Hatalı kurban kesimi 11 milyon liraya mal oluyor

KOCAELİ  - Türk deri sanayisi Kurban Bayramı'nda 100 milyon liralık ham deri elde etmeyi planlarken,  hatalı kesimler nedeniyle her yıl yaklaşık 10 milyon 800 bin lira değerinde deri ekonomiye kazandırılamıyor.

Türk Hava Kurumu (THK) dışında dernek, vakıf, cami gibi kuruluşların da deri toplayabileceği bu yılki Kurban Bayramı'nda, tuzlanmış yaş koyun derisi ortalama 12 lira, sığır cinsi hayvan derisinin ise kilosunun ortalama 4 lira olması bekleniyor.

Türkiye Deri Sanayicileri Derneği Başkanı Erdal Matraş, Türk deri sanayisinin Kurban Bayramı'nda kesilen hayvanlardan elde edilen ham deriye her zamankinden daha fazla ihtiyacının olduğunu kaydetti.

Türkiye'de her yıl deri sanayinin 6,5 milyon büyükbaş ve 60 milyon küçükbaş hayvan ham derisine ihtiyaç duyulduğunu bildiren Matraş, yıllık hayvan kesim miktarlarının her sene azaldığını söyledi.

Matraş, bu yılki Kurban Bayramı'nda bilinçsiz kesimlerin yarattığı ekonomik tahribata dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Bu nedenle her bir adet sağlıklı yüzülmüş ham deriye çok daha fazla ihtiyaç duyacağız. Önemli bir miktarda döviz getirisi bulunan ve geniş bir iş sahası sağlayan kurban derisi ve bağırsakları, gerektiği şekilde muhafaza edilmediği için tam anlamıyla değerlendirilememektedir. Yapılan tespitlere göre, koyun sürülerini ayırmak amacıyla sürülen boyalar, kesim ve yüzüm işlemleri sırasında meydana gelen bıçak hataları, zamanında ve gerektiği gibi tuzlanmamasından dolayı bakteri faaliyet nedeniyle bozulmalar, kurban derilerinin israf edilmesinde en sık rastlanan durumlardır. Kurban derilerinin önemli bir kısmı maalesef kullanılamamaktadır. Dolayısıyla cari değerler üzerinden her yıl yaklaşık olarak 10 milyon 800 bin lira değerinde israf ortaya çıkmaktadır. Buna yüzde 50'den fazlası çöplüklere atılan veya toprağa gömülen bağırsakları da ilave edersek, her yıl önemli miktarda milli servet israf edilmektedir."

Ham deri kalitesini artırmanın mümkün olduğunu ifade eden Matraş, özellikle modern mezbaha sayısının artırılarak ve bireysel kesimlerin de önüne geçilmesiyle önemli miktarda derinin ekonomiye kazandırılacağını vurguladı.

[PAGE]

"Dişi hayvan kesimine yönelim var"

Matraş, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yaptığı açıklamaya göre, Türkiye'nin ihtiyacı olan kurbanlık sayısının 650 bin büyükbaş ve 2 milyon küçükbaş olduğunu aktardı.

Kurban deri ve bağırsaklarının çoğunun bilgisizlik nedeniyle israf olduğunu anlatan Matraş, "Bu bayramda vekaletle yapılan kesimlerde dişi hayvan kesimine yönelindiği edindiğimiz bilgiler arasında. Dişi hayvan kesimi maalesef hayvan varlığını artırmaya çalışan bir ülkeye zarar veren bir uygulamadır. Bu Kurban Bayramı için geç kalındı ama bundan sonraki bayramlarda dişi hayvan kesiminin olası asgari seviyelerde tutulması bakanlığın hayvan sayısını artırma yönündeki çabalarına katkı sağlayacaktır" şeklinde konuştu.

Kurban Bayramı'nda deri fiyat beklentisi

Matraş, kurban derilerinin en önemli ve yaygın kullanma alanının deri işletmeleri olduğunu hatırlatarak, "Kurban Bayramı'nda kesilen derileri işleyen işletmeler, elde ettikleri derileri bizzat ihraç ettiği gibi ayakkabı, çanta ve konfeksiyon üretimi yapan yerli üreticilere de satmaktadır. Yerli ayakkabı, çanta ve konfeksiyon üreticileri de ürettikleri ürünlerin büyük bölümünü yurt dışına ihraç etmekte veya yurt içinde turistlere satmakta ve önemli bir döviz girdisi sağlanmaktadır" ifadesini kullandı.

Türkiye'deki işletmelerin, deri üretiminde ihtiyaç duydukları ham derinin büyük bölümünü ithal etmek zorunda olduğuna dikkati çeken Matraş, bu nedenle Kurban Bayramı'nda kesilen hayvanlardan elde edilen ham derilerin son derece önem kazandığını vurguladı.

Matraş, tuzlanmış yaş koyun derisinin ortalama 12 lira olduğunu, sığır cinsi hayvan derinin kilosunun ise ortalama 4 lira olduğunu aktardı.