Borçlar kanunu tasarısının 1. bölümü kabul edildi

TBMM - Genel Kurulda, Türk Borçlar Kanunu Tasarısının 30 maddeden oluşan 1. Bölümü kabul edildi.

Kabul edilen bölüme göre, borç ilişkilerini düzenleyen bireysel sözleşmeler, tarafların iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak açıklamalarıyla kurulacak.

Ismarlamadığı bir şeyi alan kişi, onu geri göndermek veya saklamakla yükümlü tutulmayacak.

Bir sonucun gerçekleşmesi karşılığında ödül vereceğini ilan yoluyla duyuran kimse, sözünü yerine getirmekle yükümlü olacak.

Güvenli elektronik imza ile açığa atılan imza

Sözleşmelerde, güvenli elektronik imza kullanılabilecek. Güvenli elektronik imza, el yazısıyla atılmış imzanın bütün hukuki sonuçlarını doğuracak.

İmzanın el yazısı dışında bir araçla atılması, ancak örf ve adetçe kabul edilen durumlarda ve özellikle çok sayıda çıkarılan kıymetli evrakın imzalanmasında yeterli sayılacak.

Okur yazar olmayanlar, imza yerine usulüne göre onaylanmış olması koşuluyla parmak izi, el ile yapılmış bir işaret ya da mühür kullanabilecek.

Kitle sözleşmelerine karşı bireye koruma

Bankalar, sigorta, seyahat ve taşıma işletmeleri gibi şirketler tarafından önceden hazırlanan soyut ve tek yanlı sözleşmelere karşı bireyleri koruyan hükümler, Borçlar Hukukuna ilk defa girecek. "Kitle Sözleşmesi", "Katılmalı Sözleşme", "Tip Sözleşme" denilen sözleşmeler için belirlenen "Genel İşlem Koşulları" ile bireyin korunması sağlanacak.

Karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkanı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlı olacak. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılacak.

Sözleşmenin yazılmamış sayılan genel işlem koşulları dışındaki hükümleri geçerliliğini koruyacak.

Sözleşme tek yanlı olarak değiştirilemeyecek

Genel işlem koşullarında yer alan bir hüküm, açık ve anlaşılır değilse veya birden çok anlama geliyorsa, düzenleyenin aleyhine ve karşı tarafın lehine yorumlanacak.

Genel işlem koşullarının belirleyicileri, "tek yanlı, dilediği gibi sözleşmeyi değiştirme ya da yeni düzenleme yapma" yetkisine sahip olmayacak. Genel işlem koşullarının bulunduğu bir sözleşmede veya ayrı bir sözleşmede yer alan ve düzenleyene tek yanlı olarak karşı taraf aleyhine genel işlem koşulları içeren sözleşmenin bir hükmünü değiştirme ya da yeni düzenleme getirme yetkisi içeren kayıtlar yazılmamış sayılacak.

Genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamayacak.

Görüşmeler

Tasarının 27, 28, 29 ve 30. maddeleri ile ilgili değişiklik önergeleri veren CHP milletvekilleri, teslim olan teröristlerin, Habur Sınır Kapısı'nda yargılanması konusunda eleştirilerde bulundular.

CHP Ordu Milletvekili Rahmi Güner, Silivri'de "Nazi toplama kampı" gibi bir yerde yargılama yapıldığını öne sürerek, "Böyle bir hukuk sistemi olmaz. Türk adaletini çadır mahkemesi durumuna soktunuz" diye konuştu.

CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ise darbe savunucusu olmadığını belirterek, "Darbeyi savunan şerefsizdir" dedi.

Askeri yönetimlerden nefret ettiğini belirten Öztürk, "Hakimi Habur'da şüphelilerin ayağına götürdünüz. Sayın Adalet Bakanı Silopi hakimini Habur'a gitmesi için aradı mı aramadı mı, bunu öğrenmek istiyorum" dedi.

MHP'nin verdiği değişiklik önergeleri ile ilgili söz alan Konya Milletvekili Faruk Bal ise ağırlıklı olarak tasarının dili ile ilgili eleştirilerde bulundu.

Darbeye kalkışanlara müeyyidesi neyse onun uygulanmasından yana olduklarını da belirten Bal, "Ergenekon Davası" konusundaki yayınları eleştirdi. Bazı köşe yazarlarının, kimlerin ne zaman gözaltına alınacağı, ne zaman tutuklanacağını köşesinde ilan ettiğini belirten Bal, "Bunlar gerçekleşti mi? Gerçekleşti. Konuyla ilgili yayın yasağı konuldu. Bu yasaklara kim uydu? Kimse uymadı. Deniz Feneri Davası'nın da Silivri kadar bilinmesi lazım. Niçin kimse bahsetmez? Çünkü, başlarına geleceği bilirler. Bu devirler geçicidir. Bugün iktidar olan yarın muhalefet olur. Asıl olan hukuktur" diye konuştu.

TBMM Başkanvekili Nevzat Pakdil, 1. Bölümün kabul edilmesinin ardından birleşime ara verdi.