UFO çıkış planı yaptı, stok eriyor, borç yapılanıyor

İBRAHİM EKİNCİ

İSTANBUL - Isıtıcı markası UFO, sıkıntılarını aşmak üzere bir dizi hamle başlattı. Borçlar konusunda bankalarla anlaşmalar yaptı. Şirketi sıkıntıya sokan stoklarda Türk Barter’la, yönetim danışmanı Prof. Dr. İlhami Karayalçın’ın da desteği ile yeni modeli geliştirerek stoklarını eritmeye başladı. Patenti alınan yeni ürünlerle ilgili olarak büyük üretici kuruluşlarla anlaşmalar yaptı. 

UFO’da sıkıntı haberleri geçen yıl çıkmıştı. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Yeşil’e göre bu söylentiler, “sabotaj boyutundaydı” ve “rakipler” kaynaklıydı. Yeşil, “Ortaklık görüşmeleri yapıyorduk. Birileri kaşıyarak yaptırdı” dedi. 

Peki sıkıntı neydi, nereden kaynaklandı?.. Abdullah Yeşil’in anlatımına göre mevsime, hava durumuna çok duyarlı bir üretim yapan şirket, 45 milyon malla stokta kaldı, nakit sıkıntısına düştü ve borçlarını ödeyemedi. Abdullah Yeşil, sıkıntıya giden süreci şöyle anlattı: 
“Sezonluk ürünlerle başlamıştık. Klimaya cesaret edemedik, vantilatöre girdik ve yeni bir yüz getirdik. Ama bu bizim yaptığımız en büyük hatalardan biri oldu. Bir sezonda stok olabiliyor ama ikinci sezon da stok oluştuğunda bu sıkıntıdır. Vantilatörde stokta kaldık. Üretimi yüzde 70’e düşürelim, stoku eritelim dedik ancak, stokun üçte birini satabildik. 15 milyonluk kısmı vantilatör, 28 milyonluk kısmı ısıtıcı olmak üzere 45 milyon liralık malımız kaldı stokta. Mevsim ortalamaların üzerinde gitti. 17 Aralık olayları oldu. Ödemelerimiz vardı, nakit krizi oldu.” 

UFO, çıkışı da buralarda aradı. Stokları eritmek, nakit yaratmak ve borçları yapılandırarak ödemek... Bu konuda önemli gelişmeler sağlandığını söyledi Abdullah Yeşil: “Sıkıntı başlayınca ortak aradık ancak fırsatçı yaklaşımlarla karşılaştık. İcra geldi, ödedik. Malımız vardı. Stoklar için Türk Barter’la anlaştık. Stokta kalınca malı piyasaya veremedik. Cumhuriyet tarihinde Harvard’a ilk burslu giden hoca İlhami Karayalçın danışmanlık yaptı. Bu formülü de o geliştirdi. Spota mal veremezdik markayı korumak için. Barterda farklı bir sistem sunduk. Stoklarımızı oraya fatura ettik ama satış hakkı vermedik. Pazarlama ve satış yine bizde. Barter çeki aldık ve hammaddemizin yüzde 70’ini alabiliyoruz. Bayilerimizi de barter sistemine çektik. Stoklarımızı barter çekiyle harekete geçirdik. Bartercımız yüzde 3 komisyonunu alıyor. Stokun 20 milyonluk kısmını erittik, devam ediyor. Varlığımız borcumuzun iki katı. Şu anda yeniden yapılandırma yapıyoruz, 18 ay ötelemeli, 5 vadeli bir ödeme planı üzerinde yüzde 80 anlaştık. 2 banka kaldı. Piyasaya çok az borcumuz var, yapılandırdık ve ödemeye başladık. İkinci bir barterla daha anlaştık. İstihdamda 600’den 250’ye düştük. Çakmaklı’da üretime ara verdik ama başladık. Üretim sadece birkaç modelde var, stoktan satıyoruz. Bayileri yeniliyoruz, teminatlarını güçlendiriyoruz. 10 bayimiz vardı, il bayilik sistemine geçiyoruz.” 

“Anştayın çayı” için akıllı makine 

Bunlar işin bir tarafı... Stokları eritmek, borçlarda yapılandırma. Bir de yeni patentler, şirkete atılım yaptırabilecek Ar - Ge çalışmaları var. Abdullah Yeşil, ısıtıcı şirketi UFO’yu, “araştırma şirketi” olarak tanımlıyor. Üniversitelerle iyi çalıştıklarını söylüyor. İlginç fikirler, gelişmeler var. Şöyle anlattı: 
“Biz bir araştırma kuruluşu olarak üniversitelerin projelerini ticari hale getirmeye çalışıyoruz. Sektörün en büyük 5’inden 3’üyle görüşüyoruz. Birkaç proje için anlaştık. Beyaz eşya konusunda da dünyada ilk nitelikte bir Ar-Ge var. Tuzla çalışan bir çamaşır makinesi geliştirdik. İki yurtdışı markayla da görüşüyoruz. Verimli bir ısıtıcı için 138 ülkede pazarlama ağı olan bir firmayla anlaştık. Yine aynı firmayla çamaşır ve bulaşık makinesinde teknoloji vereceğiz, bize katma değerin yüzde 20’sini verecekler. Bu Ankara Üniversitesi’nin projesiydi. İlaç üretiminde ortaya çıkan sodyum klorürden ürettik. Reaktörünü üreteceğiz ve firma kendi makinelerine adapte edecek. Anlaşma yaptık. Bitki çayı demlemede başka bir firmayla anlaştık. Bitki çayı genelde yanlış demlenir. Her bitkide yağın kaç derecede uçtuğunu saptayan ve derecesinde duran akıllı makine, lisanslarını aldık. 60 bitki üzerinde çalışıyoruz. Ankara Üniversitesi tarihi kayıtlardan araştırma yaptı. Siirt tarafından bir menekşe buldular. Hafızlık eğitimine gidenler bu menekşe çayını içermiş. Anştayın çayı 4 bitkiden üretiliyor. 40’ının patentini aldık. Bu konuda birçok firmayla görüşüyoruz. Ayrıca havanın nemini kurutmayan bir klima projesi geliştirdik. Patent aşamasında. Klimadan damlayan suyu kullanıyor. Yeni hedeflerimiz var. Ciromuz 100 milyon TL’ydi. 5 yıl içinde ciromuzu 3’e katlıyoruz.”

‘İyi tarım’ın meyvesini topluyor 

UFO’nun patronlarının 250 dönüm Çanakkale’de, 3 bin dönüm de Kayseri’de olmak üzere meyve üretimi var. Bütün meyveler var ama elma, şeftali ağırlıklı. “İyi tarım” yapılıyor. Bu bahçeler iç pazara çalışıyor ancak hedef tamamen ihracat. Abdullah Yeşil, “Tarımsal kredilerle kurduk.350 ton ürün aldık. Biyoteknolojide bitki doku kültürü yapıyoruz. Çoğaltıyoruz ve ağaçlarımızı üretiyoruz. 1.5 milyon adet çay fidanına ihtiyaç var. Tanesi 2.5 liradan alınacak. Anlaşma yaptık Çay-Kur’la. Kurum 3 çay genotipi belirledi. Çin ve Japonya’dan geliyor. Rize’den üç tane çıktı ama diğerleri daha iyi. Japonya, Çin, Hindistan gibi ülkelerde üniversitelerle işbirliği yaptık. 5 bin dönüm yer yapılacak ve genotip performanslarına bakılacak. İlaçta da lisanslı ürünlerimiz var. Biyoteknoloji ve tarım üzerine” dedi.