İki tekerlekli keyfin tarihi
Rahmi M. Koç Müzesi, bisikletin değişimine ışık tutan koleksiyonu ile bisiklet tutkunlarını bekliyor.
Einstein’ın İzafiyet Teorisi’ni bisiklete binerken düşündüğü biliniyor. Ünlü yazar H.G. Wells de bisiklet tutkusunu “Ne zaman bisiklet üzerinde bir yetişkin görsem, insanlığa dair umutlarım artar” lafı ile ifade etmişti. Yaz aylarının gelmesi ile birlikte tekrar yollara çıkan bu iki tekerlekli ulaşım aracının tarihini hiç merak ettiniz mi? Rahmi M. Koç Müzesi, bisikletin değişimine ışık tutan koleksiyonu ile bisiklet tutkunlarını bekliyor. Koleksiyonda, ilki 1870’lerde üretilmiş olan, ender bulunan farklı marka ve modellerdeki bisikletler yer alıyor. 2 tekerlekli bisikletlerin dengede duramayacağına inanılan zamanlardan kalma 3 ve 4 tekerlekli bisikletlerin de bulunduğu koleksiyon ile tarih adeta tekrar canlanıyor. Leonardo da Vinci’nin 1492 tarihli bisiklet çizimi uzun bir süre bisikletin mucidinin kendisi olduğuna inanılmasına sebep oluyordu. Ancak bu resmin 1960’larda Vinci’nin 12 ciltlik çizim ve yazı seti “Codex Atlanticus” a eklenmiş sahte bir çizim olduğu anlaşıldığında Vinci’nin de bisikletin mucidi ortaya çıktı. Bisikletler, pek çok farklı kişinin kolektif katkısı ile evrilerek bugünlerdeki şeklini aldı.
Müzenin koleksiyonunda neler var?
►Penny Farthing: İlk bisikletlerin ön pedalları tekerleğe sabitlenmiş olduğundan hızı arttırmanın tek yolu ön tekerleği büyütmekti. 1870’lerin başında İngiltere’de James Starley tarafından geliştirilen Penny Farthing de bu fikirden yola çıkılarak tasarlanmıştır. 19. İngiltere’sinde ‘penny’ ve farthing’ en düşük değerli para birimlerindendi. ‘Farthing’ değer boyut olarak ‘penny’nin dörtte biriydi. Kocaman ana tekerlekleri olan, sabit vitesli bu inanılmaz icadın takma adı da buradan geliyor.
►Velosipet: Fransız Michaux et Cie firması, 1867’de o zamanın yeni velosipetlerini seri olarak üreten ilk şirket, ayrıca ön tekerleğe bağlı pedalları da ilk olarak onların kullandığı biliniyor.
►Jelley Bisiklet: Aracın tarihi açısından önem taşıyan bu bisiklet, 1891’de İngiltere Wandsworth’de A. Jelley & Co. tarafından yapıldı. Tehlikeli Penny Farthing’den sonra gelen güvenli kuşağa ait ilk bisiklet. Dolgu lastikleri dışında modern bisiklete oldukça benziyor. Parça, 2004 senesinde müze tarafından satın alınana kadar aynı ailenin elindeydi.
