Affın maliyetini kim ödeyecek? Şirket mi, ortaklar mı, yöneticiler mi?

Zeki GÜNDÜZ
Zeki GÜNDÜZ VERGİ POLEMİKLERİ zeki.gunduz@dunya.com

Should I stay should I go?*veya bu hafta kabul edilecek aftan, yararlanmalı mıyım yararlanmamalı mı?

Şirketlerin olası risklerini bertaraf edip, bilançoları daha düzgün, yönetilebilir, sade hale getirebilme imkanı açılarından çıkacak af çok önemli. Bu nedenle, aşağıda sıralayacağımız gerekçelerle, her yönüyle(kanunun getireceği tüm imkanlar itibariyle) aftan yararlanma konusu iyi değerlendirilmelidir:

Murphy yasasını unutmayın!**

1.Af sonrası başlayacak inceleme fırtınası nedeniyle riskler çok hızlı realize olabilir.

2.İnceleme elemanlarının genel olarak tartışmalı tüm konuları tarhiyatla sonlandırma eğilimi son yıllarda giderek arttı.

3.Mali İdarenin tartışmalı konuda olumsuz(sizin uygulamanızın aksine)bir müktezası varsa mutlaka tarhiyat yapılır.

4.Bilgi değişim anlaşmaları çerçevesinde başka ülkelerden gelecek bilgiler.

5.Ortaklar arası anlaşmazlıklar.

6.Rekabet nedeniyle rakiplerin şikayetleri.

7.Çalışanlarla yaşanmış, yaşanabilecek olası sorunlar.

…daha bir çok nedenle*** bir inceleme ve neticesinde tarhiyatla karşı karşıya kalabilirsiniz.

Yönetim kurulları bu fırsatı kaçırmayın!****

Bilançolarda bahar temizliği imkanı verecek yeni Af Kanunu benzeri bir kanun çok büyük ihtimalle uzunca bir müddet çıkarılmayabilir.

Bu nedenle de bu kez sıkı bir risk analizi değerlendirmesi yaptırmakta fayda var.

1.Mali işler-muhasebe bölümü gerçekçi bir risk değerlendirme çalışması yapsın.

2.Müşavirlerinizle görüşün gerekirse önemli ve büyük tutarlı konularda ikincil görüş alın.

3.Avukatlarınızla görüşün.

Yönetim kurulları, şirketlerin karşı karşıya kalacakları vergi risklerinde, şayet risk şirketin mal varlıkları ile karşılanamazsa, kendi mal varlıkları ile sorumlu olabilecekleri hususunu (Murphy Yasası’nı da unutmadan)göz ardı etmesinler. Ha bu arada ,yönetim kurulu üyesi olarak şahsi sorumluluklarına karşı sigortanız var mı? Şirket ne derece tüm risklerine karşı sigortalı ,kontrol ettirdiniz mi?

Af mı Varlık Barışı mı, yoksa her ikisi mi? ****

Şayet bu hafta çıkacak Kanun, matrah artırımı açısından 2022 yılını kapsamazsa,2022 riskleriniz için, bu ay sonuna kadar başvuru imkanı olan Varlık Barışı düzenlemesi imkanlarını da mutlaka gözden geçirmiş olun. Bu konuda yapılacak bir değerlendirme için zaman dar olacak.

Affın maliyetinden kim sorumludur? 

Kuşkusuz kanundan yararlanan şirket ilk etapta affın mali portresinden sorumlu olacaktır.

Ancak, örneğin, Ortaklar Cari Hesabı için aftan yararlansanız ve vergi açısından bilançodan o alacağı silseniz de alacaklılar ve diğer ortaklar açısından o alacak halen varlığını sürdürecektir. Diğer bir ifade ile ortaklar cari hesabı için aftan yararlanılması, şirketten alacaklı olan tedarikçiler, banka veya şirketten aynı şekilde borçlanmamış diğer ortaklar (yani özel hukuk ) açısından geçerli olmayacaktır.

Ortağın boşanma davasında mal varlığı tartışmalarını veya ortağın mirasçılarının miras bölüşümünde bile bu konu tartışmaları etkileyebilecektir. Bu açılardan da (medeni hukuk)ortaklar cari hesabı açısından aftan yararlanılmış olması o alacağı ortadan kaldırmayacaktır.

SPK ve Türk Ticaret Kanunu açısından da affın maliyetinin kim tarafından ödeneceği, maliyetin sebep olan ortaklar tarafından karşılanması tartışmaları(örneğin-özellikle ortada örtülü kazanç dağıtımı iddiası ile yapılan bir tarhiyat varsa)gündeme gelebilecektir.

Aftan yararlanılarak borçların yeniden yapılandırılması sonrası, eski dönem yönetimlerinin artık bu borçlardan sorumlu tutulamayacakları yönünde kararlar da mevcuttur.

Velhasıl, af konusunda alınacak karar dikkatle alınmalıdır. Kanun sonrası gerektikçe, gelen sorular ve çıkan tartışmalar çerçevesinde konuyla ilgili değerlendirmelere devam ederiz.

* Kalmalı mıyım yoksa gitmeli mi?-The Clash-Combat Rock albümü 

** Murphy Kanunları'nın temeli şu söze dayanır: "Eğer bir işi halletmek için birden fazla olasılık varsa ve bu olasılıklardan biri istenmeyen sonuçlar veya felaket doğuracaksa; kesinlikle bu olasılık gerçekleşecektir."

*** Vergi İncelemesine Alınmak İçin 40 Neden -www.dunya.com-Zeki Gündüz,27 Kasım 2022

**** Sonradan Pişman Olmayın -I, www.dunya.com-Zeki Gündüz -6.2.2023

****The Purge-Kayıt Dışı Gelirler İçin Peşin Vergi Affı-www.dunya.com,22.Kasım.2023

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar