Endeavor Catalyst, 13 yeni yatırıma 20 milyon dolar ayırdı

2024 Yıllık Raporu’nu ya­yımlayan Endeavor Ca­talyst, geçen 2024'ün dör­düncü çeyreğinde, rekor kıran 2021 dördüncü çeyreği ve 2022 ikinci çeyreğinin ardından ser­maye dağıtımı açısından tarihin­deki en aktif üçüncü çeyreği geçir­diğini açıkladı. Kuruluşundan bu yana, 34 ülkede 340'tan fazla şir­kete 360 milyon dolardan fazla ya­tırım yaptığı kaydedilen raporda, “Endeavor'ın dünya çapında geli­şen girişimci ekosistemler kurma misyonunu ilerletmeye yardımcı olduk” denildi.

Tarihindeki en aktif üçüncü dönem oldu

2024’ün son çeyreği, Endeavor Catalyst tarihindeki en aktif üçün­cü dönem oldu. Bu süreçte 13 ya­tırım için yaklaşık 20 milyon do­lar kaynak sağlandı. Rapor, halka arzlar (IPO), şirket birleşmeleri ve ikincil satışlar gibi çıkış meka­nizmalarının 2025 yılında ivme kazanacağını öngörüyor. Bu du­rum, girişimciler ve yatırımcılar için umut verici bir tablo çiziyor. 2024’ün en belirleyici teması, hiç şüphesiz yapay zekâ oldu. Hem doğrudan yapay zekâ odaklı giri­şimler hem de yapay zekâ tekno­lojilerini operasyonlarına enteg­re eden şirketler, pek çok sektörde dönüşüm yaratıyor. 2024’te, gele­neksel anlamda kurumsal girişim sermayesi birimi bulunmayan şir­ketler, toplamda yaklaşık 100 yatı­rım gerçekleştirdi. Bu eğilim, sek­törler arası iş birliklerinin hızla çe­şitlendiğine işaret ediyor.

Endeavor Catalyst’in orta­ya koyduğu veriler, özellikle ge­lişmekte olan pazarlarda faaliyet gösteren girişimciler için önem­li içgörüler sunuyor. Türkiye’den çıkan girişimler -örneğin Insi­der ve iyzico-Endeavor Ağı ve Ca­talyst desteğiyle küresel pazarlar­da önemli ölçeklere ulaşarak yeni nesil kuruculara ilham veriyor. Et­kin girişimcilerin sermaye verim­liliği, teknoloji adaptasyonu ve kü­resel bakış açısı, değişen yatırım ortamında daha da kritik hâle ge­liyor. Endeavor Ağı’na kabul edi­len girişimciler için Catalyst, yal­nızca sermaye değil; aynı zamanda stratejik bilgi, küresel mentorluk ve global girişimci ağına erişim an­lamına geliyor.

Endeavor Catalyst 2024 Yıl­lık Raporu’nda 2025’e yönelik şu projeksiyona yer verildi: “2025'e yönelik görünüm büyük ölçüde olumlu olsa da zorluklar devam ediyor. Tüm turlar yukarı turlar ol­mayacak.

Yatırımcı ve piyasa denetimi­nin daha yüksek seviyesini karşı­layamayan şirketler muhtemelen kapanacak veya girişim sermayesi döngüsünden düşecek. Ve IPO'la­rın 2023-24 seviyelerinden artma­sını beklerken, 2021'de görülen se­viyelere ulaşmayı beklemiyoruz. Ayrıca SPAC'lerin yakın zamanda geri dönüş yapmasını da beklemi­yoruz. Ancak risk sermayesi küre­sel erişimini genişletmeye devam ederken, yapay zekânın vaadi, liki­dite fırsatları ve yatırımcı rolüne adım atan çeşitli oyuncularla gele­cek parlak görünüyor.”

Yeni ülkeler ‘tekboynuz çağı’na giriyor

Endeavor Catalyst, 10 farklı ülke arasından ilk unicorn'a yatırım yaptı. Raporda şu bilgilere yer verildi: “2024 itibarıyla bin 300'den fazla unicorn bulunuyor ve bunlardan 24'ü Mercado Libre (Mercado Libre Fund), Databricks (Databricks Ventures) ve Flexport (Flexport Ventures) gibi şirketler de dahil olmak üzere özel kurumsal girişim sermayesi (CVC) kollarına sahip. Kendi portföyümüzde, Globant'ın CVC'si Globant Ventures, yapay zekâ, blok zinciri ve işin geleceği teknolojileri gibi son teknoloji sektörlere aktif olarak yatırım yapmaktadır. Globant Ventures ayrıca Vietnam'daki Elsa gibi Endeavor şirketlerimizden birkaçını desteklemiştir.

CVC kollarına ek olarak, özellikle Latin Amerika ve Orta Doğu'da gelişmekte olan pazarlardaki yerleşik şirketler, mutlaka CVC modeli altında olmasa da giderek daha fazla kendi yapılandırılmış girişim stüdyolarını veya fonlarını başlatıyor. Bu girişimler, ekosistemleri temel endüstriler ve bölgesel fırsatlar etrafında aktif olarak şekillendirmeye çalıştıkları hedefli bir yaklaşımı hâlâ yansıtıyor. Dikkat çekici örnekler arasında, MENA bölgesindeki yazılım girişimlerini desteklemek için bir girişim stüdyosu ve hızlandırıcı fon olan X'i başlatan Unifonic (Suudi Arabistan) ve Latin Amerika genelinde erken aşamadaki girişimleri desteklemek için bir burs programı olan Latitud Ventures'ı kuran Latitud (Brezilya) yer alıyor.

Resmi girişim kolları olmayan şirketlerin bile aktif olarak diğer işletmelere yatırım yaptığını ve toplamda yaklaşık 100 yatırım yaptığını gözlemledik.”

Rapora göre yatırımcılar 2024’te piyasaya geri dönmüş görünüyor

● Ekosistemdeki paydaşlar hem fırsat hem de likidite için aç olduğundan, ikincil satış, halka arz ve birleşme ve satın alma faaliyetlerinin 2025’te artması bekleniyor. Bugüne kadar portföyümüzdeki 31 şirket halka açıldı veya satın alındı, ortalama olarak kuruluşlarından bu yana yaklaşık 11 yıl ve ilk yatırımımızdan bu yana yaklaşık dört yıl geçti. Likiditenin 2025'te artmasını bekliyoruz.

● Yapay zekâ çağı devam ediyor. Özellikle siber güvenlik, iş zekâsı ve süreç optimizasyonu ve yaşam boyu öğrenme gibi sektörlerde portföyümüzde yapay zekâ yükselişte. 2017’den bu yana, yapay zekâyı işlerinin merkezine koyan ve tescilli algoritmalarla çalışan AI yerli şirketlere daha fazla yatırım yapıyoruz. Portföyümüzdeki bu şirketler üç katına çıktı. BT ve DevOps’un yanı sıra gıda-içecek ve biyoteknoloji gibi sektörlerde de yapay zekânın uzmanlaştığını gördük.

● Hisse senetleri son iki yıldır istikrarlı bir yükseliş yaşasa da daha fazla yükseliş potansiyeli görüyoruz.

● Kripto paralar yeniden canlanıyor. Küresel firmalar, LP sermayesi toplayıp orada yatırım fırsatları ararken, seçili pazarlarda yerel operasyonlar kuruyor. Bu eğilimin, örneğin General Atlantic ve TPG’nin operazyonlar kurduğu Ortadoğu’da gerçekleştirdiğini gördük.

● Küresel fonlar yerelleşiyor.