Sayıştay Kanunu TBMM Genel Kurul'da

 

 

ANKARA -  AK Parti Bilecik Milletvekili Fahrettin Poyraz ve arkadaşları, Sayıştay Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni, TBMM Başkanlığı'na sundu.

 

Teklifle, Sayıştay Kanunu'nun 2. maddesinde yer alan "Uygunluk denetimi", "Hesap yargılaması", "Yargılamaya esas rapor", "Denetim raporu" ve "Sayıştay raporu" tanımları değiştiriliyor.

 

Bu değişiklikle, uygunluk denetiminde ve hesap yargılamasında sorumluların gelir, gider ve mallara ilişkin her türlü hesap ve işlemlerine ilişkin sorumluluklarının belirlenmesinde, kanunlar yanında esas alınacak ve "diğer hukuki düzenlemeler" veya "mevzuat" kavramlarının içinde örtülü olarak var olan hukuk kurallarını açık bir biçimde ifade ederek, hem sorumlular hem de Sayıştay bakımından uygulamaya açıklık kazandırıyor.

 

Sayıştay denetçilerince düzenlenen yargılamaya esas rapor, hesap yargılamasının yapılacağı daireye gönderilmeden önce Sayıştay Başsavcılığı'na gönderilecek. Denetim raporları kamu idarelerine gönderilecek. 

 

TBMM'ye sunulan dış denetim genel değerlendirme raporu, faaliyet genel değerlendirme raporu, mali istatistikleri değerlendirme raporu ve genel uygunluk bildirimi Sayıştay raporlarını oluşturacak.

 

Sayıştay Kanunu'nun kapsamını belirleyen maddede yapılan düzenlemeler, Anayasa Mahkemesi'nce Yetki Kanunu kapsamında olmadığı gerekçesiyle iptal edildiğinden bu maddeler Anayasa Mahkemesi kararını karşılayacak şekilde yeniden düzenleniyor.

 

Kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerinin denetlenmesi sonucunda düzenlenecek Sayıştay Raporları, Sayıştay tarafından TBMM'ye sunulacak. 

 

Sayıştay meslek mensupları arasında sayılacak

 

Rapor Değerlendirme Kurulu ve üyelerine ilişkin bu teklifle esaslı değişikliğe gidiliyor.

 

Rapor Değerlendirme Kurulu üyeleri ile Başsavcı ve savcılar, Sayıştay meslek mensupları arasında sayılacak.

 

Mevcut düzenlemeye göre, Kurul, Sayıştay Genel Kurulu tarafından iki yıl için seçilen iki daire başkanı ve her daireden birer üye ile denetimden sorumlu başkan yardımcısından oluşacak. Kurulun Başkanı da Sayıştay Başkanı olacak. Teklifle yapılan değişikliğe göre, Rapor Değerlendirme Kurulu Üyeleri Sayıştay üyeleri dışında, doğrudan TBMM tarafından seçilen 8 kişi ile Sayıştay Başkanı'ndan oluşacak. 

 

Sayıştay'ın organları yeniden düzenleniyor. Buna göre, temel organlar; Başkanlık, Yargı (Daireler, Genel Kurul, Temyiz Kurulu, Daireler Kurulu), Başsavcılık, Denetim (Denetim ve Denetim Destek Grup Başkanlıkları, Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu, Rapor Değerlendirme Kurulu), karar organları olarak Yüksek Disiplin Kurulu ve Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu olacak.

 

Yapılan bu düzenlemeye göre, her organ kendi görev ve fonksiyonu içinde görev ve yetki kullanacak. Yargı organına dahil daireler, denetim görevi kapsamında kalan işlere dahil görevler üstlenmeyecek. Aynı şekilde, denetim organına dahil birimler de yargılama fonksiyonuna dahil işler kapsamında görev ve yetki kullanmayacak.

 

Görev süresi beş yıl olacak

 

Teklifle, Sayıştay üyeliği, Rapor Değerlendirme Kurulu üyeliği, Başsavcılık ve savcılık için TBMM tarafından yapılacak seçime ilişkin esas ve usuller düzenleniyor. 

