Gümrüklerimizde yetki karmaşası

İhap SUBAŞI / Subaşı Gümrükleme

Gümrük müşavirleri, yardımcıları dışında, gümrüklerde, iş takibinin nasıl yapılacağını, 4458 sayılı Kanun gereği, 225'inci maddenin 2'nci bendinde bakınız ne diyor, "Devlet, belediye, il özel idareleri ve diğer kamu tüzel kuşilerinin amir ve memurları, özel hukuk tüzel kişilerini temsile yetkili personeli, tüm gümrük işlemlerini doğrudan temsil yoluyla takip edebilirler. Kara, deniz ve hava yolu işletmeleri ile nakliyeci kuruluş temsilcileri, taşıdıkları eşyanın sadece transiz işlemlerini temsil yoluyla takip edebilirler."

Kanun bu kadar açık ve seçik gümrük işlevlerini gümrüklerde gümrük müşavirleri ve yardımcılarından başka, kimlerin takip edip, neticelendireceği açıkça yazılmıştır.

Acaba biz neden tatmin olmuyoruz; gümrük müşavirleri dışındaki gümrüklerde iş takip edeceklere, yetkilendirilmiş sıfatı ile bir başka grup yaratmak istiyoruz. Bunnu gerekçesi ne olabilir? Gümrük teftiş mekanizmasını, gümrüklerimizden bu vazgeçilemez sınıfı ortadan kaldırmak amaçlı bir girişim mi bu hareket tarzı. Neden ve ne için teftiş sınıfından, gocunuyoruz. Olay; gümrüklerdeki yapılan işlevlerde doğru ve yanlışsız bir işleyişin sağlanmasının tek nedenidir, teftiş mikanizması. Gümrük müfettişleri, gümrüklerimizin, uzman ve bilen sınıfını teşkil ederler. Tecrübe ve bilgi yönüyle de, suçluyu-suçsuzu kolayca, ayırabilirler. Neden bu sınıfın varlığından rahatsız olunur. Ayrıca bazı noktalara değinmek isterim; Gümrüklere, getirilip ambarlara konan bir mal da yapılan beyanın kaçak muameleye tabi tutulması katiyen doğru bir gümrük tatbikatı olamaz. Bu gerçek keyfiyeti bu güne kadar açık ve seçik doğru olarak bir tespiti, yapılamamıştır. Niyet ve kasta dayalı bir işlevin olabilme, olasılıklarında, teftiş ve murakabe kadroları doğruyu ancak saptarlar. Yürürlükten, kaldırılan, 4926 sayılı Kaçakçılık Yasası, kaçakçılıkla ilgili, kanayan yaralara merhem olmuştu. Fakat, kısa bir dönem sonra kaldırılarak, 5607 sayılı Kaçakçılık Yasası'na yürürlük kazandırıldı. Kaçakçılığı, men ve mani, olmak için, çıkarılan kaçakçılık yasaları ağırlaştırılmış cezalardan başka bir şey getirmemiştir. Bu kez de yetkilendirilmiş memur statüsüyle, bir konu ortaya çıkarılarak, bir nevi gümrük müşavirlik mesleğini budama hareketi olarak yürürlüğe sokulmak istenmektedir. Şu bilinmelidir ki hiçbir, zaman bir gümrük müşaviri, kaçakçılık eylemi içinde olamaz. Hiçbir zaman bu işamı kabul edemez. Kusuru olur, yanlışı olur. Amma, kaçakçılık niyet ve kastı taşımadığı bir gerçektir. Ve bir çok olayda da bu yargıda kanıtlanmıştır. Çalışmalarının, karşılığı olacağı bir ücret ile mesleklerini sürdürürler. Gümrükler, gümrükçüler, teftiş ve kontrolör kadroları ve gümrük müşavirleri ne için vardır. Bu kadrolar gümrükleriniz için yeterlidir.

Sorulması gerekir ki, yeni bir meslek grubu ihdas edercesine, yetkilendirilmiş memur statüsü neyin nesidir?

Bu hususa, altmış senesini bu uğurda harcamış, gümrük müşavirlik mesleğini, 1957 yılından beri şirketleşerek, sürdüren bir kişi olarak, bizim ne gibi bir eksiğimiz var ki yeni bir oluşuma ihtiyaç duyulmuştur. Özetlersek; Gümrüklerimiz işleyiş şekliyle dimdik ayakta olduğu artık bilinmelidir. Zor ve mesuliyet taşıyan, ulusular arası ticareti, mükemmel ve sorun yaratmadan yürüten bir kurumdur Gümrük Müşavirlik mesleği. Uzmanlaşmış kadrolarıyla bu görevi eksiksiz başarmaktadırlar. Aksayan bir nokta varsa düzeltilecek, adımlar atılarak, düzeltilmesi, oluşan kadroları, yok ederek, başarı şansı aranmamalıdır. Yazdıklarıma ek bir kanıtı daha sizlerle paylaşmak isterim. Mesleğimize verilen değerin, Tüccarlar Kulübü tarafından nasıl algılandığı, "Mersin Gümrük Müşavirleri Derneği"nin yazılarıyla sunmak isterim "5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin dördüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanan ve 19.01.2005/15705 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Odalar Mesleklerin Gruplandırılması hakkında yönetmeliğin 5'inci maddesi "Odalarda, meslekler, birlik tarafından yayınlanan rehbere uygun olarak gruplandırılır" hükmüne istinaden 24.12.2007/14.01.2008 tarihteki, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde "TOBB Mesleklerinin Gruplandırılması Rehberinin Dayanağı Esasları ile Mesleklerinin "odalarda, meslekler, birlik tarafından yayınlanan rehbere uygun olarak gruplandırılır" hükmüne istinaden 24.12.2007/14.01.2008 tarihinde, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde "TOBB Mesleklerinin Gruplandırılması Rehberinin Dayanağı Esasları ile Mesleklerinni Gruplandırması Rehberi" yayınlanmıştır.

Bu rehbere göre gümrük müşavirliği mesleği ile iştigal eden üyelerimizin meslek grubu: "taşımacılığın destekleyici faaliyetler" olarak belirlenmiştir" diyor. TOBB ve Mersin Gümrük Müşavirleri Derneği, Sayın Başkanı Abdülbaki Şimşek böyle tanımlamayı şöyle değerlendirip özetliyor:

"Yeni gruplandırmaya göre "gümrükçüler" diye tanımlama yapılan gümrük müşavirleri otoparkçılar ve nakliyecilerle beraber aynı meslek grubuna alınmıştır."

Böyle bir değerlendirme ve sınıfsal ayırım acaba hangi, niyet ve kastı taşır. "Gümrük müşavirlik mesleği sizin tanımlayıp, sınıflandırdığınız gibi değildir. Asil ve değerli Tüccarlar Kulübü. Acaba diyorum, orada mesleği savunan bir temsilcimiz yok mudur.

Her olmusuz harekette gümrüklerimiz mensupları suçlanmış aşağılanmıştır. ona sahip çıkan, onu koruyan bir üst düzey yetkili dün vardı, bu gün yok. Sevgili dostlarım bizim mesleğimiz çok zor koşullar içerir. Kanun ve kararnameler birbirini kovalar. Dünün gümrük işlevleri, yasak kurallarla az sayıda Beyanname ile işletiliridi. Bugün sayısal milyonlara varan bir işlem hacim vardır. Bu mesleği rahat çalışma koşullarına kavuşturun. Başkaca bir yapılaşmayı da gündeme taşımayın.