Vergicilere adli tatil hatırlatmaları
Recep Bıyık / PwC Türkiye, Mevzuat Eğitim ve Araştırma Başkanı
Vergiciler için 1-20 Temmuz mali tatildi. Meslek ve Maliye Bakanlığı çalışanları bu dönemde ne kadar tatil yaptılar bilinmez ama bir mali tatil daha geçti.
Tatil cenneti ülkemizde 1 Ağustos'ta adli tatil başladı. 1 Ağustos-5 Eylül dönemi adli tatil. Adli tatil adliye ve adliye çalışanları için tatil ama vergicileri de ilgilendiriyor.
Bu makalede adli tatilin vergicileri ilgilendiren sonuçları özetlenecek.
Adli tatil dönemi
Danıştay Kanunu'nun 86. maddesi gereği Danıştay daireleri ve İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 61. maddesi gereği de bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri her yıl Ağustos'un 1'inden Eylül'ün 5'ine kadar çalışmaya ara vermektedirler.
Bu hükümler gereği 1 Ağustos 2008-5 Eylül 2008 döneminde yukarıda belirtilen yargı organları çalışmaya ara verecek, diğer bir ifadeyle adli tatilde olacaklar.
Çalışmaya ara veren/vermeyen mahkemeler
Adli tatil bazı mahkemeler için söz konusu değildir. İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 61. maddesine göre, yargı çevresine dahil olduğu bölge idare mahkemesinin bulunduğu il merkezi dışında kalan idare ve vergi mahkemeleri çalışmaya ara vermemektedir.
Buna göre vergi mahkemesi itiraz mercii olan bölge idare mahkemesiyle aynı ildeyse çalışmaya ara veriyor, farklı ilde ise çalışmaya ara vermiyor. Hak kayıplarının önlenmesi açısından bu konuya özellikle dikkat edilmesinde yarar var.
Adli tatilin sürelere etkisi
İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 8. maddesine göre bu kanundaki sürelerin son gününün adli tatile rastlaması halinde süre, adli tatilin sona erdiği günü izleyen günden itibaren yedi gün uzamaktadır.
Adli tatil nedeniyle uzayacak süreler, İdari Yargılama Usulü Kanunu'yla belirlenen bütün süreleri kapsamaktadır. Adli tatil nedeniyle uzayacak sürelerden önemli bazıları şunlardır:
"İYUK'un 7. maddesinde yer alan dava açma
"İYUK'nun 16. maddesinde yer alan cevap verme
"İYUK'nun 45. maddesinde yer alan itiraz
"İYUK'nun 46. maddesinde yer alan temyiz
"İYUK'nun 53. maddesinde yer alan yargılamanın yenilenmesi
"İYUK'nun 54. maddesinde yer alan kararın düzeltilmesi
Öte yandan, yukarıda da belirtildiği üzere, bazı mahkemeler çalışmaya ara vermemektedir. Çalışmaya ara vermeyen mahkemelerle ilgili sürelerin adli tatilden etkilenmediği unutulmamalıdır.
Adli tatilden etkilenmeyen süreler
Yukarıda da belirtildiği gibi, İdari Yargılama Usulü Kanunu'ndaki sürelerin son gününün adli tatile rastlaması halinde süre, adli tatilin sona erdiği günü izleyen günden itibaren yedi gün uzamaktadır.
Buna göre, adli tatilden etkilenen süreler sadece İdari Yargılama Usulü Kanunu'ndaki sürelerdir. Diğer kanunlarda yer alan süreler adli tatilden etkilenmemektedir.
Bu çerçevede örneğin, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'da yer alan ödeme emrine karşı açılan davalarda süre uzamamaktadır.
Mali tatil nedeniyle uzayan sürelerin son gününün adli tatile rastlaması
15.03.2007 tarih ve 5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun'un 1. maddesi gereği 01.07.2008 - 20.07.2008 dönemi mali tatildir.
Dava açma süresinin mali tatile rastlaması halinde süre, mali tatil süresince işlememektedir.
Mali tatil nedeniyle işlemeyen sürenin dikkate alınmasıyla bulunan dava açma süresinin son gününün adli tatile rastlaması halinde süre, adli tatilin sona erdiği günü izleyen günden itibaren yedi gün uzamaktadır.
Adli tatil döneminde dava açılması
Adli tatil dönemi içerisinde dava açılmasına ve adli tatilden etkilenen diğer başvuruların yapılmasına hukuken bir engel yoktur. Bu çerçevede adli tatil dönemi içinde dava açılması mümkündür.
Nöbetçi mahkemeler
İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 61. maddesine göre, adli tatilde, bölge idare mahkemesi başkanının önerisi üzerine, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nca, her bölge idare mahkemesi merkezinde idare ve vergi mahkemesi başkan ve üyeleri arasından görevlendirilen üç hakimin katıldığı bir nöbetçi mahkeme kurulmaktadır.
Nöbetçi mahkeme, yürütmenin durdurulmasına ve delillerin tespitine ait işler ile kanunen belli süre içinde karara bağlanması gereken işleri yapmaktadır.
Benzer şekilde Danıştay Kanunu'nun 86. maddesi gereğince Danıştay'da bir nöbetçi daire kurulmaktadır. Bu daire esas olarak hükümetçe verilen ivedi ve kanunen belli sürede karara bağlanması gereken işler ile yürütmenin durdurulmasına veya delillerin tespitine ait işleri yapmaktadır.