Fatih Özkadı: 'Ulaştığımız enerji verimliliğini ifade için etiket sınıfları yetmiyor'

Didem ERYAR ÜNLÜ

“Birleşmiş Milletler’in 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri olarak tanımladığı 17 Küresel Hedef; çevrenin korunması ve kaynakların sürdürülebilirliği konularının yanı sıra; artan refahın topluma eşit bir şekilde dağılımı, bütün bireylerin eşit fırsatlardan faydalanması ve gezegenimizin sürdürülebilirliği gibi pek çok mücadele alanında atılması gereken adımları tarifl emek bakımından yol gösterici bir eylem planı niteliği taşıyor. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nin hayata geçirilmesi için iş dünyasına önemli bir rol düştüğünün farkındayız. Arçelik olarak bu bilinçle hareket ediyor, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefl eri’ne katkı sağlamak üzere çalışmalar yürütüyoruz.”

Bu sözler Arçelik A.Ş. Sürdürülebilirlik ve Resmi İşler Direktörü Fatih Özkadı’ya ait. Arçelik, “Dünyaya Saygılı, Dünyada Saygın” vizyonu doğrultusunda, faaliyetlerini sürdürülebilirlik esaslarını dikkate alarak yürüten bir şirket. 2011 yılından bu yana Dünya İklim Konferansları’na (COP) katılan Arçelik, 2016’da Fas’ın Marakeş kentinde düzenlenen BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 22’nci Tarafl ar Konferansı’nda (COP22) T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın özel sektör panelinde ve IPEEC’nin düzenlediği iki ayrı etkinlikte Türkiye’yi temsil eden tek sanayi şirketi oldu.

Fatih Özkadı’ya, Arçelik’in “yeşil şirket” dönüşümünü, iş dünyasının “sürdürülebilirlik” kavramına bakışını ve sürdürülebilirlik konusunda bilinç düzeyinin artması yönünde neler yaptıklarını sorduk.

İklim değişikliği ile mücadeleye destek veriyoruz

“Yeşil şirkete dönüşme çalışmaları Arçelik’te uzun yıllardır süregelen ve özellikle son 20 yılda görünürlüğü artan bir çalışma modeli. Ev cihazlarının ürün yaşam döngüsü boyunca çevreye etkisinin yüzde 95’i, tüketicideki kullanımı sırasında gerçekleşiyor. Arçelik 1999 yılında A enerji sınıfı buzdolabını, 2005 yılında A enerji sınıfı klimayı, 2011 yılında A+++ enerji seviyesinden yüzde 10 daha verimli bulaşık makinesini, A+++ enerji sınıfı klima ve derin dondurucuyu üretti. 2004 yılında Avrupa’da yapılan “Energy+” yarışmasında “En verimli buzdolabı” kategorisinde birinci olan Arçelik buzdolabının enerji verimlilik sınıfı, bugün dahi ulaşılması zor bir seviyede. 2005 yılından bu yana Avrupa Ev Cihazları Üreticileri Birliği (CECED) üyesiyiz. Avrupa Birliği Komisyonu’nun yeni eko tasarım ve yeni enerji etiketi revizyonu çalışmalarına katılarak, yol haritasını şekillendiriyor ve yüksek enerji verimli ürünleri, farklı coğrafyalarda devreye alıyoruz. Teknolojimiz ile küresel enerji verimliliğine ve dolayısıyla iklim değişikliği ile mücadeleye destek veriyoruz. İklim değişikliğiyle mücadelede, en büyük katkının yüzde 50 ile enerji verimliliğinden geldiği IEA (International Energy Agency) tarafından raporlanıyor. Enerji verimliliği hem rekabeti artıracak hem de ekonominin uzun vadeli sürdürülebilir büyümesine öncülük edecek öncelikli konulardan biri.

