İş dünyası paket için ne dedi?
İSTANBUL - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın bugün açıkladığı Demokratikleşme Paketi'ni iş dünyası nasıl yorumladı?
İşte paket için gelen ilk tepkiler:
2023 hedeflerine ivme kazandıracak
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Demokratikleşme Paketi'nin 2023 yılındaki 500 milyar dolar ihracat hedefine ulaşma yolunda Türk iş ve sanayi dünyasına büyük ivme kazandıracağına inandıklarını bildirdi.
Demokratikleşme Paketi'nin Türkiye için yeni bir kilometre taşı olacağına inandıklarını dile getiren Büyükekşi, şunları kaydetti:
"Türkiye son 10 yılda, çok geniş demokratikleşme adımlarını attı. Aynı zamanda hem ihracatta hem büyümede büyük başarılar yakaladı. Türkiye’nin ekonomide kaydettiği atılımların demokratikleşmeyle ile paralellik arz etmesi bir tesadüf değildir. Çünkü demokratik ortamın genişlemesi, ekonominin gelişmesi için önemli bir fırsat sağlıyor. Dolayısıyla yeni demokrasi paketinin de, 2023 yılındaki 500 milyar dolar ihracat hedefimize ulaşma yolunda Türk iş ve sanayi dünyasına, büyük ivme kazandıracağına inanıyoruz. Biz her zaman Türkiye’nin gücüne, Türkiye’nin dinamizmine inandık. Daha ileri gitmek için azmimiz, kararlılığımız ve motivasyonumuz var.
Daha çok demokrasi, daha çok zenginlik demek
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Nail Olpak, Hükümetin, Demokrasi Paketi ile ülkenin yıllardır sorun teşkil eden konularının üzerine cesaretle gidebildiğini belirterek, "Daha çok demokrasi, daha çok zenginlik demek" açıklamasında bulundu.
Ekonomideki hedeflere ulaşırken demokratikleşme sürecinde atılacak her türlü adımın faydalarının görüleceğini belirten Olpak, şunları kaydetti:
"Daha çok demokrasi, daha çok zenginlik demek diye düşünüyoruz. Hükümetimizin bu paketle ülkemizin yıllardır sorun teşkil eden konularının üzerine cesaretle gidebildiğini görüyoruz. Elbette bu bir süreç. Sayın Başbakanımız da zaten bunu ifade etti. Toplumumuzun ilerleyen dönemlerde demokrasiye olan bağlılığının daha da artacağını düşünerek pakette yer alan eğitim dili, klavye, seçim sistemi, kılık kıyafet, köy isimleri gibi konularla ilgili de zamanla toplumsal mutabakatın ve taleplerin bu alanlardaki özgürlükleri kapsayıcı hale geleceğini söyleyebiliriz."
Bu aşamada bize düşen, Türkiye'yi prangalarından kurtaracak, sadece ekonomik kalkınma bakımından değil, bütüncül bir gelişmenin yolunu açacak demokratik değişimin arkasında durmaktır. MÜSİAD olarak, Demokratikleşme Paketi’nin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını temenni ediyor, Türkiye'yi, her vatandaşının eşit ve özgür bireyler olarak huzur içinde yaşadığı, din, dil, ırk, siyasal görüş, yaşam biçimi ayrımı yapılmayan, huzur içinde bir ülke ve toplum olma yolunda ilerleten her adımın arkasında olduğumuzu tekrar ifade ediyoruz."
[PAGE]
"Demokrasimizin kalitesini yükseltecek"
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan'ın demokratikleşme paketi ile ilgili açıklaması şöyle;
"Türkiye genelinde demokratik hak ve özgürlükleri bireysel temelde daha ileri bir noktaya taşımayı hedefleyen demokratikleşme paketi, ülkemizde demokrasinin kalitesinin yükselmesine önemli katkı yapacak adım olması itibariyle sevindirici bir gelişmedir.
Demokratik hak ve özgürlüklerin ülkemizdeki gelişimi açısından atılan bu adımların, ilk ve son adımlar olmadığını düşünmekteyiz.
Çağdaş toplumların sahip olduğu demokrasiye doğru giden yolculuğumuz bu paket ile birlikte yeni bir ivme kazanmıştır. Böylece demokratikleşme sürecinin kesintiye uğramaksızın yoluna devam edeceğine dair umutlarımız daha da güçlenmiştir.
