Gümrükte ISO 27001 'yumuşaması'

 

İSTANBUL - Bu yılın başında Resmi Gazete'de yayınlanan ve yürürlüğe giren Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği kapsamında ihracat yapan büyük firmalara bir takım kolaylıklar sağlandı. Bunlardan biri de Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından verilen ve 46 ülkede uygulanan, ihracatçı şirketlere kendi iş yerlerinde gümrükleme imkanı sağlayan, Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü uygulaması. Bu kapsamda şirketlerden birçok şartların yanı sıra alınması uzun zaman alan ve maliyetli olan ISO 9001 ve ISO 27001 (Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi) belgeleri isteniyordu. Uygulamanın başlamasından bu yana bu maliyete ve zamana katlanabilen iki şirket başvuruda bulunurken diğer şirketler bunu göze alamamıştı. Şimdi bu belgelerden ISO 27001 belge şartı yumuşatıldı. Geçtiğimiz hafta yürürlüğe giren yönetmelik ile üretimdeki ISO 27001 koşullarını talep etmeyi kaldırdı ve sadece dış ticaret ve gümrük işlemlerini kapsayacak şekilde daraltıldı. Daha açık bir ifade ile bir fabrika için bundan böyle üretim yeri kapsam dışı tutulacak ve bu alan denetlemeye tabi tutulmayacak. Uzmanlar, uygulama ile 150-200 bin dolara varan maliyeti olan ISO 27001maliyet azaltıcı ve belgelendirme açısından süreyi kısaltıcı etkileri çok ciddi olacağı düşünülmektedir.

 

İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği Başkanı Turhan Gündüz, şirketlerin bütün faaliyetlerini üretim dahil söz konusu belgeyi almanın daha önce çok zor olduğunu söyledi. Belgenin daha önce bütün faaliyet alanları ile birimleri kapsadığını, dolayısıyla alanının çok geniş olduğuna dikkat çeken Gündüz, "ISO 27001 Belgesi'nin karşılığı bir anlamda bilişim güvenliği ve çok az şirkette var. ISO 27001 Belgesi'ni almak uzun zaman ve maliyet gerektiriyor. Bu zorluklar nedeni ile iki ayda sadece 2 şirket Yetkilendirilmiş Yükümlü belgesi almak için başvurmuştu. Bununla alakalı düzenleme başvuracak şirket sayısını da artıracaktır" şeklinde konuştu. 

Öte yandan çok uzun yıllardır odalaşmak konusunda da çalışmaları bulunan gümrük müşavirleri mesleklerine saygınlık kazandırmak ve yasal haklarını hayata geçirmek için çalışmalarını devam ettiriyor. "2002'de genel kurul aşamasına kadar gelmiş bir oda yasası tasarısının olduğunu ancak o günkü hükümet erken seçim kararı aldığı için tasarının kadük olduğunu belirtti. Daha sonra 2009'da yine tekrar bir tasarı hazırlandı başbakanlığa gönderildi. Tekrar o günkü hükümet seçim kararı aldığı için başbakanlıktan geri geldi" diyerek odalaşma sürecinin bugüne kadar uzadığına dikkat çeken Gündüz, şimdi yeniş taslağın hazır olduğunu belirterek Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın da süreci desteklediğini dile getirdi. Ancak bakanlıktaki taslağın henüz başbakanlığa gitmediğini dile getiren Gündüz, sözlerine şöyle devam etti: "Önümüzdeki günlerde ya da aylarda sayın bakanımızın ifadesine göre gündeme alınacağını ve bu dönem bu konuda daha bir kararlı bir şekilde takip edileceği ifade ediliyor. Belli bir mesafeye de geldik. Önümüzdeki aylarda daha somut bir noktaya gelir ama şu an taslak metni üzerinde bir mutabakat sağlanmış durumda."

 

Birçok alanda haksızlığa uğradıklarını iddia eden İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği Başkanı Turhan Gündüz, 2010'da çıkan bir karar ile 65 yaşın üstündeki bütün meslektaşlarından mesleklerine devam edebilmeleri için 3 yılda bir resmi sağlık kurumundan heyet raporu istendiği hatırlatarak bunun meslektaşları için incitici bir davranış şekli olduğunu söyledi. Mesleklerinin fiziki bir güç gerektirmediğini söyleyen Gündüz, "Oysa 80 yaşında bir doktor ameliyat yapabiliyor, bir avukat sizi en önemli davanızda savunabiliyor. Bir mimar bir inşaat mühendisi bir eczacı çalışabiliyor. Bize özgü bu düzenleme haksız rekabete ve mağduriyete yol açıyor. Yıllarını bu mesleğe vermiş ve herhangi, bir adli olay ile karşılaşmamış mesleğini icra etmiş kanıtlamış bir kişinin tecrübesi var bilgisi var. Artı güvenilirliği test edilmiş bir kişi için öyle bir incitici ve onur kırıcı bir durum ile karşılaşması hepimizi üzüyor" diye konuştu. 

 

Geçtiğimiz aylarda tartışılan hayali ithalat sorununa da değinen İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği Başkanı Gündüz, sorunun özellikle gözetime tabi bir takım ürünlerde veya referans kıymet uygulamasında kaynaklanan bir sorun olduğunu söyledi. Gündüz konuyla ilgili birçok iddia olduğunu belirterek Çin örneğini şöyle açıkladı: "Örneğin Çin'in ithalat ihracat rakamlarına baktığımızda Çin diyor ki ben Türkiye'ye 16-17 milyar dolarlık ihracat yaptım ama Türkiye kayıtlarında 23 milyar dolar bir ithalat görünüyor. İşte bunu bu referans kıymetlerden veya gözetim ile ilgili kıymetlere uygun olması için  fark kıymetin de beyan edildiği  yüksek kıymetlerden beyan edilmesine bağlıyorlar. Bunu ayırmak mümkün yani sonuçta gümrük birliği sisteminde bununla ilgili mal bedeli diye ayrı bir istatistiki kıymet koyarlar. Vergiye esas kıymet değil de ödenen bir kıymet diye bir bölüm koyduklarında o rakam daha net çıkar."