ABD'ye eyalet bazında girecek, iş konseylerine karne verecek
DEİK ABD’deki eyaletleri ayrı bir ülke olarak değerlendirip, çeşitli eyalette iş konseyi kuracak. Çalışmaların sürdüğünü anlatan DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, “Bugüne kadar bitmiş olmasını isterdim” dedi.
Sercan AKINCI
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ABD’de eyalet bazında örgütlenecek. DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, her eyaletin ayrı bir ülke olduğunu söyleyerek, Türkiye’nin orada neredeyse hiç olmadığını dile getirdi. ABD standartlarının farklı olduğunu hatırlatan Vardan, “ABD ile coğrafi olarak uzak olduğumuz için handikapımız var. Bir de birbirimizi yeterince tanımıyoruz. Arkadaşlarımıza eyalet bazında teşkilatlanmamız gerektiğini anlattım. ABD 1 ülke değil 50 ülke. Eyaletlerin bazıları da bir çok ülkeden daha büyük. DEİK olarak sadece Washington’da kalmamız olmaz. Şimdi o çalışmalar yürütülüyor. Bir an önce olsun istiyorum, bugüne kadar bunların bitmiş olmasını isterdim” dedi.
Vardan, Ekim ayında DEİK iş konseylerinin seçimli genel kurulları olduğunun bilgisini de paylaştı. Bu süreçten önce tüm iş konseylerinin performanslarının değerlendirildiğini anlatan Vardan, bu değerlendirmeler sonucunda tüm konseylere karnelerinin verileceğini bildirdi.
DEİK’in durumunu ve dünyadaki gelişmeleri DÜNYA’ya anlatan DEİK Başkanı Vardan, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından tüm iş konseylerinin harekete geçerek Türkiye’deki durumu anlattığını bildirdi. Bu yolla 91 ülkeye ulaştıklarını kaydeden Vardan, “Bunu yapması gereken biziz. Çünkü 135 iş konseyimiz var. Bunun 128’i ülke bazında. Öncelikle 11 maddelik acil eylem planı çıkarmıştık ve bunları uygulamaya koyduk. O dönemlerde terör olaylarından dolayı Türkiye’ye gelmek istemeyen, yatırımlarını ertelemek isteyenler tablosu vardı. Bunun gerçeği yansıtmadığını, Türkiye’de hayatın normal devam ettiğini anlatma gayreti içinde olduğumuz çalışmaydı. Bu devam ediyor aslında. Bu çalışmayı takdim edeceğimiz bir program yapacağız. 15 Temmuz’un yıl dönümüne yakın bir gün açıklayacağız” diye konuştu.
Bu konuda ülkelerin farklı refleksler gösterdiğini dile getiren DEİK Başkanı Vardan, Pakistan, Endonezya, Ortadoğu ve Afrika ülkelerinin Türkiye’nin başına bir şey gelmemesi için o gece dua ettiklerini gördüklerini aktardı. Batılı ülkelerin ise olayı algılama ve doğru olup olmadığını anlamaya çalıştıklarını ifade eden Vardan, “Oralarda algı operasyonları da yapılmış” değerlendirmesinde bulundu.
“Sadece Washington’da kalmak yanlış olur”
Afrika’da anlaşması imzalanmış faaliyete geçmemiş iş konseyleri olduğuna dikkat çeken Vardan, son 1.5 yılda 2 bin 325 etkinlik yaptıklarını belirtti.
ABD’de Türk iş dünyasının olmadığını vurgulayan Vardan, orada standartların farklı olduğunu ve coğrafi olarak da Türkiye ve ABD’nin uzak olduğu için de birbirlerini yeterince tanımadıklarını söyledi. ABD’de eyalet bazında teşkilatlanılması için çalışmalar yürüttüklerinin altını çizen Vardan, bazı eyaletlerin birçok ülkeden büyük olduğunu ifade etti. DEİK olarak sadece Washington’da kalmalarının yanlış olacağını belirten Vardan, “Bir an önce eyaletlerde teşkilatlanmamız olsun istiyorum, bugüne kadar bunların bitmiş olmasını isterdim” şeklinde konuştu.