Evdeki enerji kullanımını azaltarak ülkemizin enerji bağımlılığını azaltabiliriz
“Türkiye’de kullanılan toplam elektriğin yüzde 22’si evlerde kullanılıyor. Ev cihazlarında enerji verimliliği dönüşümü ve yüksek verimli cihazların yaygınlaştırılması enerjide dışa bağımlılığımızı azaltmak adına önemli bir rol oynuyor. Biz evlerdeki enerji kullanımını azaltabilirsek, hem bireylerin faturaları azalıyor hem de ülkemizin toplam enerji ihtiyacı azalıyor. Bunun sonucunda daha farklı gelişim alanlarına yatırımlar artıyor. 2010 yılından bu yana Türkiye’de ve faaliyet gösterdiğimiz pek çok pazarda ürünlerimizin enerji kullanım miktarlarını yarı yarıya azalttık. A enerji sınıfı ürünlerimizi A++ ve A+++ seviyesine getirdik. Bizim ulaştığımız enerji verimliliğini ifade etmek için, enerji etiketindeki sınıfl ar yetmemekte. Bu nedenle A +++ enerji sınıfı limitinden yüzde 10 daha verimli A+++ (-) %10 veya A+++ enerji sınıfı limitinden yüzde 50 daha verimli A+++ (-)% 50 gibi tarif etmek zorunda kaldığımız ürünler var.”

Verimli ürünlerle Ankara’da evlerde tüketilen 1 yıllık su miktarına eşit tasarruf mümkün

“Sorumlu üretici bilinciyle, ülkemizde enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümüne liderlik ediyoruz. TÜRKBESD sektör verilerine baktığımızda, 2010 yılında satılan buzdolaplarının yüzde 78’i A ve daha verimsiz enerji sınıfı, yüzde 20’si A+ ve sadece yüzde 2’si A++ idi. Bugün itibarı ile piyasaya arz edilen buzdolaplarının minimum enerji verimlilik sınıfı A+. Piyasaya arz edilen buzdolaplarının yüzde 83’ü A+, yüzde 16’sı A++ enerji sınıfı. Bu başarıda Arçelik’in payı büyük. Türkiye’de tüm hanelerdeki çamaşır ve bulaşık makineleri en verimli ürünlerimiz ile değiştirildiğinde elde edilecek su tasarrufu yaklaşık 150 milyon m3’ e ulaşacak. Buna ek olarak, elde bulaşık yıkama yerine en verimli ürünlerimizin de kullanılması ile bu rakam 500 milyon m3’ü buluyor. Söz konusu tasarruf miktarı Ankara’da evlerde tüketilen 1 yıllık su miktarına eşit.”

2016'da 270 enerji verimliliği projesi

“2016’da, üretimde enerji verimliliği faaliyetlerimiz kapsamında 270’e yakın enerji verimliliği projesi gerçekleştirdik. Devreye aldığımız projelerle yıllık 138.720 GJ enerji tasarrufu ve 12.257 ton CO2 emisyon azalımı sağlıyoruz. Ortaya çıkan tasarruf miktarı 12 bin 500 hanenin 1 yıllık toplam elektrik tüketimine karşılık geliyor. Bu rakam aynı zamanda, 24 MW gücünde bir güneş santralinin yıllık elektrik üretim miktarına eşdeğer. 2011’den bu yana işletmelerimizde gerçekleştirdiğimiz su verimliliği çalışmaları ile yaklaşık 1 milyon m3 su tasarrufu sağladık. Bu sayede 1 milyon 200 bin hanenin günlük su tüketimine eşdeğer miktarda suyu tasarruf ettik.”

Kendi geri dönüşüm tesislerini kuran tek şirket

“Ülkemizde tüketicilerimizi bilinçlendirmek üzere regülasyonlardan çok daha önce, enerji verimli ürünlerin kullanımını artırmak için ‘Enerji etiketi’ uygulamasını devreye aldık. Eskişehir ve Bolu’da iki tane atık elektrikli ve elektronik eşya geri dönüşüm tesisimiz var. Türkiye’de beyaz eşya sektöründe kendi geri dönüşüm tesislerini kuran ilk ve tek şirketiz. 2014-2016 arasında Eskişehir ve Bolu’da eski ürünlerin dönüştürülmesiyle, ülke ekonomisinde 108,3 GWh; bir başka deyişle 14 milyon hanenin günlük elektrik tüketimi kadar tasarruf sağladık. Yaklaşık 54 bin ton karbondioksit salınımını engelledik. Ayrıca su tasarrufu açısından bakıldığında pazardaki eski teknolojiye sahip ürünleri çevre dostu yeni ürünler ile değiştirerek toplamda 2,3 milyon m3 suyun boşa harcanmasını da engelledik.”