Açıklanan bu paket, demokrasimizin kalitesini yükselteceği gibi yaşanmakta olan çözüm sürecini de pekiştirerek ülkemizin yarınlarına daha büyük bir umut ve güvenle bakmamızı sağlayacaktır. Bu umut ve güvenin bölge ile birlikte tüm Türkiye'ye huzur, ekonomik gelişimimize katkı ve refah getirmesini ümit ediyoruz."
TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Onatça
Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Onatça; "Toplumsal barış ve huzurun her zamankinden fazla önem taşıdığı bu günlerde içinde kısılıp kaldığımız orta gelir tuzağından kurtulabilmenin yegane yolu daha fazla demokrasidir. Daha fazla demokrasi sadece çözüm sürecinin sağlıklı bir şekilde devam etmesi için değil, aynı zamanda yıllardır özlemini çektiğimiz tam demokratik ve müreffeh Türkiye yaratmak için de şarttır. TÜRKONFED olarak ilk günden beri ‘çözüm sürecini’ destekliyoruz. Demokratikleşmeye yönelik yasal düzenlemelerle birlikte; vatandaşlarımızın yaşam kalitesini, beklentilerini geliştirmeye dönük adımların atılmasını önemsiyoruz.
Nitekim çözüm sürecinin etkilerini yatırım projelerinin tamamlanmasıyla görüyoruz. Ancak bölgede risk primlerinin hala yüksek olması, yatırımların arzu ettiğimiz seviyeye çıkmasını engelliyor. Refah artışını yavaşlatıyor. Bölgesel yoksulluk tuzağından çıkış, çözüm sürecindeki kararlılığın devam etmesi ve demokratikleşmede gerekli adımların atılması ile mümkün olacaktır. Bu süreç bizi sadece dünyanın en güçlü 10 ekonomisinden birisi yapmayacak, aynı zamanda dünyanın gelişmiş demokrasilerinden biri olmaya da yaklaştırmış olacaktır. İşte bu noktada TÜRKONFED olarak açıklanmış olan paketin doğru yönde atılmış çok önemli bir adım olduğunu düşünüyoruz. Bu adımın yeni bir anayasa ile desteklenmesini öngörüyoruz" dedi.
Ancak kamuoyundaki beklentilerin de yüksek olduğunun altını çizen Onatça şunları söyledi: "Paketin eksileri ve artıları da var. Keşke bu adımları daha önce atabilmiş olsaydık. Bugünkü siyasi ve ekonomik sorunlarımızı aşmamızın yolu, geriden takip eden bir yaklaşımla değil, tam tersine proaktif olabilmekten geçiyor. Orta gelir tuzağından ancak bu şekilde çıkabiliriz. Sayın Başbakan’ın "Bugün açıkladığımız reformları da son olarak görmüyoruz" sözünü, demokratik sistemimizi derinleştirmeye devam etmek yönünde vermiş olduğu bir söz olarak kabul ediyoruz."
[PAGE]
Yürekten destekliyoruz
İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz, demokratikleşme paketine ilişkin "İstanbul iş dünyası olarak biz düşmanlık yerine kardeşliği koyan, içe kapalı bir toplum yerine dünya ile bütünleşik bir ülkeyi idealize eden, gerileme yerine ilerlemeyi sağlayan, anarşi yerine barış ve huzuru önceleyen, baskıcı ve kısıtlayıcı yönetimler yerine demokrasiyi kökleştiren bu paketi takdirle karşılıyor ve yürekten destekliyoruz" dedi.
Kopuz, İstanbul iş dünyasının temsilcileri olarak paketi heyecanla karşıladıklarını kaydederek, Türkiye'nin, bundan sonra 2023 hedefi ve 2071 vizyonuna büyük bir kolaylıkla ulaşacak güç ve performansa kavuşacağına olan inancını dile getirdi.
