Sözümüzü tutmamıza bin gün kala

 

Bin kilometerelik bir yolculuk bir adım ile başlar. Bizler de ilk adımını bu hafta atacağımız bin günlük yürüyüş ile yeni bir geleceğe ilerlemeye başlayacağız. 

Yoksullukla mücadele alanında dünyanın bugüne kadarki en kapsamlı ve başarılı hareketi açısından 5 Nisan çok önemli bir tarih. 5 Nisan'da Binyıl Kalkınma Hedefleri'ne ulaşmak için önümüzde sadece bin gün kalmış olacak. 

Dünya liderleri 2000 yılında Birleşmiş Milletler'de bir araya gelerek yoksulluğu ve açlığı yarı yarıya azaltma, iklim değişikliği ve hastalıklarla mücadele, temiz içme suyu ve sanitasyon sağlanması, eğitimin yaygınlaştırılması ve kız çocukları ve kadınlar için yeni fırsatlar yaratılması için sekiz ana hedef belirledi. 

Liderlerin böylesine büyük sözler verdiği daha önce de görülmüştü. Olaylara şüphe ile yaklaşanlar, Binyıl Kalkınma Hedefleri'nin çok iddialı olduğunu, bu nedenle de sonunun getirilemeyeceğini iddia etmişlerdi. Aksine, Binyıl Kalkınma Hedefleri küresel ve ulusal öncelikleri belirlemede, bu hedeflere yönelik olarak eyleme geçmede ve takdire şayan sonuçlar elde etmede bizlere yardımcı oldu. 

Binyıl Kalkınma Hedefleri'nin belirlendiği tarihten bu yana 600 milyon insan aşırı yoksulluktan kurtarıldı, bir diğer deyişle aşırı yoksulluk yüzde elli azaltıldı. İlk kez, kız ve erkek çocuklar eşit oranda olmak üzere rekor sayıda çocuk okula devam etmeye başladı. Anne ve çocuk ölümleri azaltıldı. Sıtma, HIV/AIDS ve verem ile mücadele için yapılan yatırımlar milyonlarca insanın hayatını kurtardı. Afrika kıtasında son altı yıl içinde AIDS bağlantılı ölümler üçte bir oranında azaltıldı. 

Ancak, daha ilerleme sağlamamız gereken bazı hedefler var. Hala çok sayıda kadın, onları kurtaracak imkana sahip olmamıza rağmen, doğum sırasında yaşamını yitiriyor. Birçok toplum hala en temel sanitasyon (sağlıklama) hizmetlerinden mahrum. Bu durum kirlenen suların ölümcül hale gelmesine yol açıyor. Varlıklı ya da yoksul olsun dünyanın birçok bölgesinde eşitsizlikler büyüyor. Hala birçok insan sağlanan ilerlemelerden tam olarak yararlanamıyor. 

 

Çalışmaların hızlandırılabilmesi için uluslararası topluluğun dört alanda adım atması gerekiyor 

İlk olarak, tüm alanlarda ilerleme elde edilmesine katkı sağlayacak şekilde, Afrika'nın ücra köşelerinde hizmet verecek ve anneleri ve çocukları kolayca önlenebilir veya tedavi edilebilir hastalıklardan koruyacak bir milyon sağlık çalışanın istihdamı, sanitasyona yatırımın artırılması, birinci basamak sağlık hizmetlerine herkesin erişimin sağlanması ve HIV ve sıtmanın önlenmesi için yeterli imkanın sağlanması gibi stratejik ve hedefe yönelik yatırımlar yapılmalıdır.

Kadınların ve kız çocuklarının eğitim ve sağlık hizmetlerine, gıdaya ve ekonomik fırsatlara erkeklerle eşit oranda erişiminin sağlanması Binyıl Kalkınma Hedefleri'nin tümüne ulaşılması açısından lokomotif rol oynar. 

İkinci olarak ise 1.5 milyar insanın yaşadığı en yoksul ve kırılgan ülkeler üzerinde odaklanmamız gerekiyor. Sık sık kıtlık, ihtilaf, kötü yönetim ve yaygın şiddet eylemlerinin görüldüğü bu ülkeler tüm çabalarına rağmen ilerleme kat etmekte zorluk çekiyor. Bu ülkelerin bir kısmı Binyıl Kalkınma Hedeflerinden bir tanesine dahi ulaşabilmiş değil. Sahel ve Afrika Boynuzu gibi bölgelere yatırım yaparak ekonomik kalkınma, insanların güvenliği ve barışın inşası döngüsünü tesis edebiliriz. 

Üçüncü olarak ise mali kaynak sağlayacağımız yönünde verdiğimiz sözü tutmamız şart. Bütçeleri dengelemek için dünyanın en yoksul ve muhtaç kesiminin sırtına yüklenemeyiz. Böyle bir yaklaşım etik açıdan kabul edilemez olmanın yanı sıra ne donörlere ne de yardımı alanlara bir fayda sağlar. Kemerlerin sıkıldığı bir dönemden geçiyor olsak da bir çok ülke verdikleri sözü yerine getirme açısından örnek davranış sergiliyor. Gelişmekte olan ekonomilere sahip ülkeler arasından beliren yeni donör ülkeler de yardımlarını artırıyor. Böyle davranışları alkışlamamız ve cesaretlendirmemiz gerekiyor. 

 

Dördüncü olarak ise, bin gün için geri sayımın başladığı tarih hükümetlerden başlayarak toplumun tüm katmanlarına yayılacak küresel bir eylemin başlangıcı olarak kabul edilmelidir. Ayrıca, Binyıl Kalkınma Hedefleri belirlendiğinde bilinmeyen teknolojilerin ve sosyal medyanın tüm gücünü bu çabalarımızla harmanlamamız gerekir. 

Binyıl Kalkınma Hedefleri belli konulara odaklanan küresel kalkınma hedeflerinin insanların yaşamlarında olumluya dönük ciddi değişiklerin gerçekleşmesine katkı sağladığının kanıtıdır. Söz konusu hedefler insanları harekete geçirmekte, birleştirmekte ve ilham vermektedir. Getirdiği yeniliklerle dünyayı değiştirebilmektedir. 

Önümüzdeki bin gün içinde elde edeceğimiz başarı sadece milyonlarca insanın hayatını iyileştirmekle kalmayacak aynı zamanda 2015 sonrası sürdürülebilir kalkınma gündemini belirleme çabalarımıza da katkı sağlayacaktır. 

Daha yapmamız gereken çok iş var. Ancak, bir sonraki dönemin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini belirlerken, Binyıl Kalkınma Hedefleri'nden edindiğimiz tecrübe, yani siyasi irade gösterildiği takdirde aşırı yoksulluğu yok edebileceğimizi bilmek, bizlere derin bir ilham kaynağı olmalıdır. 

Önümüzdeki bin günü elimizden geldiğince iyi değerlendirelim ve Binyıl Kalkınma Hedefleri konusunda verdiğimiz sözleri yerine getirelim.