”Uranyum konusunu yakından takip ediyoruz”

İSTANBUL - Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, uranyumun zenginleştirilmesi konusunu yakından takip ettiklerini belirterek, "Bu, hem bölge barışı için hem Türkiye-İran, Türkiye-Amerika ilişkileri açısından, küresel barış açısından büyük önem verdiğimiz bir husus" dedi.

Davutoğlu, Çırağan Sarayı'nda Botsvana Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı Phadu Skelemani ile görüştü.

Görüşmenin ardından basın toplantısı düzenleyen Davutoğlu, Skelemani'nin geçen yıl da Türkiye'yi ziyaret ettiğini ve o ziyarette ilk görüşmeleri yaptıklarını, ikinci ziyaretinde geçen yıl mutabık kalınan konuları daha da ileri düzeye getirme imkanı bulduklarını söyledi.

Botsvana'nın 1966 yılından beri parlamenter demokrasiyi başarıyla yürüten, Afrika'nın siyasi istikrarı ve kalkınmasıyla öne çıkmış, bulunduğu coğrafya itibariyle stratejik bir konuma sahip ülkelerden biri olduğunu belirten Davutoğlu, ikili ilişkileri daha da ileri düzeye getirmeye kararlı olduklarını, üst düzey ziyaretler planladıklarını, ekonomik ilişkiler bağlamında da özellikle tarım, altyapı yatırımları, ulaşım ve madencilik konusunda büyük bir imkan olduğu kanaatini paylaştıklarını bildirdi.

Skelemani'nin dün Dış Ticaret Müsteşarlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, TİKA, Başbakanlık Yatırım Ajansı ile temaslarda bulunduğunu anlatan Davutoğlu, konuk bakanın öğleden sonra da DEİK ve TUSKON bünyesindeki Türkiye-Afrika İş Konseyi ile görüşmeler yapacağını belirtti.

Botsvana ile her konuda işbirliği yapmaya hazır olduklarını ifade eden Davutoğlu, şunları kaydetti:

"Geçen yıl imzaladığımız Genel İşbirliği Anlaşması dışında, dün de Ekonomik, Ticari, Teknik, Yardım İşbirliği Anlaşması imzalandı Ankara'da. Bunlar bir hukuki zemin oluşturuyor. Botsvana ile ilişkilerimizi, tarım, inşaat, eğitim, ulaştırma gibi alanlarda geliştirme dışında Afrika'da işbirliği konusunu da kapsamlı bir şekilde ele aldık. Türkiye, Afrika'ya dönük olarak yeni bir strateji takip etmektedir ve bir açılım politikası yürütmektedir."

Türkiye'nin Afrika'ya bakış açısını Skelemani'ye aktardığını, bütün uluslararası forumlarda Afrika'nın haklı meselelerine sahip çıktıklarını bir kez daha paylaştığını belirten Davutoğlu, "Bundan sonra gerek Güney ve Orta Afrika'daki çalışmalarda, gerekse Afrika bütünündeki faaliyetlerde biz Botsvana ile birlikte çalışmaya kararlıyız. Önümüzdeki dönemde de bu faaliyetlerimizi sürdüreceğiz" diye konuştu.

Uranyumun zenginleştirilmesi

Basın toplantısının ardından bir gazetecinin, "Uranyumun zenginleştirilmesi konusu, İran ve ABD arasındaki gerginlik sürekli gündemde olan bir konu. İran'dan bir heyetin Türkiye'ye geleceği belirtiliyor. Heyet gelecek mi Türkiye'ye" şeklindeki sorusu üzerine Davutoğlu şunları söyledi:

"Bu konuyu biz yakından takip ediyoruz. Konu, hem bölge barışı için hem Türkiye-İran, Türkiye-Amerika ilişkileri açısından, küresel barış açısından büyük önem verdiğimiz bir husus. Türkiye bu konuda doğrudan taraftır ve bölgemizdeki her gelişmenin yakından etkilediği ve etkilendiği bir ülke olması bakımından da biz bu süreci yakından takip etmeye devam ediyoruz."

