Sınai mülkiyet sistemi sil baştan

 

ANKARA - Sınai mülkiyet haklarının Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara uyumunu sağlayacak, suç ve cezaları TCK ile uyumlu hale getirecek ve Türk Patent Enstitüsü'nün (TPE) kurumsal kapasitesini güçlendirecek 93 maddelik kanun tasarısı Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldı.  Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, sınai mülkiyet sisteminde köklü değişiklikler öngören yeni yasal düzenlemenin ayrıntılarını anlattı.

 

 

Ergün'ün verdiği bilgilere göre, taklit ürünlere 1 yıldan 3 yıla kadar  hapis cezası, patent, tasarım ve coğrafi işaret ihlaline de 1 milyon TL'ye kadar para cezası gelecek, yakalanan taklit ürünlere ise el konulacak.

Patent, tasarım ve coğrafi işaret mevzuatında yer alan suç ve cezalara ilişkin maddelerinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğini hatırlatan Ergün, "Gerek ortaya çıkan hukuki boşluğun giderilmesi gerekse ilgili hükümlerin TCK'ya uyumunun sağlanması amacıyla düzenleme yapıyoruz. Patent, tasarım ve coğrafi işaretlerin ihlali durumunda verilecek cezanın üst limiti 10 bin güne kadar adli para cezası olarak belirleniyor, bir başka ifadeyle cezanın üst limiti 1 milyon TL'ye karşılık geliyor. Cezaların ödenmemesi durumunda ihlallerde bulunanları hapis cezası bekliyor" şeklinde konuştu.

 

 

Taklit ürünlerle mücadele kapsamında markayı taklit ederek depolamanın marka ihlali olarak değerlendirileceğini ifade eden Ergün, "Bu suçu işleyenler de bir yıldan üç yıla kadar hapis ve 20 bin gün adli para cezası ile cezalandırılacaklar. Yakalanan taklit ürünlere de el konulacak" dedi. Ergün, coğrafi İşaretlerle ilgili olarak başvuruda bulunma hakkına sahip kişilerin kapsamını üreticilerden oluşan grupları da içermek üzere genişleteceklerini söyledi.

 

 

Tasarının kanunlaşması halinde TPE'nin kısa bir zamanda uluslararası otorite olmasının önünün açılacağını belirten Ergün, uzun vadeli kalıcı çözümler üretecek mekanizmaları oluşturmayı amaçladıklarını bildirdi. Bir süre önce Apple ve Samsung arasında akıllı telefon konusunda yaşanan savaşlara dikkat çeken Ergün, sınai mülkiyet haklarının dünyada rekabetin en önemli unsurlarından birisi haline geldiğini söyledi. 

 

 

 

 

Yapılan düzenlemeyle sistemin aksayan taraflarının iyileştirileceğinin altını çizen Ergün, üniversiteleri sisteme dahil etmeden ilerlemenin sakıncalarının da ortadan kaldırılacağını söyledi. Bu kapsamda, üniversitelerin de patent sahibi olmasına imkan sağlanacağını dile getiren Ergün, buluşların ticarileştirilmesinin önünün açılacağını, elde edilen gelirlerin en az yüzde 30'unun da öğretim üyesine verileceğini kaydetti. Düzenlemeyle akademisyenlerin patent başvurusu konusundaki çekincelerinin ortadan kalkacağını söyleyen Ergün, önemli bir potansiyelin de değerlendirileceğini aktardı. Benzer düzenlemenin 1980 yılında yapıldığı ABD'de 500 civarında olan patent sayısının 2005'te 3 bin 500'e çıktığının altını çizen Nihat Ergün, lisans gelirlerinin de 200 milyon dolardan 1.5 milyar dolara çıktığını vurguladı.

 

 

Patente göre daha basit buluşlar için koruma sistemi olan faydalı model tescil sistemine "araştırma raporu" düzenlenmesi uygulamasını getirileceğini anlatan Ergün, "araştırma raporu mevcut durumda patent başvuruları için düzenleniyor ve yapılan buluşla ilgili dünyada o ana kadar yayınlanmış patentler ve diğer dokümanlara ilişkin bilgileri içeriyor. Yeni düzenlemeyle faydalı modele de "araştırma raporu" getiriyoruz" dedi.

 

 

Tescil sürecine ilişkin olarak, patent başvurularında tescil sonrası itiraz uygulaması getirileceğini belirten Ergün; suça teşvik eden, ırkçılık, küfür içeren veya terör örgütlerini simgeleyen semboller gibi kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı tasarımları da re'sen reddedeceklerini dile getirdi.

 

 

Yeni dönemde coğrafi işaret başvurularının Resmi Marka Bülteninde yayımlanacağını belirten Ergün, böylece 4-8 bin lirayı bulan tescil maliyetinin önemli ölçüde azalacağını bildirdi. Denetimlerin raporlama sıklığının 10 yıldan 2 yıla indirileceği bilgisini veren Nihat Ergün, TPE'nin kurumsal kapasitesinin güçlendirilmesi çalışmaları çerçevesinde 50 yeni uzman kadrosu ihdas edeceklerini, Enstitü bünyesinde Yenilikçilik ve Tanıtım Dairesi kuracaklarını ifade etti.