Zengin Çin, yoksul ABD

Ayda bir kez Gallup tarafından yapılan bir araştırmada bin araştırmacı tarafından ABD vatandaşlarının refahı sorulduğunda "Well-Being-Indeks korunma-emniyet ve mutluluk-memnuniyet temel veri alınarak toplumun sosyal durumunu açıklayacak göstergeler oluşturmalıdır" yanıtı alındı. Öte yandan Gallup'un yeni göstergelerine göre ABD şirketleri dramatik biçimde aşağıya doğru gitmekte olup 2011 Eylül ayında mutluluk indeksi normal değerlerin altındadır. Zaten 2009 Şubat ve Mart krizlerinde mutluluk değerleri düşmüştür (1).
ABD'de özellikle manşetlerde yer alan nahoş bir karşılaştırma söz konusudur. Gallup İngiltere dahil 27 ülkede faaliyette olup, bu ülkelerdeki faaliyetleri aracılığı ile başka yerlerde de benzer araştırmalar yapmaktadır. Well-Being-İndeks tüm İngiltere'de faal bir şirkettir. 2011 yazından beri Almanya ile ilgili olarak, sadece belirli kısımlar değil tüm yapı araştırılmış ve diğer ülkelerdeki gibi, örneğin Çin içinde hesaplamalar yapılmıştır. Gelişmiş eşik ülkelerde onların not olarak değerlendirilen zenginlik-yoksulluk durumları sayısal karşılaştırmalara olanak vermekte olup, Amerikalıların toplumsal (işlevsel) düşüş derinliği fark edilmektedir (2).
- Bu nedenle 2008 de soru yöneltilen Amerikalıların %9'u, geçtiğimiz yıllarda zorluklarla yaşadıklarını, hatta yeterli beslenme parası alamadıklarını belirterek, 2 yıl sonra 2011'de, %19'luk kesim tarafından "zaten bu sorun 2 yıl önce de vardı" biçiminde ifade edilmiştir (3).
- Aynı dönemde Çin'de bu oran 10 puan düşerek %16'dan %6'ya gerilemiştir. Bu, ABD ve Çin arasındaki yoksullaşma-zenginleşme farkını ifade eden %10'luk fark iki ülke ilişkilerinin de açık bir göstergesidir. Çin'de zenginlik yükselirken yoksulluk azalmakta olup, ABD'de ise durum tümüyle tersine gelişmektedir(4). Bunun yanısıra Çin'de çalışan nüfusun 1/3'ü kadın işçi olup, ortak özellikleri, çalışmaya son derece isteklidirler ve iç zenginliğe sahiptirler. En çok istedikleri ise eğitimdir. Bu amaçla gece dahi işe gidebilirler(5). ABD'de ise durum tersinedir.
- Benzer biçimde diğer yoksulluk göstergeleri de incelenmelidir. Gallup yeterli büyüklüğe sahip olan konutlarda, kira harcamalarının sorun olup olmadığını ölçen bir araştırmada Çin'de bu oranın 2008 yılında %21'den %16'ya düştüğü ABD'de ise ters bir gelişim gösterdiği saptanmış ve ABD'de bu oran %5'den %11'e yükselmiştir. Çin'de %6 olumlu gelişme ABD'de %5 olumsuz gelişmeye denktir ve ABD ekonomik olarak Çin'e yetişmek isterken daha da yoksullaşmaktadır. Çünkü aradaki gerçek fark % (5 + 6) = %11'dir. Ancak Çin'deki bu olumlu gelişmelere rağmen kira harcamaları hala önemli bir sorundur (6).
- Doğal olarak bu rakamlar izafidir (relatif). Çin'de "yeterli beslenme" ya da "yeterli konut" kavramlarının ifade ettiği anlamlar, ABD'deki anlamlarına karşılık değildir. Ancak zaman içinde gelişim çizgisi su götürmeyecek derecede açık ve farklı olup "ABD'de aşağıya doğru Çin'de yukarıya doğrudur" biçimindedir. Amerikalıların beslenme gereksinimlerine ait düşünceleri daima daha önemsenen ve yaşamsal değeri olan gereksinmelerdir. Buna rağmen, Gallup'un güncel raporlarına göre trend yanlış yönde yol almaktadır(7).
- İlk kez açıklanan ABD Nüfus Sayım Kurumu'nun verilerine göre bu durum gizlenmiştir. Buna göre 2010 yılında yaklaşık 46.2 milyon insan yoksulluk sınırının altında yaşamıştır ve bu yetişkin nüfusun %15.1'i, çocuk nüfusun %22'si demektir. Böylece 1965 yılından bugüne değin, bu rakamlar yoksulluk sınırının en üst düzeye ulaştığını, aynı zamanda geçen yıl ortalama aile gelirinin, sadece %2.3 oranında azaldığının işareti olup, aile geliri sadece 49 bin 445 dolar/yıldır (2011'de 48 bin 168, 2012'de 49 bin 904 dolar (8)). New York Times gazetesinde 1997 yılına göre enflasyon hızının daha yavaş olduğu, aile gelirlerinin 22 bin 314 dolar/yıl olup, bu ortalama günlük gelirin %45'ine (%45 bin 1289) karşılık geldiği haber verilerek ABD Nüfus Sayım İdaresi'nce yoksulluk sınırı olarak ifade edilmektedir (9). (Nisan işsiz sayısı 12.7 milyon kişi, işsizlik oranı 2012 %8.2'dir (10).)
- Çin'in 2011 yılında % 9,2, 2010 yılında 10.4 (11) olan rekor büyüme hızında düşme olmasına rağmen,2012 yılındada % 8-8,5 olacağı (ilk çeyrek %8.1, ikinci çeyrek %7.6 oldu.) öngörülürken (12) ABD'de ise büyüme yavaşladı. 2012 ilk çeyrek %2.2 (2011'de % 3.2) oldu(13).
- Bu sayıların gerçek tehlikeleri ayrıntılarında gizlidir. Doğal olarak Amerikalılar bankalar aracılığıyla değil, fakat kötüye gidiyorlar. Bu gruplar sosyal ve ekonomik açıdan zayıflar ve zengin-yoksul arasında ki uçurum oluşan erozyonla daha da büyümektedir (14).
- Ilımlı bir durgunluk içine giren Almanya'nın verileri biraz daha komplekstir. Bu ülkede toplanan veriler, Birleşik Krallık (İngiltere) ve ABD'de Gallup'ca uygulanan yöntemlerin verileri ile korelasyon içinde değildir. Almanya'da 2011 yazında Gallup tarafından saptanan değerler, eksik rakamlardan oluşmaktadır ve karşılaştırılmamaktadır. İlk kez Eylül 2011 sonunda Gallup'un açıkladığı Well-Being-İndeks sayılarının tümü Almanya için bir tek şey göstermiştir ki, o da "Almanya daha çok şikayet etmektedir." Almanya'nın verilerine göre; yaşam kalitesi, İngiliz ve Amerikalılara göre daha düşüktür (15). Bununla beraber aşılan krize rağmen iyimserlerin sayısı kötümserlerin sayısından daha çoktur. Bu durum Çin ile olan ekonomik ilişkilerde kendini göstermekte olup 2015 yılına kadar iki ülke ticaretinin 200 milyar euroyu geçmesi planlanmaktadır (16). ( 2010= 130.1 milyar ve 2009 =94 milyar euro.)
- Göstergeler çoğunluğun kanısının ekonomi iyidir düşüncesine ve gelecekte daha iyi seviyeler beklenmesine yöneliktir. Bu durum birçok anketör tarafından da saptanmış olup; elde edilen bu rakamlardan mutluluk ve yaşam kalitesi hesaplanabilmektedir. Gallup'un verilerine göre; savaşanlar-zorlananlar ve yoksulların-acınacaklar değerleri gerçekten acıdır. Ancak bu sadece bir azınlık görüşü olup, yaşamsal mutluluk durumu Şubat-Mart 2012 tarihinde şöyledir:(17)

