Sektör 'dolandırılıyoruz' dedi, 'suistimaller'e karşı savaş açtı

İSTANBUL - Türk sigortacılığı sektöre büyük zarar veren "suistimaller"e yönelik kampanya başlattı. "Sigorta şirketini yanıltarak haksız tazminat almak suçtur" reklamları ile start alan kampanya ile vatandaşların bilinçlendirilmesi amaçlanıyor.

Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği (TSRŞB) Başkanı Mustafa Su, Türkiye'de sigorta suistimallerinin sigorta sektörüne olan mali yükünün ödenen hasarın yüzde 10'u olduğunu belirterek, "Sigorta suistimallerinin sektöre yükünün yıllık 716 milyon lira olduğu varsayılmaktadır" dedi.

Söz konusu kampanyaya yönelik TSRŞB Yönetim Kurulu'nun katılımı ile dün basın toplantısı düzenlendi.

Toplantıda konuşan TSRŞB Başkanı Mustafa Su, sigorta sektöründeki suistimallerle ilgili son durum, alınan önlemler ve bu konuda yapılan çalışmalara ilişkin düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, sigortanın bir sözleşme olduğunu ve sigortacının, prim karşılığında sigortalının risklerini üstlendiğini kaydetti.

Su, sigortacılığın temel prensiplerinden birisinin de "azami iyi niyet" prensibi olduğunu dile getirerek, sigortalının riskle ilgili bildiği tüm bilgileri doğru ve eksiksiz olarak sigortacıya bildirmek zorunda olduğunu, sigorta şirketlerini yanıltmak amacıyla gerçeğe aykırı beyanların ciddi hukuki sonuçları bulunduğunu ifade etti.

Sigorta suistimalinin; haksız kazanç elde etmek amacıyla önemli bir hususun gizlenmesi veya gerçek dışı bir beyanla sigortacının kasıtlı olarak aldatılması olduğuna işaret eden Su, sigorta suistimali ile poliçenin düzenlendiği aşama ile sigorta süresi içinde olmak üzere iki farklı süreçte karşılaşıldığını anlattı.

Su, sigorta suistimallerinin birçok ülkede vergi kaçakçılığından sonra en yaygın ekonomik suç olarak kabul edildiğine işaret ederek, "Sigorta şirketleri yaşanan suistimallerin sadece yüzde 5-10'luk kısmını saptayabilmektedir. ABD'de sigorta suistimallerinin sektöre yıllık maliyeti 80 milyar dolardır. İngiltere'de sigorta suistimallerinin sektöre yıllık maliyeti 1,9 milyar sterlindir ve bu poliçe başına 44 sterlin ek maliyete neden olmaktadır" dedi.

İngiltere örneği

Uluslararası Sigorta Denetçileri Birliği'nin (IAIS) sigortacılık temel ilkeleri kapsamında sigorta sahtekarlığının da ele alındığını belirten Su, konuya ilişkin 27 temel ilkede denetleme kurumlarının sigorta şirketlerini ve sigorta aracılarını sigorta suistimalinin önlenmesi ve bazı önlemler almaya zorunlu tutması gerektiğinin tespit edildiğini belirtti.

Mustafa Su, İngiltere'nin, gelişmiş ve büyük bir sigorta pazarına sahip olmanın yanı sıra sigorta sahtekarlığının tespiti konusunda analitik sistemlerin kullanımında da öncü ülke durumunda olduğunu ifade ederek, İngiltere'de sigorta sektörü tarafından finanse edilen ve kar amacı taşımayan Sigorta Sahtekarlığı Bürosu'nun (IFB) sigorta sahtekarlığının tespiti ve önlemesi konusunda faaliyet gösterdiğini anlattı.

Dünyada sigorta suistimallerine karşı ülkelerin uygulamalarından bilgiler veren Su, Türkiye'de sigorta suistimallerinin özellikle hasar iş ve işlemlerinde ortaya çıktığını, bunların; ödememesi gereken bir hasarı ödetmek amacıyla sigorta şirketine bilerek yanlış bilgi verilmesi, teminat dışı kalan bir hasarı gerçeğe aykırı beyanla tazmin etmeye çalışmak, önemli bir hususun gizlenmesi, kasıtlı olarak bir hasara sebep olunması ve hasarın miktarının olduğundan fazla gösterilmesi gibi sıralanabileceğini anlattı.

Kaza Tespit tutanaklarında alkol gizleniyor

Su, Türkiye'de artık sigorta suistimallerinin TCK'nın 158. maddesine göre "nitelikli dolandırıcılık" olarak sayıldığını dile getirerek, Türkiye'de bu suçun nitelikli dolandırıcılık kapsamında kabul görmesinin önemli olduğunu, ancak cezaların artırılması gerektiğini söyledi.

