Çin'den 586 milyar dolarlık paket (Sıfıra inen faizli krediler ve p
Çin hükümeti iç talebi canlandırmak için 586 milyar dolarlık teşvik paketi açıkladı. Bu paketin bir bölümü vergi teşvikleri için kullanılacak.
Çin'in sorunu, dönen üretim çarkının yavaşlaması tehlikesi. Dünyadaki talep daralması sonucu üretiminde yavaşlama olmaması için Çin, içerideki talebi canlandırarak ekonomiyi ayakta tutmaya çalışıyor.
Çin Merkez Bankası Başkanı Zhou Xiaochuan da yaptığı bir açıklama ile dünya büyümesinde tek itici gücü olan Asya ihracat bölgesinin büyümesinin devam etmesi gerektiğini belirtti. Çin kendi bünyesinde mali politikasını da değiştirecek. 17.5 milyar dolarlık kadar vergi yardımları sunulacak. Amaç, kırsal ve kentsel kesim arasındaki geliri artırmak.
Ticari bankaların kredi limitlerini artırılacak ve aynı zamanda öncelikli projelere yardımlar yapılacak.
Çin'in bu politikalarının ardında, aslında ihracata yönelik olan ekonomisini kurtarmak yatıyor.
Bu nedenle önlemler alan Çin Merkez Bankası iki aydan kısa sürede faiz oranlarını üç kez düşürdü.
Çin ekonomisi, 3'üncü çeyrekte yüzde 9 büyüyerek, son 5 yılın en düşük büyüme seviyesini kaydetti.
Yüksek olarak gözüken bu büyüme oranı, aslında Çin'de bir durgunluğun ifadesi. Çünkü Çin uzun yıllardır iki haneli büyüme rakamlarını yakalıyordu.
Çin kabinesinin onayladığı plana göre altyapı ve sosyal refahı artırmak için 2010 yılına kadar kaynak aktarılacak. Resmi haber ajansı Xinhua bu paranın havalimanı, demiryolu ve otoyolu inşaatlarına gideceğini de belirtti.
Çin hükümetinin açıkladığı paket ile sanayileşmiş ülkelerin ekonomik krizi önleme arayışında piyasaya akıtacakları paranın toplamı 4.6 katrilyon doları aştı.
Bu rakam piyasaya akıtılan destek paketlerinin toplamı. Buna ek olarak merkez bankalarının faiz ucuzlatarak bankalara aktardığı kaynakları da dikkate almak gerekiyor.
Piyasaya akan bu büyüklükte para da piyasayı harekete geçirmez ise, bu piyasa nasıl harekete geçebilir?
Burada sorulması gereken sorular şunlar. (1) Bu kadar büyük rakamlarda piyasaya akan para ekonomileri boğar mı? (2) Bu paralar nereye gidecek? Tüketime gider ise ekonomiler neden canlanmasın? (3) İleride bu paralar nasıl piyasadan çekilecek?
Bu çerçevede biraz da Türkiye'yi düşünmemiz gerekir?
Dünyada değişik kaynaklardan piyasaya dökülen bu büyüklükte paradan Türkiye'nin de nasibini alması olasıdır. Hele hele dünyada faiz sıfıra inerken, Türkiye'nin vereceği reel faiz az da olsa kaynağı Türkiye'ye çekecektir.
Türkiye'nin bekleyişi ise at ile deve değildir. Biz 50 milyar dolar döviz bulabilir isek çarkı çevirmeyi sürdürebiliriz.
Olan biteni bu pencereden iyimser değerlendirmekte yarar vardır.
Bugüne kadar başlıca ülkeler tarafından açıklanan krizi önleme paketleri
Paket
Ülke (Milyar dolar)
ABD 850
Almanya 675
İngiltere 691
Çin 586
İrlanda 549
Fransa 461
Norveç 52
Portekiz 30
Rusya 86
İspanya 170
Hollanda 26
G.Kore 130
Japonya 275
Avusturya 114
Kaynak: Sabah (10.11.2008)