Milli gelire en büyük katkıyı İstanbul yaptı
Ülke genelinde toplam 980.5 milyar lira olan yıllık gayri safi katma değerin yüzde 27.7’si İstanbul’da yaratıldı. Hizmetler sektörü katma değerindeki payı yüzde 30.8’e ulaşan İstanbul, sanayi katma değerinde de yüzde 26.8 payla birinci durumda.
Naki BAKIR
BRİFİNG
Türkiye’nin nüfusu en kalabalık, ekonomik ve ticari kapasitesi en gelişmiş ili olan İstanbul, en büyük katma değeri yaratıyor. Ülke genelinde yaratılan toplam gayri safi katma değerin dörtte birden fazlasını İstanbul gerçekleştiriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2009-2010 Bölgesel Gayri safi Katma Değer verilerini açıkladı. Buna göre 2010 yılında ülke genelinde gayri safi katma değer cari fiyatlarla yüzde 13.4 artışla 980 milyar 547 milyon TL oldu. 2010 yılında cari fiyatlarla hizmetler sektöre katma değeri önceki yıla göre yüzde10.9 artışla 628 milyar 785.9 milyon, sanayi katma değeri yüzde 18.5 artışla 259 milyar 22.1 milyon, tarım katma değeri ise yüzde 17.7 artışla 92 milyar 739 milyon lira düzeyinde gerçekleşti.
Dörtte birini İstanbul yaratıyor
26 istatistiki bölgeden birini oluşturan İstanbul, 263 milyar 658 milyon TL ile toplam katma değerin yüzde 26.9’unu yarattı. Ancak İstanbul’un toplam katma değerdeki payının yıllar itibariyle düşüşte olduğu belirlendi. 2010 yılında da İstanbul’un yarattığı bölgesel katma değer, yüzde 12.5’le Türkiye ortalamasının biraz altında bir artış gösterdi. Buna bağlı olarak İstanbul’un toplamdaki payı 0.2 puan geriledi. Toplam gayri safi katma değerde İstanbul 2008’de yüzde 27.7, 2009 yılında da yüzde 27.1 pay almıştı.
Hizmetler sektörü katma değerindeki payı yüzde 30.8’e ulaşan İstanbul, sanayi katma değerinde de yüzde 26.8 payla birinci durumda. Ancak İstanbul, tarım sektörü gayri safi katma değerinde ise sadece yüzde 0.6 payla 26 bölge içinde sonuncu sırada yer alıyor.
En az katkı Kuzey Doğu Anadolu’dan
2010 yılında toplam gayri safi katma değerde İstanbul’u, 84 milyar 838.8 milyon TL ve yüzde 8.7 payla Ankara ve 63 milyar 297.5 milyon TL ve yüzde 6.5 payla İzmir Bölgesi izledi. Daha sonra 61 milyar 494 milyon TL ve yüzde 6.3 payla Bursa, Eskişehir, Bilecik, 58 milyar 648 milyon TL ve yüzde 6 payla Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesi geldi.
26 bölge içinde gayri safi katma değerde en düşük payı ise 6 milyar 910 milyon TL yüzde 0.7 ile Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan Bölgesi aldı.
İstanbul-Hakkari arasında 4 kat fark
2010 yılında en yüksek kişi başı gayri safi katma değer 20 bin 149 TL ile İstanbul, en düşük bölgesel gayri safi katma değer ise 5 bin 575 TL ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari Bölgesi için hesaplandı.
2010 yılında kişi başı gayri safi katma değeri Türkiye ortalamasının üzerinde olan bölgeler, büyüklük sırasına göre; İstanbul (TR10), Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova (TR42), Ankara (TR51), Bursa, Eskişehir, Bilecik (TR41), Tekirdağ, Edirne, Kırklareli (TR21), İzmir (TR31) ve Antalya, Isparta, Burdur (TR61) oldu.