Vatikan-Türkiye ilişkilerinde yumuşama
Vatikan’dan yapılan açıklamada,Papa’nın daha önce "soykırım" olarak nitelediği 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddiaları için "trajik 1915 olayları" ifadesi kullanıldı, Ermeni terör örgütü ASALA tarafından öldürülen Büyükelçi Carım’ın katledilmesi kınandı.
Vatikan’ın ünlü Aziz Petrus Meydanı’nda Papa Franciscus’un çarşamba günleri yaptığı kabulün ardından Çanakkale ile ilgili bir kitabın tanıtımına dair yapılan açıklamada, tarihi olaylar hakkında ortak bir anlayışa varılması için Türkiye'nin çabalarına vurgu yapıldı.
Açıklamada, Papa Franciscus’un "New East Foundation Derneği"nin katkılarıyla basılan "İlk Çanakkale Zaferi 1657" isimli kitabın yazarı ve aynı zamanda derneğin danışmanı Dr. Rinaldo Marmara’yı kabul ettiği belirtildi.
Kitabın tarihin acı anılarına rağmen, işbirliği ve karşılıklı anlayış inşa etme gerçeğinde önemli bir bilimsel araştırmayı göz önüne koyduğu vurgulanan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Bu bağlamda, Türkiye’nin tekraren ifade ettiği, tarihi olaylar hakkında ortak bir anlayışa varılmasını teminen dini ve etnik aidiyetlerine bakılmaksızın tarafların yaşadığı acıların, trajik 1915 olayları da dahil savaş ve çatışmaların araştırılması amacıyla arşivlerini tarihçilere ve araştırmacılara açma kararını not ediyor ve takdirle karşılıyoruz.”
Ermeni terör örgütü ASALA tarafından katledilen dönemin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım’ın da anıldığı açıklamada, "Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım'ın, Haziran 1977’de terörist bir grup tarafından katledilmesi vakasında da görüldüğü üzere, uzak ve yakın geçmişin acı anıları bugün yaşanan acıları da dikkate almayı ve hala kurbanlar verilmesine yol açan terör eylemlerini kınamayı gerekli kılmaktadır” ifadelerine yer verildi.
"Türk halkını seviyorum ve takdir ediyorum”
Vatikan Sözcüsü Rahip Federico Lombardi, konuyla ilgili Türk basın mensuplarına yaptığı değerlendirmede, bu açıklamanın Türkiye ile yakınlaşmaya yönelik bir niyet göstergesi olduğunu ifade etti.
Diplomatik kaynaklar da açıklamaya ilişkin, "Türkiye ile ilişkileri daha normal bir boyuta getirmek için olumlu işaret. Türkiye’yi kazanmaktan yana olumlu bir açıklama” değerlendirmesinde bulundu.
Papalık donanmasının Çanakkale’de yenilgiye uğradığı savaşı konu alan kitabın yazarlarından Dr. Marmara da kitabını takdim ettiği sırada Papa'nın kendisine, "Türk halkını seviyorum ve takdir ediyorum” dediğini aktardı.
Vatikan ile Türkiye arasında 1960 yılına dayanan ilişkiler, geçen yıl 12 Nisan’da Papa Franciscus’un Ermeniler için düzenlenen ayinde, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarıyla ilgili "soykırım" ifadesini kullanmasıyla gerilmişti.
Papa’nın açıklamaları üzerine Türkiye aynı gün Vatikan nezdindeki büyükelçisi Prof. Mehmet Paçacı’yı Ankara’ya çağırarak ilişkileri maslahatgüzar seviyesine indirmişti.