Dünya 2023’te bilinmeyen bölgeye girdi
Oregon Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. William J. Ripple, 2023’ün küresel ortalama sıcaklıklardaki her 0,1 derecelik artışın gelecek süreçte milyonlarca insanın ölümüne yol açabileceği uyarısında bulundu.
Kovid-19 salgını sonrasında yaşanan iyileşmenin geride kaldığına ve karbon emisyonlarının yeniden arttığına dikkat çekilen raporda, yıllık küresel kömür tüketiminin 2022’de tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 161,5 exajoule’e ulaştığı, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımında 2021- 2022 döneminde yüzde 17’lik artış yaşanmasına rağmen bu oranın, fosil yakıt kullanımıyla karşılaştırıldığında 15 kat daha düşük olduğu kaydedildi.
İklim değişikliği ve küresel ısınmanın geldiği boyut, dünyayı endişelendirmeye devam ediyor. Gezegenin mevcut durumu; ABD’deki Oregon Üniversitesi tarafından 2023’te İklim Değişikliğinin Durumu: Bilinmeyen Topraklara Giriş” raporunda değerlendirildi. Raporda 2023’ün, iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırılıkların dünyanın çeşitli yerlerinde kayda geçtiği bir yıl olduğu belirtildi.
Ayrıca rekor sıcaklıklar, okyanusların ısınmaya devam etmesi, Kuzey Atlantik deniz suyu yüzeyinin sıcaklığındaki artış ve Antarktika’daki buzul seviyesinin eşi benzeri görülmemiş şekilde düşük oranlara gerilemesi bu aşırılıklardan bazıları olarak sıralanırken, Haziran-Ağustos 2023 ise şimdiye kadar kayda geçen en sıcak dönem oldu. Bilim insanları, sıcaklıklardaki artışı dünyanın tehlikeli bir istikrarsızlığı olarak nitelendirdi.
Felaketlerin faturası en az 2 milyar dolar
Libya’da 2023’te yaşanan sel felaketinin binlerce kişinin ölümüne ve en az 2 milyar dolarlık hasara neden olduğu anımsatılan raporda, iklim değişikliği etkisiyle şiddetlenen muson yağmurları sonucu meydana gelen sel ve toprak kaymalarında Hindistan’ın kuzeyinde 100’den fazla kişi hayatını kaybetti. Pekin'de 147 bin ev hasar görürken, son 140 yılın en şiddetli yağışları sonucu yaşanan sel felaketi ve Myanmar'da 145 kişinin yaşamını yitirdiği Tropikal Mocha Kasırgası da iklim krizi afetlerine örnek gösterildi.
Fosil yakıt kullanımına devam ediliyor
Antarktika’da 7 Temmuz’da yapılan ölçümlere göre deniz buzullarının, 1991- 2023 ortalamasının 2,67 milyon kilometrekare altına gerileyerek bilinen en düşük seviyeye indiği ve Grönland’daki buzul kütlesinde rekor seviyelerde düşüş yaşandığı aktarılan raporda, bu yıl okyanuslardaki asitlenmenin de arttığı bildirildi. Raporda, okyanuslardaki ısınmanın deniz canlılarının ölümüne, mercan resiflerinin kaybına ve geniş çaplı tropik fırtınaların artmasına yol açtığı ifade edildi.
ABD’de orman yangınından etkilenen alan miktar, 2022’de bir önceki yıla göre 2,88 milyon hektardan 3,07 milyon hektara yükseldi. Temmuz ayında Kentucky ve Missouri eyaletlerinde yaşanan sel felaketleri 1 milyar dolarlık yıkıma yol açtı.
Ormansızlaşmayı engelleyecek bir yolda değiliz
Küresel ağaç örtüsü kaybının yine 2021- 2022 döneminde yüzde 9,7 düşüşle 22,8 milyon hektara, Brezilya’daki Amazon ormanlarındaki kaybın da yüzde 11,3 düşüşle 1,16 milyon hektara gerilemesinin olumlu bir gelişme olarak değerlendirildiği raporda, buna karşın insanlığın, 2030’a kadar ormansızlaşmayı sona erdirecek veya tersine çevirecek bir yolda olmadığı görüşü paylaşıldı.