İmalat sektörü ve doların gücü

Uraz ÇAY - Saxo Capital

Mart ayı tarım dışı istihdam verisinde manşet rakam beklentilerin üzerinde 215K açıklanırken verinin detayları ve aynı gün açıklanan ISM imalat sektörü verisi doların ikinci çeyrekte diğer para birimleri karşısındaki performansı açısından çok daha önemliydi. İstihdam verisinin detaylarına baktığımızda imalat sektöründeki 2K artış beklentisinin oldukça optimistik olması ve sektörde 29K azalış yaşanması Yellen’ın güvercin açıklamalarını desteklerken S. Arabistan’ın her geçen gün 17 Nisan toplantısında İran tarafından da dondurma kararı adına adımlar atılması gerektiği yönündeki açıklamaları ile petrol fiyatlarındaki baskının sektörde baskıyı arttırdığı görülüyor. İmalat sektörü üzerinde 2014 ikinci yarısından itibaren petrol fiyatları (S. Arabistan’ın pazar payı hedeflemesi) ve dolar endeksindeki yükseliş (ABD ekonomisindeki toparlanmayla faiz artışı beklentileri ve diğer merkez bankalarının gevşeme hamleleri) ISM imalat satın alma yöneticileri (PMI) endeksini 55 – 59 bandından Ocak 2016 da 48.2 (50 seviyesinin altı daralmaya geçiş) seviyesine kadar gerilemesinin ana nedenleri olduğu söylenebilir. ABD ekonomisinde üretim/imalatın hizmetler sektörüne nazaran oldukça küçük bir paya sahip olması sorunun büyüklüğünü gizlerken S&P 500 şirketlerinin gelirlerinde sektörün payı oldukça fazla. Dolar endeksinde 2016 ilk çeyreğinde 4% üzerinde yaşanan kayıp petrol fiyatlarındaki yatay hareket (şubat ortasından itibaren üretim dondurma beklentileri ile) sektör için yeni siparişler alt kalemi öncülüğünde tekrardan toparlanmayı işaret ederken Fed’in bu iyileşmeyi faiz artışı beklentilerini yükselterek bozması büyük resimde doğru bir hamle olarak yorumlanmayacaktır. Dolayısıyla Fed’in klasik hedefleri olan enflasyon ve istihdamın dışında güçlü doları frenleyerek imalata destek vermesi ve gelişen ülke borçlanmalarının büyük bir kısmını oluşturan ABD dolarındaki bu görece zayıf duruşun global ekonomiyi desteklediğini hesaplarına kattığı hem mart ayı toplantısında hem de Yellen’ın geçen haftaki ekonomik görünüm başlıklı konuşmasında verdiği sinyaller arasında olduğu söylenebilir. 27 Nisan toplantısında haziran için verebileceği şahin sinyaller bu senaryoda en büyük risk faktörü olarak takip edilmeli.