Silikon Vadisi’nden Afrikalı kadınlara teknoloji götürüyor

Ayşegül İldeniz, Intel’e 1998 yılında Akdeniz, Orta Doğu ve Afrika Bölgesi’nden sorumlu Pazarlama Müdürü olarak katıldı. 2001-2004 yılları arasında Intel Türkiye Genel Müdürlüğü görevini yürüttü. 2004 yılında, Intel’in 67 ülkeyi kapsayan Türkiye, Orta Doğu ve Afrika Bölgesi’nin başkanlığına getirildi. 2013 yılında ise Intel Yeni Teknolojiler Bölümü’nün Dünya Başkan Yardımcısı olarak atandı. O, “cam tavan” tanımayan başarılı bir Türk kadını. İntel tarafından Orta Doğu ve Afrika Bölgesi’nde insanların hayatlarını dönüştüren ve iyileştiren bir çok önemli projede imzası bulunuyor. İldeniz bu başarısını "risk ve kaosu yönetebilmek" olarak tanımlıyor.

“10 yıl başkanlığını yaptığım bölge dünyanın en zor ve riskli bölgelerinden birisi. Teknoloji hiç bilmeyen, gelir seviyesi düşük, eğitimsiz insanların yaşadığı, kaosun yüksek olduğu bölgelerde bir düzen kurup sistem oturtmayı başardık. Dünyaya örnek olacak projeler çıkardık” diyen İldeniz, “Strateji ve üründen sorumluyum. İnsanlar neye ihtiyaç duyuyor, neye sahip olsalar hayatları kolaylaşır, onu görmeye çalışıyorum. Bilinmezliği yönetiyorum. Belirsiz bir geleceği çizmekle uğraşıyorum” yorumlarını yapıyor. Silikon Vadisi’ni ve bilinmezliği yönetmeyi Ayşegül İldeniz’den dinledik: 

Silikon Vadisi iyi fonlanmış girişimci bir şirket gibi 

“Silikon Vadisi’nde milliyetin önemi yok. Çok faklı ülkelerden insanlar var. Orada herkesin ortak noktası teknoloji. Benim gelişmekte olan ülkelerde yaşadığım deneyimler, orada oldukça yarar sağlıyor, çünkü onlar 20 yıldır aynı vadinin içinde yaşayan insanlar. Oysa ben Afrika, Orta Doğu pazarlarını biliyorum ve farklı bir perspektif getirebiliyorum. Silikon Vadisi’ni en iyi fonlanmış girişim şirketi olarak tanımlıyorum.” 

Cinsiyet eşitliği için İntel’den 300 milyon dolar fon 

“İntel’de kadın yöneticilere eğitim desteği sağlıyoruz. Geçen ay Başkan’ımız kadın-erkek eşitliği ve çeşitlilik inisyatifi başlattı. Önümüzdeki on yıl içinde bunun için 300 milyon dolar fon sağlanacak. Öte yandan kadın ve erkeklerin aldığı maaş seviyelerinin eşitlenmesine çok önem veriyoruz. Bugün dünya genelinde 3 milyon insanın akıllı telefonu var. Bu sayı yakında 7 milyona ulaşacak. 2050 yılında 50 milyar nesnenin birbiri ile iletişim halinde olacağından bahsediyoruz. Yakında giydiğimiz herşeyde akıllı nesneler olacak. Teknoloji varolan tüm kurumsal sistemleri sorgulayacak. İnsanlar sürekli iletişim halinde olacaklar. Dolayısıyla teknoloji normal hayatın bir parçası olarak algılanacak. Benim derdim teknolojiyi insanı zenginleştirir hale nasıl getiririz sorusuna cevap bulmak. İntel her sene Ar-Ge ve fabrika yenilemek amacıyla 15 milyar dolar yatırım gerçekleştiriyor.” 

Geleneksel sanayiler de akıllı şeyler üretmeli 

“Önümüzdeki dönemde en hızlı büyüyecek olan alan giyilebilir teknolojiler. Intel’in hedefi de giyilebilir teknolojileri yaygınlaştırmak; teknoloji ile ilgisi olmayan şirketleri de akıllı şeyler üretmeye davet etmek. Bu kapsamda Fossil ve Luxottica gibi moda sektöründe faaliyet gösteren şirketlerle anlaşmalara imza attık. Yıkıcı bir strateji izliyoruz. 2025’te 50 milyar akıllı nesne birbiri ile iletişim halinde olacaksa, 8 milyar insanın da bu nesnelerle kuracağı iletişime bir anlam getirmek şart. Bu yüzden geleneksel sanayilerin teknolojiye dahil olması; akıllı şeyler üretmesi gerekiyor.” 

