Türkiye'de pamukta ne kadar daralma olur?
Amerikalı ekonomistlerin pamuktaki kelebek etkisi uyarısını Türk uzmanlara sorduk. Onlar da bu sene dünya genelinde iklim değişikliğinden kaynaklanan ve piyasalarda etkili olan bir süreç yaşandığına dikkat çekiyor. Tüm dünyada ekim alanlarında bir daralma var. O yüzden Türk uzmanlar da "Bizde ne kadar daralma yaşanır, bekleyip göreceğiz" diyor.
Emel YİĞİT
Müslüm Ösün Türkiye Ziraatçılar Derneği Şanlıurfa Temsilcisi: “Yurtdışındaki daralmadan kazanabilirdik"
“Son yıllarda yerli üretim zaten pamuk talebinin yarıya yakınını karşılıyordu. Şimdi o da yanlış politikalar nedeniyle düşecek. Bu sene fiyatlarda sahipsizlik oldu. Bölgede doğru dürüst fiyat verilmedi. Tüccarın inisiyatifine kaldık. Çiftçi bu yıl kazanamadığı için ekim alanları azaldı. Yurtdışındaki daralmadan kazanabilirdik ama bu şans şanssızlığa dönüştü. Pamuk hem emek yoğun bir ürün hem girdiler çok pahalı.
Bizim bölgede sulama ücretleri dönüm başına bin liraya yakın. Dönüme 100 kilo gübre kullanılıyor. Pamuğun zararlısı da çok. Epey ilaçlama yapılıyor. Artık makinalı hasat var. Hasat da dekar başına 500-800 liraya mal oluyor. Bu bölgelere göre değişiyor. Bir de pamuğun nemi ölçülüyor. Bazı fırsatçılar üreticiye düşük fiyat için bunu da kullandı. Bir de bölgelerde su kuyusundan pompayla sulamayla üretim yapanlar var. Elektrik fiyatları 2-2 bin 500 liraya kadar çıkınca kuyuyla sulama yapanlar vazgeçti.
Bülent Uçak İzmir Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı: “Pamuk ithalatı mecburen sürecek ama durum farklı”
İnsanların ilk tasarruf ettiği ürün giyim. Gıdada fazla tasarruf yapamazlar ama giyim almadan bekleyebilirler. Talepteki düşüş, hazır giyim sektörünü de etkiliyor. Diğer yandan, talebin düşmesi karşısında üretici hep mücadele etti. Pamuğunu satmak istemedi, diğer ürünlerini satıp pamuğunu tutma mücadelesine girdi. Deprem de üzerine geldi. İplik fiyatlarına bakarsak, risksiz bölgelerdeki tesislerin kapasiteleri yükseldi.
Yüzde 40'larda çalışıyorlardı. Yüzde 70-80'lerde çalışır duruma geldiler. Şu an yerli tüketiciden çok talep beklemiyorum. Üretimde ise üretici bu fiyatlardan zarar eder. Ege Bölgesi'nde pamuk üretimi yüzde 40-50 geriye gelebileceğini düşünüyorum. Pamuk ithalatı mecburen devam edecek ama bizde durum biraz farklı. Yurtdışı kaynaklı ürün 800-900 bin ton, 1 milyon ton da yerli üretimi sayarsak, 1,900 bin ton civarında tüketimimiz var. Bu yıl talep daralmasından 1 milyon 600-1 milyon 700 bin tona düşebiliriz.