Gösterilerin çıkış noktası bir web sitesi

ANKARA - ABD'nin New York kentinde binlerce kişinin katıldığı ve ekonomik kriz, işsizlik ve sosyal eşitsizlik gibi bir dizi sorunun protesto edildiği gösteriler hafta sonunda başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünya geneline yayılırken, gösterilerin çıkış noktası olarak geçen yılın sonlarından bu yana Ortadoğu ve Kuzey Afrika'yı hareketlendiren "Arap Baharı" ve Mayıs ayında İspanya'da başlayan protesto dalgası gösteriliyor.

Dünya finansının sembol caddesi ve New York Menkul Kıymetler Borsası'nın bulunduğu Wall Street'in yakınındaki Zuccotti Park'a kamp kuran "Wall Street'i İşgal Et" adlı sivil girişim hareketinin eylemleri birinci ayını doldururken, hareketi organize eden "occupywallstreet.org" web sitesi, direnişi önce ABD ardından dünya geneline taşıdı.

İnternet üzerinden örgütlenen ve kısa zamanda çığ gibi büyüyen bir kalabalığa dönüşen girişimin kurucusu ya da yöneticileri hakkında kesinleşmiş bilgiler yok. Hareket kendini "lidersiz" olarak tanımlıyor, açıklamalarını web sitesi aracılığıyla yapıyor, üyelerle iletişimi de forumlar ve chat odaları yardımıyla sürdürüyor.

Ülke ve dünya çapındaki eylemleri "occupytogether.org" adresinden örgütleyen girişimin 15 Ekim 2011 tarihini "Küresel Değişim için Birleşme" günü ilan etmesinin ardından, Avrupa'dan Latin Amerika'ya, Asya'dan Afrika'ya binlerce insan ülkelerindeki ve dünyadaki ekonomik ve sosyal sorunları protesto etmek için hafta sonunda gösteriler düzenledi.

Bu süreçte, "15october.net" web sitesi aracılığıyla 80'in üzerinde ülkeden 900'u aşkın şehirde gösteriler düzenleneceği duyurulurken, farklı dillerde hazırlanan ücretsiz tanıtıcı poster ve videolar da siteyi ziyaret edenlerin kullanımına sunuldu. Öte yandan, girişimin üyeleri de hem belirtilen internet sayfalarından, hem de facebook, twitter ve flickr gibi sosyal paylaşım sitelerinden gösterilerle ilgili yorum, haber, fotoğraf ve videoları paylaştı.

"Birleşme vaktimiz geldi. Bizi dinleme vakitleri geldi. Dünya halkları, ayağa kalkın!" sloganıyla dünyanın dört bir yanındaki insanlara internetten seslenen "15 Ekim" organizatörleri, herkesi hak ve demokrasi arayışı için şiddet içermeyen gösteriler düzenlemeye çağırdı.

Bu çağrıya kulak veren on binler, hafta sonunda ABD'de New York'taki ünlü Times Meydanı ve başkent Washington ile başta Amerika ve Avrupa kıtası olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki kentlerde meydanları doldurdu.

En büyük gösterilere sahne olan Avrupa ülkelerinden İspanya, Almanya, İsviçre, İngiltere, Avusturya ve Fransa'da binlerce kişi barışçıl bir şekilde hükümetleri protesto ederken, İtalya'nın başkenti Roma'daki gösterilerin yaklaşık 1.4 milyon dolarlık maddi zarara yol açtığı açıklandı.

Gösterilerin ardından bir gazeteye e-posta açıklaması gönderen "Occupy Wall Street" sözcüsü Patrick Bruner, 15 Ekim gösterilerinde "tüm dünyanın tek bir vücut halinde ayağa kalkıp mevcut gidişata 'Yeter'" dediğini söyledi.

Kökeni Arap Baharı ve İspanya'daki "Öfkeliler"

17 Eylül'de Wall Street'i "Amerika'nın Tahrir Meydanı" yapma niyetiyle yola çıkan ve başlattıkları protesto dalgası kısa sürede dünyaya yayılan "Wall Street'i İşgal Et" girişiminin, protestolarına başlarken 2010 yılının sonlarından bu yana Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde yaşanan sosyal hareketlenmeden etkilendikleri belirtiliyor.

Girişim de internet sayfasında yer verdiği açıklamada kendisini "demokrasiyi yeniden yerleştirmek için Arap Baharı taktiğini uygulayan bir direniş hareketi" olarak tanımlıyor.

Gerek girişimin ABD'de önayak olduğu, gerekse buradan ilham alarak dünyanın diğer bölgelerinde sergilenen "düzen karşıtı" gösterilere çoğunlukla sendikalar, üniversite öğrencileri, öğretmenler ve işsizler destek veriyor.

Öte yandan, İspanya'da kendilerine "Los Indignados " (Öfkeliler) adını veren göstericilerin işsizliği protesto etmek için Mayıs ayında düzenledikleri eylemler de protesto dalgasının Amerika kıtasına sıçramasındaki nedenlerden biri olarak gösteriliyor.

İspanyol medyası, ülkedeki sistem karşıtı gösterilere, Arap Baharı ve Yunanistan'daki olayların yanı sıra İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin yazarlarından Stephane Hessel'in "Öfkelenin" (Indignez-Vous) adlı kitabının esin kaynağını olduğunu yazmıştı. "Öfkeliler" hareketi de ismini, Hessel'in insanları hak ve özgürlükleri için harekete geçmeye çağırdığı bu kitaptan almıştı.