Gümrükler de asgari ücret kavgası
Osan BAŞTA / GMY VE Gümrük Bilirkişi
Gümrük müşavirliği hizmet satışında asgari ücret uygulaması,TİM ile gümrük camiası kavgası haline dönüştüğü görülüyor.1.1.2010 tarihi ile uygulamaya geçirilmek üzere, gümrük müsteşarlığı asgari ücret yayınlayınca, ihracat şirketlerini kollamak adına TİM ayağa kalktı ve kendi ücretlerini ilan ederek müsteşarlığın kabul etmesini sağladı ve kavgayı ateşledi.İşin aslı sahipsizlik ve iç sürtüşmeler bir sektörü tam olarak bitme noktasına gelmiş olmasıdır.Gümrük bakanlığından müsteşarlık seviyesine ,giderek te genel müdürlüğe inmiş göreceğiz bu kaçınılmaz.
Düşünün ki bir teşkilat kendi ücret tarifesine karar veremiyor ve başkasının diktelerini uyguluyor. Hangi fırın çıkardığı ekmeğin fiyatını tüketicinin kararına bırakmış. Onlar kendi derneklerinin aldığı kararı insaf çerçevesinde uyguluyor. Nerede ise kanarya sevenler bile ODA olmuşken, bu ülkenin dış ticaretini yönlendirenler, kendi adlarına konuşma hakkına sahip değiller. Gümrük Müsteşarlığı'nın da aldığı her karardan vazgeçmiş veya mahkemelik olmuş durumda gerçeklerden uzak olduğu görülmektedir.Gümrük Müşavirleri dernekleri de müsteşarlık emrinde oradan oraya savrulmakta ve kınamadan başka bir şey yapamamaktalar. Ne acınası durum.
Fiyat farkı olarak elli lira için tam bir kavga ortamı. Peki 75 TL asgari ücret uygulamasını isteyen TİM ne kadar haklı ona bakarsak.Tam olarak bir avuç suda fırtına. Maliyetlerde durum şöyle; 15 TL vergi, gümrük maliyeti 12 TL, fotokopi tam takım 4 TL, TİM, ticaret odası, ambar ve gümrük yol masrafı 15 TL.(otobüs veya minibüs) toplam 46 TL. Gümrük müşavirine ne kalıyor. Sadece 29 TL. Bu hesabın içinde işçi, SSK, kira, elektrik, su, ısın-
ma gideri, yazıhane gideri ve teknolojiye ayak uydurma maliyeti yok. Yani elde kalan eksi TL. Beyler ayıptır, günahtır. Peki durum böyle iken TİM üyelerine ne kadar zam gelmiş ve sessiz kalınıyor bilen var mı? İlk kayıt 200 TL. Dosya başı boş evrak 2.5 TL, ihracat dosya kayıt 25 TL'den 40 TL'ye çıkmış. ATR boş olarak 8 TL. Menşei şahadetname boş olarak 5.75 TL, bu evrakların maliyeti sadece 50 kuruş. Zam oranı % 60. Hani ihracatçılardan haksız kazanç sağlanıyordu? Siz kendi üyenize % 60 zam yaparken ses çıkaran yok.Varsa yoksa sahipsiz kalmış gümrük müşavirleri firmaları. Alışılmış durumdu, hep kayıtsız insanlarla çalışmak kolaya geliyordu. Peki bir de kaç ihracatçı firma kendi faturalarını kesebiliyorlar, kaçı çeki listesinin ne olduğundan haberdar, vergi iadesi nedir, dahilde işleme katkısı nedir, evraklar nasıl tasdik edilir ve hangi evraklar gerekir bilgileri var mı? Aynı işi mali müşavire veya hukuk danışmanlarınıza yaptırabilirmisiniz? Üstelik gümrük müşavirlerinin sorumluluğu çok daha ağır. İhracatçının veya ithalatçının yüzünden cezalara çarptırılan hatta kaçakçılıkla yargılanan meslektaşlarımızın hakkını kim koruyup kollayacak? Müsteşarlık dahil her kesin önünde şamar oğlanına dönülmüş ve derneklerin de eli kolu bağlı oturmuş bekliyorlar.
Üç kişilik, ki nerede ise yok denecek hizmet üretebilecek yazıhanenin en az maliyeti aylık olarak; 30.000 TL. Bu aylık vergi ve gümrük masrafları çıktıktan sonra1034 ihracat dosyası demektir. Bu dosya sayısına ulaşan kaç tane ihracatçı firması tanıyorsunuz. Ben söyleyeyim size,sadece Türkiye'de ilk 100 sıralamasında olan dev şirketler. Onlar da bu işlerini nerede ise ihale ile veriyorlar. Sonra da gelsin cezalar ve gelsin davalar.
Ucuz etin yahnisi bu kadar olur. Bizim hastalığımız işin ehline bakmak değil, sadece maliyete bakmak. Bir de kendi işine sahip çıkma becerisinden uzak ve güdümlü olmayı kabul etmek. Parçala ve yönet tam olarak uygulama safhasında. Müsteşarlığımızın verdiği karardan acele olarak vazgeçmesini de anlamak bu çerçevede çok kolaylaşır sanırım.Vicdanı olan kaç kişi kaldı acaba.1970'li yıllarda aynı işler %8 komisyon (evet yanlış yazmadım yüzde sekiz ) ile yapılıyordu. Kavga ve kaos da yaşanmıyordu. İşin çözümü gerçek kişilerin bir araya gelip, maliyet hesabı ile dosya sayıları da göz önüne alınarak hesap kitap yapılmasında yatar.Yetkisiz ve kayıt dışı çalışmaların önünü keserek, vergi ve istihdam üretme odağı göz önüne alınır. Devlette,hükümette, ihracatçıda ve millette kazanmış olur. Gerisi boşa kürek çekmektir