Kurbağaların 5 bin yıllık "göç" yolculuğu

KÜTAHYA - Kütahya'nın Domaniç ile Bursa'nın İnegöl ilçeleri arasında her yıl ilkbahar mevsiminde çiftleşmek için gruplar halinde ormandan dereye göç eden kurbağalar, karayoluna geldiklerinde birbirlerini sırtlarında yolun karşısına taşıyor. Bu yolculuk, bilim insanlarının tespitlerine göre 5 bin yıldır devam ediyor.

 

 

Bahar aylarında geceleri yollara dökülen kurbağalara, Türkiye'de olduğu gibi dünyanın çeşitli ülkelerinde de sıkça rastlanıyor. Hatta bazı ülkelerde çiftleşmek amacıyla ormandan dereye ulaşmaya çalışan kurbağaların yoğun olduğu karayolları, bir süreliğine ulaşıma kapatılıyor.

 

 

Çiftleşme dönemine rastlayan nisan ve mayıs aylarında araziye dağılarak bir bölümü karayollarında görülen kurbağalar, bilim insanlarını olduğu gibi sürücüleri de şaşırtıyor.

Birbirlerini, ikişerli ya da üçerli gruplar halinde sırtlarında yolun karşısına taşıyan kurbağalara, Domaniç-İnegöl karayolunun Kocayayla mevkisinde her yıl ilkbaharın ortasından sonuna kadar rastlanıyor. Yolun karşısına geçmeye çalışan yüzlerce kurbağa, ilginç görüntüler sergiliyor.

 

 

Bazı bilimsel araştırmalar, dünyanın diğer ülkelerinde yollarda görülen kurbağaların birbirlerinden ayrı bulunduğu, sırtlarına binmiş şekilde yollarda yer almalarının ise sadece Domaniç ve İnegöl'e özgü olduğunu ortaya koyuyor.

 

 

Kocayayla'da her yıl nisan ayının ortalarında görülen kurbağa sürüleri, bu yıl daha erken yollara döküldü. Birçoğu dereye ulaşmayı başaran kurbağalardan bazıları, araç sürücülerinin dikkatsizliği nedeniyle telef oluyor.

 

 

Domaniç Kaymakamı Mehmet Boztepe, orman içinden geçen Domaniç-İnegöl karayolunu kullanan kurbağaların telef olmaması için önlem almak amacıyla çalışma başlattıklarını söyledi.

Birbirlerini sırtlarında taşıyan çok sayıda kurbağanın göç ederken telef olduğunu dile getiren Boztepe, "Göç sırasında kurbağaların telef olmasını önlemek için öncelikle karayoluna uyarıcı tabelalar koyacağız. Trafik akışını değiştirmek için de alternatif geçit arayışındayız" dedi.

 

 

Farklı ve dikkat çekici kurbağaların, Domaniç için bir değer olduğunu belirten Boztepe, onların yoldan geçişlerinde araçlar tarafından ezilmesi sonucu telef olmasına üzüldüklerini anlattı.

 

 

Boztepe, bu konuda gereken önlemleri alacaklarını ifade ederek, şöyle konuştu:

"Kurbağaların çeşidi ve ilkbahardaki uyanışları hakkında ayrıntılı bilgiler edinmek için girişimlerde bulunacağız. Kurbağalarla ilgili dünyanın çeşitli üniversitelerinde çalışmalar olduğunu biliyoruz. Bazı bilim insanları, kurbağaların, kışın ölüp ilkbaharda dirildiğini ileri sürüyor. Bu tür bilgilere, uyarıcı levhalarda yer vermek istiyoruz."

 

Dumlupınar Üniversitesi (DPÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nejat Bilgen başkanlığındaki ekip, Kütahya merkeze 25 kilometre uzaklıktaki Seyitömer Höyüğü'nde yürüttüğü kazılarda, 2010 yılında, bir kurbağanın sırtına binmiş iki yavru kurbağa figürlü içki kabı bulmuştu.

 

 

Kabın biçimine başlangıçta anlam veremeyen Prof. Dr. Bilgen, Tavşanlı'da yayımlanan bir yerel gazetede 2011 yılının mayıs ayında yer verilen Domaniç-İnegöl karayolundaki kurbağaların fotoğraflarını inceleyince ilginç bir sonuca ulaşmıştı.

 

 

Prof. Dr. Bilgen, 5 bin yıl öncesine ait "ryton" diye bilinen kaptaki figürün, kurbağaların ilkbahar aylarındaki çiftleşme döneminde gruplar halinde araziye dağılmalarıyla ilgili olduğunu fark etmişti.

Kurbağaların eski devirlerde bölgede yaşayan insanlar tarafından kutsal varlıklar olduğu bilgisine ulaşan Prof. Dr. Bilgen, içki kaplarının da bu düşünceyle yapıldığını belirlemişti.

Prof. Dr. Bilgen, Kütahya Arkeoloji Müzesi'nde sergilenen içki kabından hareketle kurbağaların çiftleşmek için göç yolculuğunu 5 bin yıldır sürdürdüğü ve dünyada başka böyle bir buluntu olmadığı sonucuna da varmıştı.