'Piyasada nakit kalmadı, herkes barter istiyor'

Özlem ERMİŞ BEYHAN

Anadolu’da iş dünyasının nabzını tutan en önemli sanayicilerden Kale Grubu Başkanı ve CEO’su Zeynep Bodur Okyay, piyasadaki en büyük sıkıntının likiditede yaşandığını anlattı. Çan ilçesinde bir şenlik havasında kutlanan Kale’nin 60’ıncı yıl törenlerinde konuştuğumuz Zeynep Bodur Okyay, “Vadeler uzadı, iş barter’a doğru gidiyor. Bayilerimizin en büyük sıkıntısı bu. Kabul etmemelerini söylüyoruz, o zaman da siftah yapamıyor. 500 bin TL cirolu tesisatçı bile barter istiyor” dedi.

Okyay, Ramazan ayında tüm Anadolu’yu gezip bayilerle konuştuğunu anlatarak, “Piyasa takas sistemine doğru gidiyor. Bayiler piyasadaki nakit sorununun barter ile çözülmeye çalışılmasından şikayetçi” ifadesini kullandı.

"Seramikte hedeflerimizin yüzde 15 altında gidiyoruz"

Geçtiğimiz yılın kendileri için zor geçtiğini anlatan Bodur Okyay, “Gayrimenkulde yavaşlama var. Biz kendi geliştirme işlerimizde de son 2 aydır bunu görüyoruz. 15 Temmuz sonrası pek çok firma etkilendi, aralarında müşterilerimiz de vardı. Güneydoğu bölgesi çok kötü başladı yıla ama Batı’dan hızlı toparlandı. Önceki yılın yüzde 50’si şeklinde bütçelemiştik ancak bunun çok üzerindeyiz” dedi.

Irak ve Suriye pazarlarında büyük darbe yediklerini söyleyen Kale Grubu Başkanı, 40 bayiyle Türkiye gibi yönettikleri bu açılım pazarlarında şu anda çok zorlandıklarını anlattı. “Katar krizi bizi etkilemedi ama Suudi Arabistan’da iş yapmak çok zorlaştı. Bütçemizin yüzde 15 altındayız seramikte. 1 milyar TL’nin üzerini hedeflemiştik ama olmayacak gibi görünüyor” diyen Bodur Okyay, grup cirosunda ise 2 milyar TL’ye yaklaşılarak hedeflerin tutacağını belirtti.

"Avrupa ile birbirini anlamamanın getirdiği bir sürtüşme yaşıyoruz"

Kale, İtalya başta olmak üzere Avrupa ile çok yakın ilişkileri olan bir grup. Bodur Okyay, Avrupa ile Türkiye arasındaki gerilime dair bir soruya şu değerlendirme ile karşılık verdi: "Karşılıklı birbirinin anlamamanın getirdiği bir friksiyon, sürtünme yaşıyoruz. Kendimizi daha iyi anlatmamız lazım. Empati bekliyoruz ama kültürleri buna belki müsait değil. Avrupalı, olaylara 2 artı 2 eşittir 4 diye bakar. Orada bir sıkıntımız var. Şimdi bu gerginlik her şeye yansıyor, gidip gelmek bile sorun oluyor, vize sorun oluyor."

Bodur Okyay, kendi ihracat bağlantılarında bir sorun yaşamadıklarını, Kale’nin 1962 yılında başladığı ihracatta uzun soluklu ve güvene dayalı ilişkiler geliştirdiğini anlattı.

"Sanayici yönetimde çok parçalı yapıda zorlanır"

Bodur Okyay, kabine değişikliğine dair bir soru üzerine sanayicinin çok parçalı yapılarda zorlandığını vurguladı: “Varlık Fonu yapısı nasıl koordine edilecek? Güçlü bir koordinasyon mu olacak bu önemli. Sanayicilerin kişilerle derdi olmaz. Ancak çok parçalı yapıda derdini 3-5 yere ayrı ayrı anlatması gerekirse zorlanır. Bu durum zaman ve konsantrasyon kaybı getirir. Bir geçiş dönemi yaşıyoruz. 2019’dan sonra nasıl bir yapı olacağını da bilmiyoruz. Ancak mali disiplin çok önemli. Şu anda kimsenin bize laf edememesi biraz bundan, mali disiplinde ofside’a düşmemek lazım."

"Yerli otomobil için teklif geldi"

"Sanayi Bakanlığı’ndan yerli otomobil motoru için teklif geldi. 4-5 kez oturduk konuştuk. Ciddi ciddi inceledik. Ancak baktık burada bir tecrübemiz yok, katkı vermemiz kolay değil. Bilmediğimiz işe girmeyelim dedik. Affımızı rica ettik. Ancak ileride enerji ile ilgilenip pil üretimine girerek yerli otomobile bağlanabiliriz. Yerli tüfekte çok iyi gidiyoruz. Yeni siparişler var. Model sayısını 5’e çıkardık."

İran ve Cezayir'de üretim planı

"Artık yerinde üretim yapmak lazım. İran zor, potansiyeli büyük ama riskli bir pazar. Kalekim ile ilgili bir adım attık. Bir ortakla Tahran yakınlarında bir yer aldık, üretime başlıyoruz. İş yaptığımız, tanıdığımız bir pazar zaten. 3-4 milyon TL’lik bu yatırımı 10-15 milyon TL’ye çıkarma hedefimiz var. Cezayir’de de bir ortakla imza attık, yine Kalekim ile üretime gidiyoruz. Belki ileride yanına seramiği de katabiliriz. Amerika’da ise fiziksel değil ama kanala yatırım planımız var. Bayi yapısına yatırım ya da hazır bir yapıyı bünyeye katmak olabilir."

"Havacılık'ta yeni bina, 1.5 yılda dolar"

"Kale Havacılık’ta hızla büyüyoruz. Yeni bir bina yapıyoruz. 1.5 yılda içi dolacak. Türkiye’ye teslim edilecek ilk F35’e, 400’ün üzerinde kritik parça verdik. Motor parçalarını üretir hale geldik. Turbojet motor geliştirme projesinin yüklenicisiyiz. Bu da Rolls-Royce ile stratejik ortaklığa götüren önemli unsurlardan biri. Türkiye’nin milli savaş uçağı projesi TF-X olmak üzere, ülkemizin ihtiyaç duyduğu uçak motorlarını geliştirmeyi hedefl iyoruz. Başarabilirsek, ülkemiz Cumhuriyet tarihinin en büyük teknoloji yetkinliğini elde etmiş olacak."

 Kale'nin ilk kataloğunu, Nuri Bilge Ceylan çekti

 Zeynep Bodur Okyay, ünlü yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın  kuzeni olduğunu, şirketin ilk kataloğunu onun yaptığını  anlattı.
 Bodur Okyay, "Bizim müşteriye gösterdiğimiz renk  pembeyken ürün kırmızı çıkıyordu. Bir katolog  hazırlayalım dedik. O zamanlar Bilge de photoshop’a  ilgiliydi. Oturduk, uğraştık. İlk katoloğumuzu böylece  hazırladı" dedi.