Ülke (*)    Mutlu (%)    Savaşan (%)    Yoksul (%)
Almanya    41    52    7
İngiltere    48        46    5
ABD    59    37     4
Çin    22    66    11

Gençler (18-29 yaş) ve daha genç (30-44 yaş) Almanların yaşam seviyeleri İngiliz ve Amerikalı yaşdaşları ile aynı seviyededir. Yaşlılar (45-64 yaş) grubu ile 65 yaş üzeri Almanların mutluluğu karşılaştırmalı olarak hızla düşmektedir ancak gelir ve mutluluk arasında bir korelasyon saptanmıştır. Araştırmacıların çoğunluğu da Alman'ların belirli kabullerinin onların mutluluğunu ifade etmekle birlikte, bunun "Ne kadar paranız vardır?" sorusuna bağlı olduğunu saptamışlardır (18).
- Federal Siyasi Gelişim Merkezi'nin görüşüne göre Almanya'da yoksulluk riski, özellikle işsizlik hızla yükselmektedir. Federal İstatistik Dairesi'ne göre, yoksulluk tehlikesi 2008'de %15.5 olup, Alman Araştırma Enstitü'sü (DIW) göre ise halkın %14'üdür. İşsiz insan sayısı Federal Çalışma Grubu'na göre 1997-2006 yılları arasında 860 binden 265 bine gerilemiştir.
 Marka değerlendirme kurumu Brand Finance'a göre; marka değerleri 2011 yılında ABD 12.35 trilyon dolar, Çin 3.018 trilyon dolar iken, 2012 yılında ABD 14.641 triyon dolar, Çin 4.847 trilyon dolar olmuştur. Bu değerlendirme yatırım, turizm, ürünler ve yeteneklerleri kriterleri esas alınarak yapılmıştır (19).
Türkiye'nin marka değeri ise 2011 yılında 365 milyar dolar 2012 yılında 487 milyar dolar(20) olup, ekonomik durumun geçen yıllara nazaran daha iyi olduğu ifade edilmektedir.

Kaynaklar:
(1-2-3-4-6-7-9-14-15-18) www.spiegel.de,"Armes Amerika, reiches China"-(15.10.2011), Freitag, 4 Nowember 2011-Spiegel Online Wirtschaft.
(5) DÜNYA Gazetesi 06.07.2012 S.8
(11-12) National Bureau of Statistics of China
(8-10-13) TC Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Md. Ülke Masaları 1 Daire Amerika, Şubat 2012
(16) Deutsche Welle-Türkçe 29.06.2011, bloomberght.com
(17) www.gallup.com, Erişim Tarihi: 25.07.2012
(19-20) www.haberus.com, Erişim Tarihi: 25.07.2012
(*) (Türkiye %16, %70, %14 olup, birinci sırada Danimarka %74, %24, %2 yer almaktadır.)