Kayısıda entegre tesise davet
MALATYA'DAN / Nida YANGÖZGÜL
Malatya'da yaklaşık 60 bin ailenin geçim kaynağı olan, dünya genelinde 84 ülkeye ihracatı yapılan ve 250 milyon dolarlık doğrudan getiri sağlayan kayısı üzerine hala bir entegre tesis yok. Üstelik ilimiz dünya kayısı üretiminin yüzde 90'lık gibi bir bölümünü karşılıyor.
Kayısı ile ilgili yaptığım haberlerde gerek yapılan güzel çalışmalardan gerekse sıkıntı, istek ve arzulardan bahsettim. Yine bir istek ve arzudan bahsedecek olursam; bir entegre tesisin hayata geçirilmesi konusunda bir gelişmenin olmasını canı gönülden istemekteyim. Malatya'nın istenilen oranda kalkınabilmesi, iş istihdamının artırılması, ihracat girdilerinin artırılması ancak ve ancak katma değeri yüksek ürünlerle ve üründe zengin çeşitlilikle gerçekleştirilebilir.
İlimizde yetişen kayısının vitamin ve mineral değerlerine baktığımızda bu özelliklere sahip bir başka ürünün neredeyse olmadığını görüyoruz. İçerik olarak incelendiğinde insan vücudu için inanılmaz faydalı bir ürün olduğu herkes tarafından biliniyor. Meyvesi, çekirdeği, çekirdek kabuğuna kadar değerlendirilen bu üründe neden hala entegre tesis yok demekten alamıyorum kendimi…
Gelelim entegre tesisin önemine... Bir adım ileriye gitmekten ziyade yaşanılan doğal afetlerle daha da diplere vurabiliyoruz. Öyle ki bu sene yaşadığımız don olayından dolayı birçok çiftçimiz, esnafımız ciddi zararları olduğunu dile getiriyorlar. Oysa ilimizde birkaç tane entegre tesis olduğunu, üründe farklı çeşitler yapıldığını düşünürsek, hali hazırda bulunan stoklar kullanılırsa zararları belki minimuma indirgemiş oluruz.
Teşvikte 4. bölgede yer almamız, böyle bir tesisin kurulabilme ihtimalini bende uyandırdı. Ne de olsa burada yatırımcı bulamıyoruz, bulsak da bir araya getiremiyoruz. Dışarıdan gelecek yatırımcılar olursa belki onlar bizim istediğimiz, hayal ettiğimiz işletmeleri kururlar diye düşünüyorum.
Teşvikten sonra 2. Organize Sanayi Bölgesi'ne gelen yatırımlar, 3. Organize Sanayi Bölgesi'nin alt yapı çalışmaları, istenildiği zaman böyle bir tesisin de yapılabileceğinin sinyallerini veriyor. Çünkü ilimizde böyle bir tesis mevcut değil ve yapılan üretimler küçük işletmeler tarafından gerçekleştiriliyor. Kayısı ile yapılabilecek o kadar zengin ürün yelpazesi var ki; reçeli, marmelatı, pekmezi, lokumu, içecek tozu, tatlısı, sabunu, yağı, parfümü…. vs birçok ürün sıralayabiliriz. Sadece meyve olarak bunlar yapılabiliyor, kabuğunu ele alıp baktığımızda arıtma tesislerinde, içme suyu şebekelerinde, otomotiv sanayinde, ilaç sanayisinde ve savunma sanayi gibi birçok alanda kullanılabildiğini görüyoruz. Kullanım alanı bu kadar geniş olan bir üründe entegre tesisin kurulmasını istemek sanırım yerinde bir istek olur.