Washington'da yapılan Nükleer Güvenlik Zirvesinden sonra Tahran'ı ziyaret ettiğini hatırlatan Davutoğlu, "Orada, İranlı yetkililerle birkaç temel konuda ilerleme kaydettiğimizi düşünüyorum. Daha sonra bu hususları P5 1'in temsilcisi durumundaki (AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine) Ashton ile Brüksel'e giderek paylaştım. Ashton da ilgili ülkelerle istişarelerini sürdürüyor. Biz bu süreci bütün taraflarla birlikte görüşüyoruz" dedi.

İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki'nin bugün öğleden sonra New York'tan Tahran'a geçerken bu konuyu kapsamlı bir şekilde ele almak için İstanbul'a geleceğini belirten Davutoğlu, kendisiyle bir akşam yemeği çerçevesinde bu konuda gelinen son noktayı istişare etme imkanı bulacaklarını ifade etti.

Pazartesi günü de Brüksel'de AB-Türkiye Ortaklık Konseyi toplantısında Ashton'la görüşeceğini belirten Davutoğlu, Mutteki'den aldığı konuları, Ashton'ın temaslarında gelinen noktayı birlikte bir resim içinde değerlendirme imkanı bulacaklarını kaydetti.

Kendileri için önemli olanın, diyalog kanallarının kesilmemesi, diplomasiye daha çok fırsat tanınması olduğunu vurgulayan Davutoğlu, "P5 1 ile İran arasında uzun süredir kesilmiş olan müzakerelerin başlatılmasına büyük önem veriyoruz. Bu konuda girişimlerde bulunuyoruz" dedi.

Botsvana Dışişleri Bakanı Phadu Skelemani

THY'nin Johannesburg'a seferleri olduğunu, Botsvana'da yakın zamanda yeni bir havaalanı pistinin yapıldığını, kendi ülkelerine de Türkiye'den uçak seferlerinin başlaması için gerekli zeminin hazır olduğunu belirten Botsvana Dışişleri Bakanı Phadu Skelemani, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tarımsal alanda Türkiye'yi yakından takip ettiğimizi belirtmek isterim. Yağmur konusu Türkiye'de de önemli bir sorun, ama sebze ve meyve üretimi devam etmekte. Eğitim alanında da Türkiye'yi takip etmek istiyoruz. Teknik becerimiz ve üniversitelerimiz mevcut. Türkiye için bizim eğitim sistemimize katkı konusunda bir fırsat söz konusu. Genç diplomatların çeşitliliği öğrenmeleri büyük önem taşıyor. Türkiye, turizm alanındaki tesislere de katkıda bulunabilir. İnşaat sektörü de ülkemizde önemli bir alan. Türk iş adamlarının, Afrika'nın her yerinde faaliyetleri devam ediyor, onları ülkemize gelmeye davet ediyorum."

Askeri işbirliği önerisi

Bakan Skelemani, Türkiye'nin askeri alanda da Osmanlı İmparatorluğu'na uzanan zengin bir tarihinin olduğunu belirterek, "Türkiye'nin dünya barışının tesisine katkısı herkesçe bilinmektedir. İnanıyoruz ki bizim askeri kuvvetlerimiz de sizden çok şey öğrenebilir. Bizim ordumuz profesyonel, ama askerlerimizin gerektiği şekilde yönetilmediklerini görüyoruz. Askeri alanda da işbirliği yapabileceğimize inanıyorum" diye konuştu.

Türkiye'deki uzman doktorların desteğiyle sağlık alanında da yenilikler yapmak istediklerini belirten Skelemani, "İnsanlar, sağlık için ülkemize gelebilir. Bu sektör de işbirliğimiz için önemli bir alan" dedi.

Skelemani, Türkiye ile Botsvana arasındaki iş ilişkilerinin ileri düzeyde olduğunu, ancak iş adamlarının bu sürece daha fazla dahil olması gerektiğini ifade ederek, "Genç ve enerjik iş adamlarınızın olduğunu görüyorum. Bir eylem planı hazırlama arzusundayız. İş adamlarının karşılıklı olarak görüşmesi için bir altyapı oluşturma hazırlığı içindeyiz. Siyasi ziyaretlerin de karşılıklı olarak gerçekleştirilmesi büyük önem taşımakta" diye konuştu.