Obruk sayılarında endişelendiren artış

Konya Ovası’nda yer altında zamanla çözünen kireç taşlarının boşluk oluşturması ve zeminin çökmesiyle oluşan obrukların sayısı hızla artmaya devam ediyor.

Durumu değerlendiren Konya Teknik Üniversitesi Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, “Obrukların, envanter çalışmaları kapsamında AFAD’ın Afet Riski Araştırma Sistemi’nde (ARAS) kayıt altına alındığını belirtti.

Kırsaldaki bir evi yutacak boyutta obruklar oluşuyor

 ARAS’ta kayıt altına alınan bir metreden daha derin 600 civarında obruk olduğu bilgisini veren Arık, “Bölgeden edindiğimiz veriler bu sisteme yükleniyor.

Bu yıl da yine 20’yi geçtik. Obruk oluşum hızı görünür şekilde artıyor. 20 yıl öncesiyle kıyasladığımızda yılda 1-2 olurken, şimdi yılda 20-25 obruk oluyor. Bazı yıllar 30’a yakın obruk oldu. Yıl sonuna kadar tarımsal sulamaların sürmesine bağlı obruk oluşumları devam edebilir” diye konuştu. Geçmişte obrukların genellikle karbonatlı kayaçlarda oluştuğunu belirten Arık, “Burada çökme anına kadar herhangi bir belirti vermeden çok büyük obruklar meydana gelebiliyordu.

Şu anda oluşan obrukların büyük bir çoğunluğu daha genç örtü malzemeleri içinde meydana geliyor” dedi. Geçmişteki obrukların çapının ve derinliğinin daha fazla olduğunu, bazı noktalardaki çukurların çapının 450-500 metre ile 1 kilometreyi, derinliğinin 140- 150 metreyi bulduğunu söyleyen Arık şöyle devam etti, “Son yıllarda oluşan obrukların büyük çoğunluğunda çaplar 50-60 metre seviyelerinde, derinlik ise 15-20 metre.

Geçmişte ana kayaç içinde oluşan obruklar daha büyük boyutlu. Şu anda oluşanlar biraz daha küçük boyutlu ama küçük de değil. Kırsaldaki bir evi ya da bir ağılı yutacak boyutta. Bu yıl oluşan obrukların çapı genellikle 20- 25 metre seviyesinde kaldı. Bunun azalacağı ya da artacağı yönünde bir öngörüde bulunmak zor. Alttaki yapıya bağlı daha büyük bir obruk aniden meydana gelebilir” değerlendirmesini yaptı.