Kopuz, şu değerlendirmeleri yaptı:
"Sayın Başbakanımızın da ifade ettiği gibi bu demokratikleşme paketi, ekonomik anlamda da ağırlıklarımızdan kurtulmamızı sağlayacaktır. Artık Türkiye, ekonomik alanda da birinci ligin değişmez aktörlerinden biri olacaktır. Unutmayalım ki, kalkınmanın da, refahın da anahtarı toplumsal bütünlük, sosyal barış ve huzurdur. Türkiye, bugün bu yolda çok önemli bir dönemeci arkasında bırakarak, aydınlık ve müreffeh bir yarına doğru yürümeye başlamıştır. Sonuç olarak İstanbul iş dünyası olarak biz düşmanlık yerine kardeşliği koyan, içe kapalı bir toplum yerine dünya ile bütünleşik bir ülkeyi idealize eden, gerileme yerine ilerlemeyi sağlayan, anarşi yerine barış ve huzuru önceleyen, baskıcı ve kısıtlayıcı yönetimler yerine demokrasiyi kökleştiren bu paketi takdirle karşılıyor ve yürekten destekliyoruz."
Beklediğimizden olumlu
TESK Genel Başkanı Palandöken
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, demokratikleşme paketini olumlu bulduklarını belirterek, "Seçim sistemindeki değişiklik ve baraj sisteminin kaldırılması önemli bir adım" değerlendirmesinde bulundu.
Palandöken, yaptığı yazılı açıklamada, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Demokratikleşme Paketinin, kamuoyundaki tartışmaları sonlandırdığını savundu.
Paketin bir kısmı yasal düzenlemeyle, bir kısmının da idari düzenlemelerle ve genelgeyle hayata geçebileceğini hatırlatan Palandöken, "Bu düzenlemeler uzun zamandan beri beklenen düzenlemelerdi. Demokratikleşme Paketi beklediğimizden olumlu. Seçim sistemindeki değişiklik ve baraj sisteminin kaldırılması önemli bir adım" ifadelerini kullandı.
Türkiye daha fazlasını hakediyor
Demokratikleşme Paketi’ni değerlendiren GYİAD Başkanı Burcu Akdarı Toprak:
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı demokratikleşme paketi, ülkemiz açısından pek çok yeniliği içeriyor. Uzun yıllar, üzerinde konuşulan ancak bir arpa boyu yol alınamayan konularda önemli gelişmelere tanıklık edeceğiz. Türkiye'nin realitelerine gözümüzü kapatarak bir yere varamayacağımızı gördük. Kürt konusu, başörtüsü, alevilerin beklentileri, azınlıkların hakları, çözülmesi ve toplumun tüm kesimlerinin ortak paydada buluşması gereken konular olarak uzun yıllar masada bekletildi.
Şimdi bir adım atıldı. Ancak Başbakan Erdoğan'ın da belirttiği gibi biz bu paketi yeterli görmüyoruz. Türkiye coğrafyasında yaşayan tüm insanlarımız çok daha fazlasına layıklar. İktidarı ve muhalefeti ile siyasal kültürel, sosyal ve ekonomik gelişmesini tamamlayan bir Türkiye'yi yaratmak için çalışmak zorundayız. Çünkü Türkiye daha fazlasını hak ediyor.
İlk somut adım
İHKİB Başkanı Tanrıverdi
İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı (İHKİB) Hikmet Tanrıverdi, "Uzun yıllardır konuşulan pek çok başlık için ilk kez somut adım atılmasını son derece önemsiyoruz. Açıklanan başlıklar uygulamaya geçince ardından yeni adımlar da atılacaktır" dedi.
Tanrıverdi, "Demokratikleşme Paketi"nin açıklanmasının ardından yaptığı değerlendirmede, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı açıklamaları Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde çok olumlu bir gelişme olarak değerlendirdiğini ifade etti.
Uzun yıllardır konuşulan pek çok başlık için ilk kez somut adım atılmasını son derece önemsediklerini dile getiren Tanrıverdi, açıklanan başlıkların uygulamaya geçince ardından yeni adımlar da atılacağını ve paket içinde yer alan bazı düşünceler için yasal düzenlemelere ihtiyaç olacağını belirtti.
Tanrıverdi, bu noktada eksiklikler üzerinde değerlendirmeler yapılıp, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki (TBMM) diğer partilerle beraber uzlaşma içinde hayata geçirilmesini arzu ettiklerini kaydederek, şunları aktardı:
"Ülkemizin demokratikleşmesi için ortak idealler üzerinde birleşmemiz gerekiyor. Öte yandan yeni Anayasa çalışmalarının bu doğrultuda bir an önce tamamlanmasını arzu ediyoruz. İktidar ile muhalefetin uzlaşma kültürü içinde yeni anayasa çalışmalarını bir an önce sonlandırmasını bekliyoruz. Bu şekilde oluşacak yeni Türkiye demokrasisi dünyada pek çok ülkeye örnek olacaktır."
