TDİ’de tek seferlik sapma mı var yoksa trend mi değişti

Üzeyir DOĞAN - Gedik Yatırım 

Cuma günü ABD’de açıklanan tarım dışı istihdam verisinin etkileri devam ediyor. Tarım dışı istihdamda artış, 158 bin olan beklentinin çok ciddi şekilde altında kalarak 38 bin kişi olarak açıklandı. Buna ek olarak, geçen ay 160 bin olarak açıklanan Nisan ayındaki istihdam artışı da 123 bin seviyesine revize edildi. Bu veriyle son aylarda ABD’de istihdam tarafında sorun olmadığı görüşü sorgulanır hale geldi. 

Açıklanan bu veri öncesinde piyasalar özellikle son birkaç haftada Fed’in haziran olmasa da temmuz ayında faiz artışı yapacağına çok büyük bir olasılık vermeye başlayarak, bunu fiyatlamaya başlamıştı. Tarım dışı istihdam artışına kadar da gelen veriler ve Fed’den gelen açıklamalar da bu görüşü teyit eder nitelikte seyrediyordu. Ancak önceki ay beklentilerin bir miktar altında kalan tarım dışı istihdam artışı, mayıs ayında son 6 yılın en düşük artışını sergiledi. Bunun yanında işsizlik oranının, iş gücüne katılım oranında gözlenen azalma nedeniyle 0.3 puan düşüşle % 4.7 seviyesine gerilemiş olması istihdam piyasasında güçlenmeden ziyade zayıflamaya işaret etti. Bu durum Fed’in faiz artırımı için buradaki gelişmeleri birkaç ay daha izleyebileceği beklentisinin artmasına neden oldu. Hafta başında açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Yellen’ın da ekonomide pozitif gelişmelerin negatif gelişmelerden daha fazla olduğunu vurgulamasına karşın, verilerin izlenmeye devam edildiğini vurgulaması ve önceki konuşmasında sarf ettiği gelecek birkaç ay içinde faiz artışı olabilir cümlesini sarf etmemesi, faiz artışının en erken eylül ayında olabileceği beklentisini artırdı. Buna karşın diğer verilerin istihdam verilerindeki bu bozulmayı teyit etmiyor olması, açıklanan son veriye temkinli yaklaşmamıza neden oluyor. %5’in altına inmiş bir işsizlik oranında eskiden olduğu gibi 200-300 bin arası artışlar beklemiyor olsak da bu denli düşük verilere neden olacak bir ekonomik konjonktür de yaşanmadığını düşünüyoruz. Bu nedenle veri sonrası oluşan havanın, verinin şaibeli olduğu hissini oluşturacak ters bir açıklama ya da veri ile kısa bir sürede dağılabileceği göz önünde bulundurulmalı.