Vergi sigortası (varlık barışı) süresini kaçırmayın

VERGİ PORTALI / Dr. Ahmet Kavak /  Yeminli Mali Müşavir

22.11.2008 tarih ve 27062 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5811 sayılı bazı varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun da 5917 sayılı kanunla yapılan düzenlemeler ile yararlanma süresi 30 Eylül 2009 tarihine kadar uzatılmıştır.

I. Varlık barışından yararlanma koşulları

1. Gerçek ve tüzel kişilerin 01.06.2009 tarihi itibariyle sahip oldukları ve yurtdışında bulunan; para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığını kanaat verici bir belgeyle tevsik ve ispat ettikleri gayrimenkullerini, 30.09.2009 günü akşamına kadar TL cinsinden rayiç bedelle banka veya aracı kuruma bildirmeleri ya da vergi dairesine beyan etmeleri, gayrimenkuller dışındaki bu varlıkları bildirim veya beyan tarihinden itibaren bir ay içinde yurda getirilmeleri veya banka veya aracı kuruma transfer etmeleri ve defter tutmak zorunda olan mükelleflerin ise bunları, beyan tarihi itibariyle kanuni defterlerine kaydetmesi ve deftere kaydedilen bu değerler için bilançonun pasifinde oluşturulan fonu sermayeye eklenmesi dışında başka amaçla kullanmamaları ve son olarak da beyan edilen tüm varlıklar üzerinden %2  oranında hesaplanan vergiyi ödemeleri gerekmektedir.

2. Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulanan ancak 01.06.2009 tarihi itibariyle kanuni defter kayıtlarında işletmenin özvarlıkları arasında yer almayan; para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile gayrimenkullerini 30.09.2009 günü akşamına kadar TL cinsinden rayiç bedelle gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine beyan etmeleri, gayrimenkuller dışındaki bu varlıkları banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırmaları ve kanuni defterlere beyan tarihi itibariyle kaydetmeleri ve kanuni defterlere kaydedilen bu varlıklar nedeniyle bilançonun pasifinde oluşturulan fonu beyan tarihinden itibaren altı ay içinde sermayeye ilave etmeleri ve son olarak da beyan edilen tüm yurtiçi varlıklar üzerinden  %5 oranında hesaplanan  vergiyi ödemeleri gerekmektedir.

Yukarıda açıklanan ve 01.06.2009 tarihi itibariyle yurtdışında bulunan ve aynı tarih itibariyle Türkiye'de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında işletmenin özkaynakları içinde yer almayan varlıkların açıklanan koşullara uygun biçimde beyan edilmesi, gayrimenkuller dışındaki varlıkların banka veya aracı kurumlara yatırılması ve yurtiçi varlıkların beyan tarihinden itibaren altı ay içinde sermayeye eklenmesi halinde aşağıda  yer verilen avantajlar yararlanılmış olacaktır.

II. Varlık barışından yararlanmanın sağladığı avantajlar

Varlık barışından yararlanmanın sağladığı avantajlar şunlardır.

1. Varlık barışı kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle 01.01.2008 tarihinden önceki 2007, 2006, 2005 ve 2004 vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak hiçbir surette vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.

2. Başka nedenlerle, 19.06.2009 tarihinden sonra başlayan ve 01.01.2008 tarihinden önceki  vergilendirme dönemlerine ilişkin vergi incelemeleri sonucunda tespit edilen gelir vergisi, kurumlar vergisi ve katma değer  vergisi matrah farkından, bildirilen veya beyan edilen varlıkların tutarları, bu kapsamda tahakkuk eden vergilerin vadesinde ödenmiş olması koşulu ile mahsup edilecek ve mahsup sonrası kalan fark matrah üzerinden vergi tarh edilecektir. İndirimi reddedilen katma değer vergisine ilişkin mahsup edilecek matrah tutarı, indirimi reddedilen vergiye esas teşkil eden bedel olacaktır. Ancak, indirimi reddedilen vergiye ilişkin bedelin tespit edilemediği durumda mahsup edilecek matrah tutarı, %18 katma değer vergisi oranı dikkate alınarak hesaplanacaktır. 

3. Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi kesintisi yapmak ve ödemekle sorumlu olanlar adına, başka nedenlerle, 19.06.2009 tarihinden sonra başlayan ve 01.01.2008 tarihinden önceki vergilendirme dönemlerine ilişkin vergi incelemeleri sonucunda tespit edilen Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi kesintisine ilişkin matrah farkından da, bildirilen veya beyan edilen varlıkların tutarları, bu kapsamda tahakkuk eden vergilerin vadesinde ödenmiş olması koşulu ile mahsup edilecek ve mahsup sonrası kalan fark kesinti matrahı üzerinden vergi  tarh edilecektir.

4. Başka nedenlerle birden fazla vergilendirme dönemini kapsayan vergi incelemelerinde her bir vergilendirme dönemi için fark bulunması ve raporların farklı tarihlerde düzenlenmiş olması halinde, rapor tarihlerine göre sırasıyla bildirilen veya beyan edilen varlık tutarlarının mahsubu yapılacaktır.

Ancak inceleme raporlarının aynı tarihte düzenlenmiş olması halinde, bildirilen veya beyan edilen varlıkların tutarı bulunan matrah farkları toplamından küçük olması durumunda, mahsup işlemi, bildirilen veya beyan edilen tutarların her bir vergilendirme dönemine isabet eden matrah farkı ile oranlanması suretiyle gerçekleştirilecektir.

5. Türkiye'deki varlıkların beyan sonrasında gayrimenkullerin tapu tescilinde tapu harcı alınmayacak ve bu varlıkların altı ay içinde sermayeye eklenmesi sırasında damga vergisi de aranmayacaktır. 

6. Yine yasanın geçici 4 üncü maddesi hükmü uyarınca, 5917 sayılı kanunla yapılan değişiklik öncesinde 5811 sayılı yasa kapsamında ve 22.11.2008 - 02.03.2009 tarihleri arasında beyan ve bildirimde bulunan mükelleflerin tahakkuk eden ve süresinde ödenmeyen vergilerini 30.09.2009 tarihine kadar gecikme zammı ile birlikte tamamen ödemesi halinde, yapılan incelemelerde bulunan Gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergisi matrah farklarından, beyan edilen varlık tutarları  mahsup edilecektir. 

7. Yukardaki açıklamalardan tamamen bağımsız olarak yasanın geçici 3'üncü maddesi kapsamında; 01.05.2009 tarihi ile 31.12.2009 tarihleri arasında tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumları; kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlara ait iştirak hisselerini elden çıkarmasından sağladıkları kazançları, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançlarını ve yurtdışında bulunan işyeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançlarını 28.2.2010 tarihine kadar Türkiye'ye transfer etmeleri koşuluyla ve ayrıca kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumların 1.11.2009 tarihi ile 31.12.2009 tarihi arasında yapılan tasfiyesi sonucunda elde edilen kazançları, 31.12.2009 tarihine kadar Türkiye'ye transfer etmeleri koşuluyla Gelir ve Kurumlar Vergisi'nden  istisna edilecektir.