Tarımın stratejik sektör olarak önü açılmalı
AGROEXPO Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Fuarı, 20. kez sektör temsilcilerini bir araya getirdi. Törende konuşan İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli, tarımdaki büyümenin endişe verici şekilde ekonomideki ortalamanın altında seyrettiğine dikkat çekti.
Özlem SARSIN
AGROEXPO Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Fuarı, 20. kez sektör temsilcilerini bir araya getirdi. Törende konuşan İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli, tarımdaki büyümenin endişe verici şekilde ekonomideki ortalamanın altında seyrettiğine dikkat çekti.
İzmir’de kapılarını açan AGROEXPO Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Fuarı, 20. kez sektör temsilcilerini bir araya getirdi. Açılış töreninde konuşma yapan İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, tarımdaki büyümenin, endişe verici şekilde uzun süredir ekonomideki ortalama büyümenin altında seyrettiğine dikkat çekerek, tarım ve hayvancılığın tüm bileşenleriyle stratejik sektör olarak önünün açılması gerektiğini ifade etti.
Tarım sektörünün üzerinde en çok risk ve belirsizlik bulunan sektörlerin başında geldiğine vurgu yapan Kestelli, “Bugün Türkiye tarımsal hasılada dünyada 9, Avrupa’da 1’inci sırada. Sebze üretiminde dünyada 4, meyve üretiminde ise dünyada 6’ncı sırada bulunuyor. Ancak içinde bulunduğumuz ve tarım 5.0 olarak adlandırabileceğimiz akıllı tarım dünyasında son derece hızlı bir değişim-dönüşüm sürecinden geçiyoruz.
Kovid-19 salgınıyla birlikte dünyada yepyeni bir dönem başladı. 1920’lerde 1,9 milyar olan nüfus bugün 8 milyar. 2050 yılında 10 milyara ulaşması bekleniyor. Küresel gıda talebinin buna paralel olarak artmasını beklemek de kaçınılmaz hale geliyor. Yapılan farklı çalışmalarda, gıda talebinin 2050 yılına kadar yüzde 59 ila yüzde 98 arasında artacağı tahmin ediliyor. Dolayısıyla artan talebi karşılamak için tarımsal üretim artışı bir zorunluluk olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
“Ege Bölgesi liderliğini korudu”
Günümüzde tüm ülkelerin tarımda kendi kendine yeterli olabilmeyi stratejik bir hedef olarak benimsemiş durumda olduğuna işaret eden Kestelli, sektöre ayrılan kaynakların ve sermayenin ilgisinin de her geçen gün arttığını kaydetti. Kestelli, “Genetik modifikasyon, sensörler, makineler ve bilgi teknolojilerindeki ilerlemeler geleceğin tarımını bugünden şekillendiriyor ve oyunun kurallarını değiştiriyor. İzmir Ticaret Borsası olarak, üye kabulüne başlayan ve yakında resmi açılışı gerçekleştirilecek olan İzmir Tarım Teknoloji Merkezimiz ile geleceğe yön verme konusunda etkin bir rol oynayacağımıza inanıyoruz.
Sermayeyi, finansmanı, gençleri, teknoloji start-up’larını, akademisyenleri ve üreticileri tek çatı altında buluşturacak olan İTTM, Türkiye’ye özgü teknolojik çözümlerin merkezi olacak. Eğer bu yüzyılda tarım ve hayvancılıkta gerçekten başarı yakaladık demek istiyorsak, bu sektörün milli gelirdeki payını yüzde 10’un üstünde tutabilmeliyiz. Bu da uzun yıllar boyunca tarım sektörünün, diğer tüm sektörlerin ortalamasının iki katı büyümesini gerektiriyor.
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, Türkiye’nin 2024 yılında 36 milyar dolarlık tarım ürünleri ihraç ettiğini söyleyerek, Ege İhracatçı Birlikleri’nin 7,6 milyar dolarlık ihracatla Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatının yüzde 21’ini tek başına gerçekleştirerek Türkiye şampiyonu olduğunu ifade etti.
Tarım ambarı Ege Bölgesi’nin 2024 yılında da liderliğini koruduğunu kaydeden Eskinazi, “2025 yılında da bu olumlu eğilimin devam edeceğine inanıyoruz. Ege Bölgesi olarak kuru meyve, mamul, zeytin-zeytinyağı, su ürünleri, baharat, tütün, odundışı orman ürünlerinde, organik üretimde güçlü bir oyuncuyuz. Avrupa’da tarımsal gayrisafi milli hasılada birinciyiz, dünyada ilk 10 ülke arasındayız. Avrupa’nın ve dünyanın sağlıklı ürün tedarikçisi olmaktan gurur duyuyoruz. Sürdürülebilirlikte koordinatör birliğiz” dedi.
EİB olarak pestisit ile mücadeleden gıda kayıplarını önlemeye kadar birçok projeye yatırım yaptıklarının altını çizen Eskinazi, “ Üretimde kimyasal girdi kullanılmadan, her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretimin benimsenmesi için eğitim programları düzenliyoruz. Hem sanayi sektörlerimizle hem tarım sektörlerimizle sürdürülebilirlik odaklı URGE projelerimiz 150’ye yakın firmamızın katılımı ile başarılı bir şekilde ilerliyor.
Hedeflerimize ulaşabilmek için yüksek teknolojili yatırımlarda, İyi Tarım Uygulamaları ve Organik Üretimde devlet teşvikleri oldukça önem arz ediyor. Ege İhracatçı Birlikleri olarak, 2018 yılında başlattığımız “Turkish Tastes” Turquality Projesi ile ABD’ye gıda ihracatımızı 5 milyar dolara artırmak için çalışıyoruz. 5 yıllık dönemde ABD’ye gıda ihracatında yüzde 100 artış kaydettik. TURQUALITY Projemizin önümüzdeki süreçte ABD’ye gıda ihracatımızı daha da hızlı artıracağına inanıyoruz. Turkish Tastes ile Türk mutfağı ABD’deki üniversitelerde ders olarak okutulurken ABD’li şefler Türk mutfağını öğrenerek mezun oluyor. Amerikalı şefler Türk ürünlerini kullanıyor” diye konuştu.
“2028’de 10 milyar dolar ihracata ulaşabiliriz”
ABD’de iki, Çin’de, Japonya’da, Almanya’da olmak üzere 5 gıda fuarının milli katılım organizasyonunu yaptıklarını, Avustralya ile de yapmak için çalıştıklarını dile getiren Eksinazi, “2025 yılında Fine Food Australia Fuarı’na 8-11 Eylül 2025 tarihlerinde ilk kez milli katılım organizasyonu yapacağız. Gıda sektörel ticaret heyetlerimizde de şu an Körfez ülkelerini hedefliyoruz. Dikili, Kınık, Bergama, Ödemiş olmak üzere 4 Tarıma Dayalı Organize Sanayi Bölgemiz ile 2028 yılında 10 milyar dolara ulaşabiliriz. Buradaki ikili iş görüşmelerimizin çok verimli geçeceğini ümit ediyorum” dedi.