DEİK iş konseylerinde ekim ayında seçim heyecanı yaşanacak. Her konsey yürütme kurulunu seçecek, bu kurullardan da bir kişi iş konseyinin başkanı seçilecek. Bu seçimlerden önce her konseyin performans değerlendirmelerinin yapılacağını vurgulayan Vardan, “Biz burada kim ne kadar çalıştı diye ölçüp, herkesin önüne karne koyacağız. Değerlendirmeleri almaya başladık” dedi.
İş yapmak için 4 aşamalı yol haritası
Afrika’da 39 büyükelçilik olmasına karşın, 40 tane iş konseyleri olduğunu anlatan DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, Bu sayının yıl sonunda 45’e ulaşacağını ifade etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tüm ülkelerde büyükelçiliklerin açılmasını istediğini aktaran Vardan, şöyle devam etti: “İş yapabilmek için büyükelçiliğin olması lazım. THY direk uçabilmeli, bu bizim için çok önemli. 3’üncü aşama olarak bizim iş konseyi kurmamız lazım. Sonra da para transferi için bankamız olmalı. Bu ciddi anlamda sorun olabiliyor. Hala Libya’da milyar doların üstünde alacaklar var. Libya’da dolar- dinar paritesi resmi olarak 1.5, sokakta 8. Farka bakın. Adam sana 1 milyon dinar para verdi. Bunu resmi kanaldan bozduramazsan 8’e böleceksin. Hiçbir şey kazandırmaz. O yüzden bankacılık sistemi çok önemli.”
“Katar krizine değil, İran ve Hindistan fırsatına bakın”
DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, Ortadoğu’da sorunlar bitsin diye beklerken, yeni hadiselerle karşı karşıya kalındığını ifade etti. Katar meselesi gibi bu tür olaylarda ani refleks göstermemek gerektiğini dile getiren Vardan, insanların bekle- gör taktiğini öğrendiğini belirtti. Müslüman ülkelerin Ramazan ayında sorun yaşamaması gerektiğini vurgulayan Vardan, “Bizim gördüğümüz kadarıyla bu olaylar şu an işleri etkilemiyor. Tabi ki birtakım tedirginlik oluşuyor. Biz o bölgede herkesle iş yapıyoruz. Arkadaşlarımızla konuştuğumuzda işlerin normal seyrinde gittiğini görüyoruz.
Türk mallarını boykot gibi söylemleri görmeden işlerimize devam etmemiz gerekiyor” dedi. DEİK’in verdiği bilgilere göre, Türk müteahhitlerin Katar’da üstlendiği 128 proje var. Bunların bir kısmı tamamlanmış durumda. Devam eden projelerin büyüklüğü 5 milyar dolar seviyesindeyken, biten işlerle birlikte toplam büyüklük ise 17 milyar doları buluyor. DEİK Başkanı Vardan, krizlere bakmak yerine fırsatlara odaklanmak gerektiğini dile getirdi. Fırsat olarak gördüğü 2 ülke ise İran ve Hindistan.
İran pazarının hala açılmadığını vurgulayan Vardan, İran'a yapılabilecek işleri düşünmek gerektiğine dikkat çekti. Son 7 aydır buraya yapılan ihracatın arttığına dikkat çeken Vardan, “Dengeler oturuyor. Dünya ticaretinde bir gelişme olduğunu gözlemliyoruz. Moral motivasyon yükselince hareket de yükseliyor. Sorunları değil de fırsatları görüp, bunlara odaklanmamız lazım” diye konuştu. Hindistan’da ise 2 milyara yaklaşan bir nüfus olduğunu belirten Vardan, şöyle devam etti: “Bu nüfusun yılda 7- 7.5 büyüdüğünü görüyoruz ve biz orada yokuz.
Ticaret hacmimiz 6.4 milyar dolar, 640 milyon dolar ihracatımız var. 10’da 1 aleyhimize. Bu pazarda mutlaka yer almamız lazım. Bazı arkadaşlarımız oraya yerleşmişler ve iyi iş yapıyorlar. Bir arkadaşımız geldi, ‘ben artık sipariş almıyorum, çünkü yetişemiyorum’ dedi. Kapasitesi dolmuş. 30 milyon dolarlık kapasiteye ulaşmış. Hindistan'a gitmek lazım, uzaktan olmaz. Disiplinli çalıştırabilirsen, iyi iş çıkarıyorlar.”