de onayını aldıklarını ve projeye bu yıl başlayacaklarını bildiren Çelikkaleli, şu bilgileri verdi: “Projeyi ari işletmelerimizin elinde bulunan en iyi dişilerin, en iyi boğalarla tohumlanmaları sonucunda, çok yüksek genetik materyal taşıyan bir elit-çekirdek sürü oluşturulması için hazırlıyoruz. MOET tekniği, döl kontrolü (progeny testing) projelerine destek niteliğinde kullanılabileceği gibi, genomic gibi günümüz teknolojilerine de altyapı oluşturan bir teknik. Bu proje ile Genomic Boğa Üretimi Teknolojisi'ne bölgemizin de hızla entegre olması sağlanacak. Proje çerçevesinde doğan erkek damızlıklar, Merkez Damızlık Birliği Menemen Boğa İstasyonu'nda Döl Kontrolü Projesi kapsamında değerlendirilecek.”
13 milyon dolarlık sperma ithalatı
Çelikkaleli, 2011 yılında 13 milyon dolarlık sperma ithalatı yapıldığını hatırlatarak, “En büyük hayalimiz ve hedefimiz bu ülkeyi düve ithal eden değil, düve ihraç eden, sperma ithal eden değil, sperma ihraç eden ülke haline getirmek” dedi.
İzmir Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği'ne üye 10 bin 955 işletme ve bu işletmelerde toplam 420 bin 581 baş sığır mevcut olduğunu hatırlatan Çelikkaleli, üye işletmelerden 31 tanesinin hastalıklardan ari olduğunu, bu işletmelerde 17 bin 527 baş hayvan bulunduğunu bildirdi.
Çelikkaleli, İzmir'den Türkiye'nin değişik illerine damızlık hayvan satışları yapıldığını, geçen yıl Türkiye'nin hemen her bölgesine damızlık düve ve inek satışı gerçekleştiğini belirtti.
İzmir, Türkiye'nin damızlık sığır deposu
İzmir Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mehmet Çelikkaleli, projeye ilişkin şu bilgileri verdi: “İzmir Türkiye'nin damızlık sığır deposu diye tanımlanabileceğimiz bir il. İl genelinde 1 milyon 173 bin ton süt ve 22 bin 802 ton et üretimi gerçekleşiyor. İzmir damızlık sığır yönünden Türkiye'de en yüksek genetik kapasiteye sahiptir. Bu yüksek genetik kapasiteli ineklerden yılda bir yavru alınıyor. Bu proje ile yüksek genetik kapasiteye sahip hayvanlardan tüm yaşamında alınabilecek yavru sayısının bir kaç katını bir yıl içinde almak mümkün olabilecek. Ayrıca hastalıktan ari işletmelerden elde edilen embriyolar dondurularak, Türkiye'nin diğer illerinde embriyolar transfer edilerek hem genetik ilerleme sağlanabilecek, hem de taşıyıcı anneden alacakları maternal antikorlarla yaşama gücü yüksek bölgeye daha kolay adapte olan buzağılar elde edilebilecek.”
Etçi ve sütçü ırkların verimi artırılacak
Çelikkaleli, işletmelerdeki yüksek genetik kapasiteye sahip ineklerden embriyolar üretilerek Embriyo Üretim Merkezi oluşturulacağını da belirtti. Bu çalışma ile etçi ve sütçü ırkların veriminin artırılması ve Türkiye'nin diğer bölgelerine adaptasyonu amaçlanarak, hayvan ıslahı gerçekleştirileceğini dile getiren Çelikkaleli, “Bu proje ile Türkiye'nin üstün verimli hayvan popülasyonunun arttırılması planlanıyor. Başta İzmir ve Türkiye'nin ihtiyacını karşılayarak yüksek verimli gen kaynaklarının yetiştirici elinde yaygınlaştırılması amaçlanan projede ihtiyaç karşılandıktan sonra ihracat düşünülüyor. Böylece ilerleyen zamanlardaki oluşacak embriyo ithalatının önüne geçerek, gen kaynağı ihtiyaçlarını dış ülkelerden bağımsız hale getirmeyi amaçlıyoruz” diye konuştu.