2015 Orta Vadeli Programı ve Mali Planı

2015 Orta Vadeli Programı ve Orta Vadeli Mali Plan açıklandı. 

Program ve planda, geçen yıl açıklanan hedefl ere göre 2013 yılı gerçekleşme tahminleri veriliyor, 2015 ve daha sonrası için hedefler belirleniyor. 

Orta Vadeli Program ve Mali Plan, (1) Kamu sektöründe ekonominin temel dengelerinin kurulması, (2) Özel kesimde ise şirketlerin, halkın önünü görebilmesi için önemlidir. 

Bir yıl öncenin program ve mali plan ile ilgili hedefl eri ve tahminleri tutmayabilir. Ama adı üzerinde bunlar hedeftir, tahmindir. 

Bu iki çalışmadan önce Orta Vadeli Program’daki büyüklükler belirlenir. Sonra bu büyüklüklere dayalı mali plan hazırlanır. 

Orta Vadeli Program’ın püf noktası “Kaynaklar/Harcamalar” dengesini iyi kurabilmektir. 
Büyüme oranı ne olacak? Gelirlerin ne kadarı tüketime, ne kadarı yatırıma gidecek? Ne kadar ithalat, ne kadar ihracat yapılacak? Kaynak açığı ne kadarı bulacak? Kaynak açığı yurtdışından nasıl temin edilecek? Dolar fiyatı nasıl değişecek? Enflasyon inecek mi, çıkacak mı? Bunlar Orta Vadeli Program’da gösterilir. 

Bu temel dengelere dayalı Mali Plan’da ise devletin gelir ve harcamalarının nasıl olacağı belirtilir. Bütçe harcamaları ve bütçe gelirleri ne olacak? Bütçe ne kadar açık verecek? Faiz ödemeleri ne yük getirecek? Bütçe harcamaları nasıl dağıtılacak? Devlet yatırıma, personel harcamalarına, sosyal güvenlik harcamalarına ne kadar para tahsis edebilecek? Devlet ne kadar borçlanacak? Bunlar da Orta Vadeli Mali Plan’da yer alır. 

• Geçen yıl hazırlanan Orta Vadeli Program’da 2014 yılı büyüme hedefi yüzde 5 olarak belirlenmişti. Sonra yüzde 4’e indirildi. Dün yayımlanan 2015 programında, 2014 büyüme oranının yüzde 3.3’e düşürüldüğü, 2015 hedefinin yüzde 4 olarak belirlendiği görülüyor. 
• 2014 programında milli gelir tahmini 2014 için 919 milyar dolar olarak belirlenmişti. 
Dün yayınlanan Orta Vadeli Program’da 2014 milli geliri 810 milyar dolar, 2015 milli gelir tahmini 850 milyar dolar olarak yer aldı. 
• Geçen yılki programda ortalama dolar kuru 2014 için 1.89 TL idi. 
Dün yayınlanan 2014 yılı programında dolar kuru 2014 yılı için 2.1777 TL, 2015 yılı için 2.2882 TL olarak gösteriliyor. 
• Kişi başı milli gelir tahmini geçen yılki programda 2014 için 11.983 dolar idi. 2015 yılı programında 2014 yılı kişi başı milli gelir rakamı 10 bin 537 dolar, 2015 için 10 bin 936 dolar olarak tahmin ediliyor. 
• Enflasyon tahmini 2014 yıl sonu için yüzde 5 oranında idi. 2015 programında enfl asyon tahminleri 2014 için yüzde 9.4 2015 yılı için yüzde 6.3 olarak belirlenmiş. 
• Geçen yıl yayımlanan programda işsizlik oranı 2014 için yüzde 8.8 idi, 2015 programın 2014 işsizlik oranı yüzde 9.4 olarak gösteriliyor. 2015 işsizlik tahmini yüzde 9.5 olarak veriliyor. 
• Geçen yıl yayımlanan Orta Vadeli Program’da cari açığın milli gelire oranı 2014 için yüzde 6.9 olarak belirlenmişti. Dün yayımlanan programda 2014 cari açığı yüzde 5.7 olarak tahmin ediliyor. 2015 yılı cari açığı hedefi yüzde 5.4 olarak belirlenmiş. 

Bütünü ile Orta Vadeli Program da Mali Plan da 2014 yılındaki hedef ve tahminlerin gerisinde daralan, küçülen bir ekonominin dengelerini ve hedeflerini ortaya koyuyor. 

Bu program önümüzdeki yıl ekonomide, durgunluğu, işsizliği aşmak arayışında radikal tedbirlerin gündeme gelmeyeceğini, 2014 yılındaki şartların biraz iyileştirilerek sürdürülmeye çalışılacağını işaret ediyor.