Farklı işveren prim desteklerinden birlikte faydalanılması
Ahmet Metin AYSOY / E. SGK Başmüfettişi
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 81'inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim desteğinden yararlanılmasına ilişkin esaslarda, 25/2/2011 tarihli ve 27857 Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun ile 1/3/2011 tarihinden geçerli olmak üzere bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu yazımızda, bahsi geçen kanun değişikliği ile getirilen, "5 puanlık prim desteği ile birlikte diğer destek kanunlarında yer alan prim desteklerinden de faydalanılması'' konusunu ele alacağız.
A) 1/3/2011 tarihinden önce, diğer destek kanunlarında öngörülen sigorta prim desteğinden yararlanmakta olan işverenlerin destek kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve mükerrer olarak beş puanlık prim desteğinden yararlanmaları mümkün değildi. İşverenler beş puanlık prim desteği ile diğer kanunda ön görülen prim desteği arasında bir tercih yapmak zorundaydı.
B) 1/3/2011 tarihinden sonra, gerek diğer bir prim desteği kapsamına, gerekse beş puanlık prim desteği kapsamına giren bir sigortalı için, ilgili kanunda mükerrer yararlanılamayacağı hususunda bir düzenleme bulunmayan hallerde, aynı dönemde aynı sigortalı için iki ayrı kanunda öngörülen prim desteklerinden yararlanılması mümkündür. Öncelikle, 5510 sayılı Kanun'un 81'inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim desteğinden yararlanılacak, ardından belirtilen kanunlarda öngörülen desteklerden, işveren hissesine isabet eden beş puanlık kısım düşüldükten sonra kalan işveren hissesi üzerinden ilgili kanunlarda öngörülen oranlar üzerinden yararlanılabilecektir.
C) Örnek uygulama: Kısa vadeli sigorta kolu prim oranı %3 olan bir işyerine 4447 sayılı Kanun'un geçici 10'uncu maddesi kapsamına giren bir sigortalının işe alındığını varsayalım. Önce 4447 sayılı Kanun geçici 10'uncu maddesini hatırlatalım: 1/3/20001 ile 31/12/2015 tarihleri arasında işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere, özel sektör işverenlerince işe alınan ve fiilen çalıştırılanların; işe alındıkları tarihten önceki altı aya ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları, aynı döneme ilişkin işe alındıkları işyerinden bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve bu maddede belirtilen diğer koşulları da sağlamak kaydıyla, 5510 sayılı Kanun'un 81'inci maddesinde sayılan ve 82'nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmaktadır. Örneğimizdeki sigortalının prim ödeme gün sayısının: 30, prime esas kazanç tutarının ise 2 bin TL olduğunu varsayalım. Söz konusu sigortalı için; 2000 X 5 / 100 =1 00 TL beş puanlık prim desteğinden yararlanılacak tutar olacaktır. Bu durumda, 4447 sayılı Kanun'un geçici 10'uncu maddesinde öngörülen destekten 2 bin TL'nin işveren hissesine isabet eden %21.5?i üzerinden değil, beş puanlık prim desteği için yararlanılmış olan 5 puan düşülerek, 21.5 - 5 = % 16.5?i üzerinden yararlanılabilecektir. Dolayısıyla, 4447 sayılı Kanun'un geçici 10'uncu maddesinde öngörülen destekten yararlanılacak tutar; 2000X 16.5 / 100 = 330 TL olarak hesap edilecektir. Sonuçta, bahse konu sigortalı için tahakkuk eden 2000 X 35.5 / 100 = 710 TL tutarındaki sigorta priminin; 100 TL tutarındaki kısmı Hazine'ce, 330 TL tutarındaki kısmı işsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak, 710 - (100 + 330) = 280 TL tutarındaki kısmı ise (sigortalı hissesi) işveren tarafından ödenecektir
D) 5 puanlık prim desteği ile birlikte faydalanılacak prim destekleri şunlardır:
- 4447 sayılı Kanun'un geçici 7'nci, geçici 9'uncu ve geçici 10'uncu maddesinde yer alan prim desteği.
- 4857 sayılı Kanun'un 30'uncu maddesinin altıncı fıkrasında yer alan prim desteği.
- 5510 sayılı Kanun'un ek 2'nci maddesinde yer alan prim desteği.
- 5225 sayılı Kanun'un 5'inci maddesinde, yer alan prim desteği.
- Hazine Müsteşarlığı'nca hazırlanan ve 28/7/2009 tarihli ve 27302 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2009/1 sayılı Tebliğ'de, 21/10/2010 tarihli ve 27736 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2010/2 sayılı Tebliğ'de ve 11/5/2011 tarihli ve 27931 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2011/1 sayılı Tebliğ'de yer alan prim desteği.
20/6/2012 tarihli ve 28329 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2012/1 sayılı Tebliğde yer alan prim desteği.