 

Buna göre, üyeler, Rapor Değerlendirme Kurulu üyeleri, Başsavcı ve savcılar, belirlenen adaylar arasından seçilecek. Üyeliklerde boşalma olması halinde daire başkanlığı kadroları da dahil olmak üzere boşalan üyelik için seçim yapılacak. 

 

Sayıştay Başkanlığı; Başsavcılığın boşaldığı, boş üyelik sayısının beşi, boşalan Rapor Değerlendirme Kurulu üyelik sayısının ikiyi ve boşalan savcılık sayısının beşi bulduğu tarihten itibaren seçim için duyuru yapacak. Başvurular Sayıştay'a yapılacak. Boş kadrolara ilişkin adaylık başvuru süresi, ilk duyuru tarihinden itibaren otuz gün olacak.

 

Sayıştay Başkanlığı'nın başvuranların sicilleri üzerinde yaptığı inceleme sonucunda belirlenen niteliklere sahip oldukları anlaşılanlar otuz gün içinde TBMM'ye sunulacak. Rapor Değerlendirme Kurulu üyeleri ile Sayıştay Başsavcısı ve savcılarının görev süresi beş yıl olacak. 

 

Sayıştay dışından atama imkanı

 

Teklifle, Sayıştay denetçiliği kadrolarına Sayıştay dışından atama imkanı getiriliyor. Sınavla atanabilecek kamu görevlilerinin kimlerden oluştuğu ile bunların sınavlarına ilişkin esas ve usuller düzenleniyor. 

 

Buna göre; mesleğe yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alındıktan sonra, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin merkez teşkilatına ait denetim elemanı kadrolarında veya uzman unvanlı kadrolarda en az yedi yıl; iç denetçi olarak en az dört yıl; daire başkanı, eşiti ve üstü kadrolarda en az üç yıl veya doktora unvanını almış öğretim elemanı olarak en az yedi yıl görev yapanlar, Sayıştay Başkanlığı'nca yapılacak sınavda başarılı olmaları halinde Sayıştay denetçiliği kadrolarına atanabilecek.

 

Atanmak için, başvuru tarihi itibarıyla denetim elemanı veya uzman olarak görev yapanlar ile öğretim elemanları için 35 yaşını, diğerleri için 40 yaşını doldurmamış olmak gerekecek. 

 

Savcıların intibaklarında Sayıştay dışındaki hizmet sürelerinin tamamı dikkate alınacak. İzin, disiplin ve ceza kovuşturması bakımından Sayıştay Başsavcısı Sayıştay Daire Başkanları; savcılar ise Sayıştay üyeleri hakkındaki hükümlere tabi olacak.

 

Kurul 9 kişiden oluşacak

 

Rapor Değerlendirme Kurulu, TBMM tarafından seçilen 8 üye ile Sayıştay Başkanı olmak üzere 9 kişiden oluşacak, Sayıştay Başkanı Kurul'a başkanlık edecek.

 

Kurul; denetim raporlarıyla genel uygunluk bildirimi hakkında görüş bildirecek, kamu idarelerinin düzenlilik ve performans denetimleri sonucunda denetim grup başkanlıklarınca düzenlenen denetim raporlarını esas alarak dış denetim genel değerlendirme raporunu hazırlayacak, Denetim Planlama ve Koordinasyon Kurulu'nun denetime ilişkin hazırlayacağı yönetmelik, standart, rehber ve mesleki etik kurallarına ilişkin görüş bildirecek.

 

Kurul, üye tamsayısının en az üçte ikisi ile toplanacak ve mevcudun salt çoğunluğu ile karar verecek. 

 

Sayıştay raporlarının görüşülmesi sırasında, açıklamalarda bulunması için ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi veya görevlendireceği yardımcısı çağrılabilecek. Kurul çalışmalarına yardımcı olmak üzere yeterli sayıda denetçi, Sayıştay Başkanı tarafından raportör olarak görevlendirilecek.

 

Denetim Grup Başkanlıkları'nın kuruluşunda Rapor Değerlendirme Kurulunun görüşü alınacak. Ayrıca, denetçiler hazırlayacakları taslak denetim raporunu denetim grup başkanlarına sunacak, denetim grup başkanları ise bu taslak raporları inceleyerek ve rapor değerlendirme komisyonlarının görüşünü alarak hazırlayacakları denetim raporunu Başkanlığa sunacak.