İran için biraraya geldiler

İSTANBUL - Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim ve İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki bir araya geldiler.

Four Seasons Bosphorus Otel'de düzenlenen yemekli toplantıdan önce basın mensuplarına kısa bir süre görüntü verildi. Heyetler eşliğinde yapılan toplantıda, İran'ın nükleer programına ilişkin sorunların barışçıl yöntemlerle çözüm konularında istişarelerde bulunulacağı ifade ediliyor.

Üçlü görüşme öncesi ikili buluşma

Davutoğlu, üçlü görüşme öncesinde Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim ile biraraya gelerek ortak basın toplantısı düzenledi. Brezilya'nın Ortadoğu barış sürecine katkıda bulunabilecek önemli aktörlerden biri olduğunu ifade den Davutoğlu, Türkiye'nin de bu konuda ciddi tecrübe ve birikimlerinin bulunduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sayın Amorim'in, bu sebeple buradan Tel Aviv'e, Ramallah'a ve daha sonra da Şam'a yapacağı ziyaretler öncesinde bizimle istişare etme talepleri oldu. Biz de bundan büyük bir memnuniyet duyduk. Geçen hafta, Şam'daydım. Orada hem Suriye lideri Beşşar Esad, hem de (Lübnan Başbakanı Saad) Hariri ile ayrıca (eski Irak Başbakanı)İyad Allavi ve diğer Iraklı yetkililerle de görüştüm. Sayın Lula'ya bu izlenimlerimi aktardım. Sayın Cumhurbaşkanı Mısır'daydı, bölgedeki son gelişmeleri kendisine aktardım. O da bölgeye yapacağı ziyaret konusunda bana bilgi aktardı. Kapsamlı bir görüş alışverişinde bulunma imkanı bulduk."

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, bu çerçevede, Türkiye ile Brezilya'nın son dönemde en fazla işbirliği yaptığı alanlardan birinin de İran'ın nükleer programı ile ilgili olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Biz hem Türkiye, hem de Brezilya olarak bu sorunun diplomatik yollardan çözümü konusunda elimizden gelen her türlü çabayı son bir yıl içerisinde gösterdik. Bundan sonra da göstermeye devam edeceğiz. Bizim bu çabalarımız nihai kertede özellikle, İran ile P5 1 arasında yürüyen müzakereleri kolaylaştırmak ve buna ivme kazandırma, zemin hazırlama çabalarıdır. İran'ın nükleer programı ile ilgili olarak, ilkesel pozisyonumuz ortaktır. Biz nükleer silahların yaygınlaşmasına karşıyız, ama aynı zamanda her ülkenin kendi nükleer teknolojisini barışçıl çerçevede ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ile işbirliği halinde geliştirmesi gerektiğine inanıyoruz.

Amorim'in, Türkiye ziyareti dolayısıyla İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki'ye bu anlamda birlikte bir değerlendirme yapmak için görüşme teklifinde bulunduğunu ve bunun memnuniyetle karşılandığını ifade eden Davutoğlu, bugün üçlü bir yemekte bir araya gelinerek son gelişmeleri gözden geçireceklerini söyledi.

 Üçlü zirvede son gelişmeler gözden geçirildi

Davutoğlu, Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim ve İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki ile üçlü görüşmesinin ardından basın toplantısı düzenledi. Tahran'da 18 Mayıs'ta anlaşma imzalanmasından sonra ilk kez bir araya gelindiğini belirten Davutoğlu, görüşmede son gelişmeleri gözden geçirdiklerini ifade etti.

Görüşmede mutabık kaldıkları konuları basınla paylaşan Davutoğlu, İran'ın nükleer programı ile ilgili konuların çözümünün diplomasi yoluyla mümkün olduğunu belirterek, diplomatik kanalların sürekli açık kalması gerektiğini, Tahran Anlaşması'nın temel amacının da diplomasinin önünü açmak, çözüme zemin sağlamak olduğunu söyledi.

Mektup, yarın iletilecek

"Bu çerçevede bu deklarasyon, bu anlamıyla hala pozitif bir zemin teşkil etmektedir. Bu zemin de diplomasi faaliyetlerini yürütülmesinde fayda bulunmaktadır" diyen Davutoğlu, "İran Dışişleri Bakanı Mutteki, İran'ın, Viyana Grubunun geçtiğimiz ay verdiği mektuba ve sorulara cevap mahiyetindeki mektubunu Uluslararası Atom Enerjisi Kurumuna (UAEK), Sayın (UAEK Başkanı Yukiya) Amano'ya yarın sabah ileteceğini bildirdi" diye konuştu.

Davutoğlu, daha önce İran'ın UAEK'ye bir mektup yazdığını ve Tahran deklarasyonunun gereği olan teknik görüşmeleri yapmak üzere Viyana Grubu ile görüşmeye hazır olduğunu belirttiğini, bu mektuba Viyana Grubunun bir cevap yazdığını ve bu cevaba İran'ın yarın mukabelede bulunacağını kaydetti. Davutoğlu, "Ümit ederiz ki gerek bu mektup, gerek bu mektupla birlikte başlayacak süreç, diplomatik kanalın daha güçlü işlemesine zemin hazırlayacaktır" dedi.

İran destek istiyor

İran'ın, Türkiye ve Brezilya'nın bütün bu süreçte katkıda bulunmasını istediğini belirten Davutoğlu, "Bizler ise böyle bir katkının ancak ve ancak bütün tarafların anlaşmasıyla mümkün olabileceğini, nihayetinde bu uranyum takası ve diğer görüşmelerde ilgili tarafların bu konuyu talep etmesi halinde, diplomatik çabalara Türkiye ve Brezilya'nın katkı sağlamaya hazır olduğunu bir kez daha teyit ettik. Bu, Türkiye açısından da önemlidir. Bütün bu çabalar nihai anlaşmaya zemin hazırlayıcı çabalardır" şeklinde konuştu.

Konunun taraflarının, "uranyum takası" meselesinde İran ile Viyana Grubu, nihai çözümde ise İran ile P5 1 olduğunu belirten Davutoğlu, "İran tarafı, P5 1'in temsilcisi olarak Sayın (AB Yüksek Temsilcisi Catherine) Ashton ile görüşmeye hazır olduğunu bir kez daha teyit etmiştir. Ramazan sonrası, muhtemelen Eylülün ikinci haftası gerçekleşmesi konusunda kararlılıklarını, hazır oluşlarını bir kez daha teyit etmişlerdir" dedi.

Ahmet Davutoğlu, Ashton ile İran'ın nükleer başmüzakerecisi Said Celili arasında mektup trafiğinin de kalıcı diplomatik çözüm için bir görüşmenin gerçekleşmesine zemin hazırlamasını ümit ettiklerini söyledi.

Böyle bir görüşmenin İstanbul'da gerçekleşmesi konusunda anlayış birliğinin söz konusu olduğunu ifade eden Davutoğlu, "Biz Türkiye olarak her zamanki gibi herhangi bir diplomatik çözümün mekanı olarak ülkemizin seçilmesinden büyük bir memnuniyet duyarız ve bütün kolaylaştırıcı çalışmaları bu anlamda yaparız" dedi.