[PAGE]
"Türkiye için kucaklaşma vesilesi olacak"
Boydak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Boydak, Demokratikleşme Paketi'nin ülke için olumlu gelişmelerin yaşanmasına vesile olacağını belirterek, "Türkiye için siyasi istikrar çok önemli. Biz iş dünyası olarak son 11 yılda siyasi istikrarın çok büyük faydasını gördük. Bu anlamda seçim barajını tamamen kaldırmak yerine yüzde 5'e çekmenin daha faydalı olacağını düşünüyoruz" dedi.
Paket kapsamında seçim barajının düşürülmesinin parlamenter sistemi güçlendireceğine dikkati çeken Boydak, şunları kaydetti:
Türkiye uzun yıllar ırk ve mezhep ayrımcılığı konularından çok çekti. Paket kapsamında alınan bazı önlemler Türkiye için kucaklaşma vesilesi olacaktır. Ayrımcılığı ortadan kaldırmak ve özgürlük alanının genişletilmesi yönündeki düzenlemeleri olumlu buluyoruz.
Paket, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'yu kalkındırır
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da ekonomik olarak atılan bazı adımlar var. Daha önce bu bölgeler için getirilen teşvikler var. Bu adımların siyasi yönde de önünü açmak yerinde olur. Bu paketin bu noktada doğunun kalkınmasına katkıda bulunacağına inanıyorum.
Başörtüsü düzenlemesi "Anadolu'da kadın istihdamını da artıracak
Başörtüsü düzenlemesi de yerinde olmuştur. Bu aynı zamanda Anadolu'da kadın istihdamını da artıracak, kadınların sosyal hayata ve kamuya katılımını sağlayacaktır.İlkokullarda okutulan andın kaldırılmasını da olumlu bir gelişme olarak değerlendirdiklerini ifade eden Boydak, ayrıca alfabeye "w", "x" ve "q" harflerinin ekleniyor olmasının da sevindirici olduğunu vurguladı.
Olumlu karşılamak gerek
ASKON Genel Başkanı Koca
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, "Hükümetin yeniden bir cesaret göstererek, ülkede tabu olarak kabul edilen ve bir kısım gizli eller tarafından özenle korunmaya çalışılan bazı anlamsız yasakların ve engellerin ortadan kaldırılmış olmasını olumlu karşılamak gerekir" değerlendirmesinde bulundu.
Koca, Türkiye gibi ülkelerin bu noktalara ulaşma konusunda çok tedirgin ve çok çekingen davranmaya devam ettiği görüşünü ifade ederek, şunları ifade etti:
"Devlete göre halkların şekillenmesi meselesi artık bir 19. yüzyıl meselesidir. Daha rahat, daha özgür bir hayat tarzının devlet garantisinde olması, gelişen sistemlerin getirdiği önemli bir seviyedir. Çok ilginç korku baremleri var. Belki bir kısmında haklılık tarafları da olabilir. Ancak öyle anlaşılıyor ki çok önemli bir kısmı bizim devlet geleneği anlayışı içerisinde saklı. Dolayısıyla bunları aşmak gerçekten son derece zor oluyor. Hükümetin yeniden bir cesaret göstererek, ülkede tabu olarak kabul edilen ve bir kısım gizli eller tarafından özenle korunmaya çalışılan bazı anlamsız yasakların ve engellerin ortadan kaldırılmış olmasını olumlu karşılamak gerekir. Daha fazlası olabilir miydi? Evet. Tabii ki olabilirdi. Ama bir görünmez el, daha ileri gidilmesine mani oluyor gibi."
Hükümetin demokratikleşme paketini açıkladığına ama önünde çok ciddi engeller bulunduğuna işaret eden Koca, bazı kesimlerin bir taraftan "Sandık her şey değildir" yorumunu yaparken, diğer taraftan da demokratikleşmenin gerçekleşmediği eleştirisinde bulunduklarını vurguladı.