Türkiye'deki sigorta suistimallerinin yapıldığı alanlardan birisinin de kaza tespit tutanağı yolsuzlukları olduğuna değinen Su, sektör olarak kaza tespit tutanağı uygulanmasını çok iyi niyetle desteklediklerini, ancak sektörün bundan çok zarar gördüğünü ifade etti.

Su, "Türkiye'de kaza tespit tutanağının ardından alkol alarak direksiyona geçenlerin sayısı minimuma indi, tutanakta alkol gizlendi. Park halinde araçlara vurmalar arttı, arkadan vurmalar arttı. Bazı konular kaza tespit tutanağından sonra sektöre zarar verdi. Sektöre zarar veren trafikte hasar frekanslarında eskiye oranla artışlar oldu. Dileğimiz kaza tespit tutanağında yanlışlar düzeltilmeli. Amaç dolandırıcıları zengin etmek değil. Kamu otoritesi sigortacıların zararlarını gidermeli. Haksız kazançları önlemesi gerekiyor" diye konuştu.

Türkiye'de sigorta suistimallerinin sigorta sektörüne olan mali yükünün ödenen hasarın yüzde 10'u olduğunun tahmin edildiğini belirten Mustafa Su, "2010 yıl sonunda hayat dışı branşlarda 7 milyar 168 milyon lira hasar ödediği dikkate alındığında sigorta suistimallerinin sektöre yükünün yıllık 716 milyon lira olduğu varsayılmaktadır. Ekonomik kriz dönemlerinde özellikle araç ve yangın suistimalli vaka sayısında artışlar gözlenmektedir" dedi.

Yeni döneme giriliyor

Mustafa Su, sigorta sektörünün, sigorta suistimalleri ile mücadelede yeni bir döneme girdiğini bildirerek, bu alanda yasal, teknolojik ve idari altyapının hızla kurulduğunu, elde edilen veriler ışığında sigorta şirketlerinin şüpheliler hakkında işlem yapılabilmesi için ağır ceza mahkemelerinde dava açtığını kaydetti.

Bu sürecin devam edeceğini dile getiren Su, sigorta müfettişliği sisteminin getirilmesi için çalışmalar yapılmasının planlandığını, özel sigorta mahkemeleri kurulması için girişimlerde bulunulacağını, kamunun sektörün yanında yer almaya devam etmesi ve desteklemesi gerektiğini vurguladı.

Su, sigorta suistimalleri ile mücadele amacıyla Hazine Müsteşarlığı tarafından yanlış sigorta uygulamalarının tespiti, bildirimi, kaydı ve bu uygulamalarla mücadele usul ve esasları hakkında bir yönetmelik yayınlandığını ifade ederek, sigorta suistimali şüphesi bulunan kişi ve kuruluşların teminat kapsamına alınmaması veya başka önlemler alınabilmesi amacıyla, Sigorta Bilgi Merkezi (SBM) bünyesinde bir veri tabanı sistemi (SİSBİS) kurulduğunu ve ayrıca yine SBM bünyesinde oluşan veri tabanını analiz eden yeni bir yapılanmaya gidilmesi yönünde karar alındığını anlattı.

Özel ihtisas mahkemeleri kurulmalı

Türkiye'de sigorta sektörüne yönelik özel ihtisas mahkemeleri kurulması gerektiğini vurgulayan Mustafa Su, "Bu konuda uzman mahkemeler olmalı, burada uzman insanlar olmalı. Sigorta davalarında bilirkişiler bankacılardan oluşuyor, yersiz. Bilirkişi sigortacılardan oluşmalı" dedi.

Mustafa Su, sigorta şirketini yanıltmanın ve haksız tazminatın suç olduğunu dile getirerek, kaza tespit tutanaklarında gerçek dışı beyanların da suç olduğunu söyledi.

Sigorta sektöründe, suistimalle mücadele başarılı olunmasının sektöre yansımalarının pozitif olacağını belirten Su, sigorta sektörünün oluk oluk buralara akıttığı paranın sektörde kalması ile vatandaşa daha ucuz poliçe verileceğini anlattı.

Mustafa Su, sigorta şirketlerine gelen şikayetlerin yüzde 95'inin hasar ödemeleri konusunda olduğunu dile getirerek, "Vatandaşlarımız aldığı poliçeleri biraz okusunlar. Poliçelerin neyi nasıl kapsadığını poliçeleri almadan incelesinler. biz düşen belki bu poliçeleri biraz daha teknik dilden uzak halkın anlayabileceği dilde yazabiliriz. Bunu tartışabiliriz" dedi.