Ocakta cari açık küçüldü, döviz girişi durdu
Bizim olağan döviz gelir gider trafiğimiz ayda 5 ile 6 milyar dolar açık veriyor. Ayda 5-6 milyar dolar açık yılda 60-70 milyar dolar döviz açığı demektir.
Döviz açığımızı dışarıdan değişik yollardan giren döviz ile kapatıyoruz.
2013 Ocak ayında aylık açık (ki buna cari açık diyoruz) 5 milyar 800 milyon dolar idi.
2014 yılında 4 milyar 800 milyon dolar oldu.
Yaklaşık bir milyar dolar azalma var.
Döviz açığının nedeni ülkenin döviz gelirlerinin döviz harcamalarını karşılayamamasıdır.
Başlıca döviz gelirlerimiz ihracat ve turizm gelirleri.
Başlıca döviz harcamamız ithalat.
Genelde ithalat artışı yavaşlar, ihracat artar ise dış ticaret açığımız küçülüyor.
Sonuçta döviz açığı da azalıyor.
2014 Ocak ayında geçen yılın Ocak ayına göre ithalat 400 milyon dolar artarken, ihracat 1 milyar dolar artınca ve diğer döviz gelirlerinde de artış olunca döviz açığı yaklaşık 1 milyar dolar küçüldü.
Döviz açığının, ekonomi anlatımı ile cari açığın küçülmesi önemlidir. Ekonomi yönetimi cari açığı küçültmek arayışında tüketimi frenliyor. Büyümeden fedakarlık ediyor.
Görüyoruz ki, ekonominin yavaşlamasına rağmen aylık cari açık ancak 5 milyar doların biraz altına inebiliyor.
Gene de yılda 45-50 milyar dolarlık bir açık olasılığı var.
Şimdi geliyoruz bu açığın nasıl kapatılacağına.
Açık, yurt dışından doğrudan yatırım için hisse senedi, bono satın almak için ve de kredi olarak gelin dövizlerle kapatılıyor.
2013 Ocak ayında açık 5 milyar 800 milyon iken, 9 milyon 500 milyon döviz girişi olmuştu.
2014 Ocak ayında ise açık 4 milyar 800 milyon geriledi ama, ülkeye Ocak ayında döviz girişi tıkandı.
Doğrudan yatırım ve hisse senedi ile borsa için çok küçük net döviz girişi olurken, kısa vadeli döviz kredilerinde 4 milyar dolar çıkış oldu. Net olarak ülkeden 3 milyar 100 milyon dolar döviz çıktı.
Sonuç: Ocak ayında 8 milyar dolar döviz açığı var.
Nereden geldiği belli olmayan 2 milyar 200 milyon dolar sayesinde açık 5 milyar 800 milyon dolara iniyor. Ve biz de bunu rezervlerden karşılıyoruz.
Özetle, Ocak ayında cari açıktaki küçülme olumludur ama açığı kapatamadık. Sermaye girişi yerine çıkışı oldu.
İşte bunun içindir ki, önümüzdeki günlerde cari açığın büyüklüğünü değil, açığın kapatılma imkanının olup olmadığını izleyeceğiz.