Hedef teknolojiyi demokratikleştirmek 

“İntel’in önemli bir diğer hedefi teknolojiyi demokratikleştirmek. Bireylerin teknoloji üretebilmeleri için, teknolojinin çok erken yaşlarda eğitime dahil edilmesi; çocukların kodlamayı öğrenmesi şart. Girişimi, inovatif düşünceyi desteklemek lazım. Bu konuda özel sektöre görev düşüyor. İnovatif düşünce bir kültür meselesi. Ezberlemek değil, soru sormak gerekiyor. Artık bilgi eksik değil, önemli olan o bilgiyi nasıl kullandığınız. Koskoca bir bulutun içinden doğru yatını özet olarak verebilen insanlar değerli olacak. Ancak bu insanlar Türkiye’yi sıçratabilirler. Türkiye’de gençliğin teknoloji kullanımı dünya ile aynı seviyede. Soru bu insanları nasıl teknoloji yaratır hale getirebileceğimiz. Dolayısıyla yazılım ve robotik gibi dersler çok küçük yaşlarda eğitim sistemine dahil edilmeli. Bugün Polonya bizden çok önde; Romanya bizi geçmek üzere.”

Sıradan şeyler insanı başarılı kılmaz

“Intel’de sadece yönetmiyorum, aynı zamanda yaratıyorum. Yaratmak için de sürekli olarak kendinizi yenilemeniz lazım. Bu yüzden dağlara tırmanıyorum; yelken yapıyorum" diyen İldeniz bu sayede kimsenin düşünemediği ihtiyaçlara cevap veren teknolojiler üretiyor. Afrika için tasarlanan şarj gerektirmeyen, akıllı cep telefonu bu seyahatlerin birinde şekillenmiş. İAyşegül ldeniz’in, genç kadınlara tavsiyeleri şöyle: “Sevdiğiniz işi yapın. Averajla yetinmeyin. Sıradan şeyler insanı başarılı kılmaz. Mükemmel işler insanı başarılı kılar. Kendinizi sürekli geliştirin. Daha çok kitap okuyun.”

Dünyaya örnek olan projeler

İldeniz’in Türkiye’de başlattığı “e-Dönüşüm İnsiyatifi” adlı proje, daha sonra Intel’in tüm dünyada gelişmekte olan ülkeler için uyguladığı global bir projeye dönüştü. “Kadın ve Bilişim Platformu” da örnek proje olarak bölgeye yayıldı. 2013 yılında Afrika Bölgesi’nde pazara sunulan ilk Intel işlemcili akıllı telefon YOLO’nun da aralarında bulunduğu birçok önemli yatırım gerçekleşti.

Tacize uğrayan kadınlar için alarm butonu

Intel, Hindistan’da tacize uğrayan kadınlar için alarm butonu olan bir saat üretmiş. Butona basan kadın, anında ailesine veya polise ulaşabiliyor. İldeniz, “Hindistan’da olduğu gibi diğer ülkelerde de küçük şirketlerle işbirlikleri yapıp, yerel sorunlara çözüm sunacak teknolojiler geliştirmeye önem veriyoruz. Küçük şirketlerin parlak fikirlerini hayata geçirebilmeleri gerekli. İngilizce konuşmamak Türk şirketlerinin önüne çıkan ciddi engellerden birisi” diyor.

Modanın yeni efendisi teknoloji

Intel ve ABD’li moda evi Opening Ceremony tarafından geliştirilen akıllı bileklik MICA, giyilebilir teknolojilere moda kavramını dahil ediyor. “My Intelligent Communication Accesory (Benim Akıllı İletişim Aksesuarım)” ifadesinin baş harfl erinden alan MICA, iletişim yeteneklerinin yanı sıra aynı zamanda kadınsı bir aksesuar. İldeniz, “MICA gibi moda, stil ve teknolojiyi bir araya getiren ürünler yaygınlaştıkça giyilebilir teknolojiler hayatımıza çok daha hızlı girecek” diyor. Nitekim, uluslararası pazar araştırma şirketi Nielsen tarafından 2014 yılı ikinci çeyrekte yapılan Giyilebilir Teknolojiler Pazar Eğilimleri raporuna kullanıcıların yüzde 53’ü aksesuar görünümündeki giyilebilir cihazları tercih ediyor. Araştırma, önümüzdeki süreçte teknoloji şirketlerinin moda markaları ile yapacakları işbirliği sonucunda kadınların günlük hayatlarında tercih ettikleri lüks aksesuarlar görünümündeki giyilebilir cihaz tasarımlarının giderek artacağını öngörüyor.