İstanbul bisiklet yolu kılavuzuna New York’tan “Mükemmellik Ödülü”

DİDEM ERYAR ÜNLÜ

EMBARQ Türkiye’nin hazırladığı ‘İstanbul’da Güvenli Bisiklet Yolları Uygulama Kılavuzu’, insan odaklı bisiklet yolu tasarımlarıyla New York merkezli Center for Active Design’dan Mükemmellik Ödülü aldı. 
EMBARQ Türkiye, 2014 yılında İstanbul Kalkınma Ajansı ve Bloomberg Philanthropies’in desteğiyle “İstanbul’da Güvenli Bisiklet Yolları Uygulama Kılavuzu” hazırladı. 

Kılavuzun amacı bisikletin kent içi ulaşımın bir parçası olarak algılanması, bisikletin diğer ulaşım sistemlerine entegre edilmesi ve İstanbul’da bisiklet altyapısının oluşturulmasının gerekliliğine dikkat çekmekti. İnsan odaklı bisiklet tasarımlarıyla kılavuz, New York merkezli tasarım ofisi tarafından Mükemmellik Ödülü'ne layık görüldü. 

İnsan sağlığını etkileyen alanlar 

Kâr amacı gütmeyen Center for Active Design, mimarlık ve şehir planlama çözümleriyle halk sağlığı sorunlarının önüne geçmeyi hedefl iyor. Aktif bina, aktif ulaştırma, gıdaya erişim ve aktif rekreasyon alanlarında çalışan kurum; kamu ve özel sektör işletmelerine bu alanlarda danışmanlık ve teknik destek veriyor. Düşünce liderliği çalışmaları kapsamında eğitim ve çalıştay düzenlemenin yanı sıra, farklı disiplinlerden yaklaşımları bir araya getirdikleri tasarım stratejileri hakkında yayın çıkarıyor. Düşünce liderliği alanında yeni bir faaliyete daha geçerek, geçtiğimiz yıl ‘Mükemmellik Ödülleri’ dağıtmaya başladı. Gıdaya erişim, aktif ulaşım, aktif rekreasyon ve aktif bina alanında 2015 yılında ABD, Endonezya, Hindistan, İspanya, İsrail, Meksika ve Türkiye gibi ülkelerden dünya çapında kırkı aşkın projeden mükemmellik ödülüne başvuru yapıldı. 

Toplumun ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak 

Center for Active Design; aktif ulaşım başlığında yayalar, bisikletliler ve sürücüler için güvenli ve hareketli bir çevrenin gerekliliğini vurguluyor. EMBARQ Türkiye, hazırladığı kılavuzda mevcut bisiklet yollarının yol güvenliği denetimini yapmış ve bunlar için iyileştirme önerileri sunmuştu. Ayrıca, üç yeni bisiklet yolu güzerhahı önerisinde bulunduğu kılavuzda insan odaklı bisiklet yolu tasarımlarıyla ön plana çıkarak mükemmellik ödülü almaya hak kazandı. 

EMBARQ Türkiye Direktörü Arzu Tekir, uzun zamandır bisikletin bir ulaşım aracı olarak görülmesi yönünde çalışmalar yaptıklarını belirtiyor. 

Tekir, “Sürdürülebilir ulaşımın sağlanmasında bisiklet çok önemli bir paya sahip. 3 bin 500’ü aşkın kişiyle anket yaptığımız bu raporda da Bakırköy, Kadıköy, Beşiktaş gibi ilçelerin kendi içlerinde bir bisiklet döngüsü olduğunu görüyoruz. İstanbul’da bisikletli ulaşımı yaygınlaştırmak için öncelikle insan odaklı güvenli bisiklet yolu tasarımlarına odaklanılması gerekir. Center for Active Design’dan aldığımız Mükemmellik Ödülü de bunun güzel bir kanıtı aslında” yorumlarında bulunuyor. 

Center for Active Design Direktörü Joanna Frank ise, mükemmellik ödülü kazanan kurumların toplumun geçirdiği dönüşümde çok önemli bir katkısı olduğunu vurguluyor. 

“Ödül kazanan projelerin ortak özelliği, çok disiplinli bir yaklaşım sergilemiş olmaları. Böylece etkilerini de genişleten bu projeler, hizmet ettikleri toplumun ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak fiziksel aktivite fırsatı tanıyorlar. Mükemmellik Ödülü kazanan her bir kurum, tasarım ve araştırma alanında diğer kurumlara öncülük edecek.”

İstanbul’da bisiklet kullanıcılarının öne çıkan sorunları:

►Diğer yol kullanıcıları, bisikletlilere gereken saygıyı göstermiyor. 
►Projeler gerçekleştirilirken toplum projelere dahil edilmiyor. 
►Diğer ulaşım türleriyle yeterince entegre değil; altyapı yetersiz kalıyor. 
►Bisiklet kullanımına ve bisiklet kullanıcılarına yönelik farkındalık yok.

Bisiklet yolu tasarlanırken göz önünde bulundurulması gereken kıstaslar:

►Bisikletliler için en uygun, doğrudan ve dolaysız rota tercih edilmeli.
►Bisiklet yollarının devamlılığı sağlanmalı.
►Bisiklet yolları, yüksek hızlı motorlu taşıt trafiğinden ayrılmalı.
►Bisiklet yollarının tasarımında öncelikli olarak tek yön tercih edilmeli.

Bisikletliler için öne çıkan çözüm önerileri:

►Bisikletin diğer ulaşım türleriyle entegre bir ulaşım planı hazırlanmalı. 
►Entegrasyon bölgelerinde yeterli, güvenli ve ekonomik bisiklet parkları kurulmalı. 
►İstanbul topoğrafyasına uygun çözümler geliştirilmeli. 
►Yerel yönetimler bisikletli ulaşım konusunda çalışan STK, yerel halk ve diğer ilgili paydaşların katılımını sağlayarak altyapı projeleri gerçekleştirmeli.