Bitki ve meyve çayı pazarı yüzde 31 büyüdü

Hayati ARIGAN

Günlük ortalama 250 milyon bardaklık çay tüketimiyle dünya li­deri olan Türkiye’de sağlık­lı yaşam trendinin yaygınlaş­masıyla bitki çayları pazarı da hızlı bir büyüme ivmesi çizi­yor. Toplam çay pazarından to­naj olarak henüz yüzde 1 pay alsa da bitki ve meyve çayları segmenti, pandemiyle birlikle sıçrama yapan alanlardan biri.

2024 verilerine göre, 729 ton olan bitki çaylarında değer ola­rak yüzde 31’lik büyüme dikkat çekiyor. Pazarın ulaştığı top­lam hacim ise 50 milyon dolar. Yıllık 36 milyon paketlik üre­timiyle bitki çayları pazarın­da iddiasını sürdüren Doğa­dan’ın Genel Müdürü Serhan Selek, pazardaki büyümeye dikkat çekerek, Türkiye bitki ve meyve çayı pazarında yüz­de 65’lik paya sahip oldukları­nı söyledi.

50’nci yıla ihracat, inovasyon ve genç kuşak odak­lı bir büyüme vizyonuyla gir­diklerini aktaran Selek, Türkiye’de yaklaşık 50 milyon dolar büyüklü­ğe ulaşan pazarda hem iç talebi artırmayı hem de yurt dışı pazarlarda büyümeyi he­deflediklerini belirtti. Se­lek, “Bizim için önemli olan sadece liderliği korumak değil, aynı zamanda kategoriyi büyütmek. Çay uz­manlığımız sayesin­de lezzeti ve bitkile­rin iyiliğini aynı fin­canda buluşturarak tüketicilere yenilikçi deneyimler sunuyo­ruz” dedi.

Pandemi dönemi katalizör etkisi yarattı

Pandemi dönemin­de tüketicilerin bağı­şıklık ve sağlık kaygıla­rı, bitki çayı tüketimin­de önemli artış yarattı. Selek, bu süreçte hane penetrasyonunun yüz­de 22 arttığını, pazarın da yüzde 31 büyüdüğü­nü belirterek, “Pande­miyle kazanılan sağlık­lı yaşam alışkanlıkları kalıcı hale geldi. Bu dönem, bitki çayı kategorisi için ger­çek bir büyüme katalizörü ol­du” ifadelerini kullandı.

İhracatta hedef Avrupa ve ABD

Doğadan, üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu ihraç ediyor. Serhan Selek’in verdiği bilgilere göre, şirketin en büyük ihracat pazarı Avrupa’daki etnik marketler. Bunun yanı sıra İngiltere, Orta Doğu ve ABD pazarlarında da büyüme hedefleniyor. Selek, “Türk tüketicisinin sevdiği lezzetleri dünyaya taşımak, Doğadan’ın öncelikli hedeflerinden biri” diyerek markanın ihracat stratejisini özetledi.

Genç kuşak ve inovasyon büyümeyi destekliyor

Yeni nesil tüketicilerin sağlık ve doğallık odaklı tercihleri, bitki çayı pazarını büyütüyor. Doğadan, bu trend doğrultusunda inovatif ürün portföyünü genişletiyor. Markanın son dönemde pazara sunduğu probiyotikli çaylar, sıcak demleme sonrası bile etkisini koruyan özel probiyotikler içeriyor. Ayrıca egzotik meyve aromalı yeşil çay serisi (mango-lime, açai-ananas, papaya-Hindistan cevizi gibi) ile yeşil çay kategorisine yeni tüketiciler kazandırmayı hedefliyor

‘Demle’ ile başlayan 50 yıllık yolculuk

Eczacı Nevzat Karpuz tarafından 1975 yılında Ankara’da kurulan Doğadan, ilk yıllarında yalnızca eczanelerde “Demle” markasıyla satış yapıyordu. 1990’lı yıllarda market raflarına girerek geniş kitlelere ulaşan marka, 50 yıl içinde Türkiye’nin en bilinen ve sevilen ‘love brand’ markalarından biri haline geldi. Bugün Doğadan, hem üretim kapasitesi hem de ürün çeşitliliğiyle Türkiye bitki çayı sektörünün öncüleri arasında yer alıyor.

Tüketici alışkanlıkları değişiyor

Tüketicilerin alışveriş sepetleri küçülürken, satın alma sıklığı artıyor. Selek, “Sosyal medyanın etkisiyle tüketiciler yeni markaları daha fazla deniyor. Bu nedenle ürün çeşitliliği ve yenilikçi ürün geliştirme geçmişe göre daha kritik hale geldi” dedi. Doğadan ayrıca, egzotik aromalı yeşil çay serisini sıcak demleme sonrası soğuk olarak da tüketilebilecek şekilde konumlandırarak yaz aylarında mevsimsel daralmanın önüne geçmeyi hedefliyor.

Doğadan, bugün 100’e yakın ürün çeşidini 16 alt segmentte tüketiciyle buluşturuyor. Yeşil çay, papatya, form çayları, probiyotikli ürünler, fonksiyonel karışımlar ve meyve aromalı çaylar en çok tercih edilen gruplar arasında yer alıyor. Türkiye’de en çok tüketilen bitki çayı yeşil çay, onu ise papatya çayı izliyor. Sosyal medyada papatya çayının “sakinleştirici etkisi”ne dair paylaşımlar, bu kategoriye olan ilgiyi artırıyor.