'ECB gerektiğinde piyasaya müdahale etmedi'

İSTANSBUL - New York Merkez Bankası eski Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Paul Bennett, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) gereken zamanlarda piyasaya müdahale etmediğini belirterek, "ABD Merkez Bankası (Fed) gibi yeterince proaktif davranamadı. Sonuçta işsizlik, enflasyon gibi makro hedefleri yakalamaktan çok uzak kaldı" dedi.

Türk Deniz Eğitim Vakfı tarafından, IMEAK Deniz Ticaret Odası destekleriyle kurulan Piri Reis Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre,  Piri Reis Üniversitesi,  New York Merkez Bankası eski Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Paul Bennett'i ağırladı. ''Global Economics & Markets'' başlığı altında bir sunum  gerçekleştiren Bennett, global piyasalarda devam eden yavaş büyüme düzeyine işaret ederek, ABD ekonomisinin iyiye gittiğini, ancak gerçek toparlanmanın henüz istenilen düzeyde olmadığını belirtti.

İleriye dönük beklentilerde de görünümün farklı olmadığının altını çizen Bennett, ABD ekonomisindeki talep düzeyinin düşük seyretmesinin, Çin, Hindistan gibi gelişmekte olan büyük ekonomilerde, Avrupa Birliği ülkelerinde, dolayısıyla global çapta üretimi artıracak yatırımların yavaşlamasına neden olduğunu ifade etti. 

Bennett, ABD ekonomisi için krizin kaynağının konut sektöründe 2009 öncesi fiyatlarda yaşanan yüksek artışın (varlık balonunun) tersine dönmesiyle başladığını vurgulayarak,  ABD ekonomisin göreceli olarak kriz ortamındaki durumdan kademeli olarak ve olumlu yönde ayrışmaya başladığını belirtti. 

Toparlanmadaki yavaş hareketin temel nedeninin düşük enflasyon şartlarında tüketim ve yatırım yapma konusunda güçlü bir ihtiyacın olmamasına bağlı olarak ortaya çıktığını ifade eden Bennett,  ABD ekonomisinin sağlıklı bir şekilde işleyişini sağlayan ve piyasayı yönlendiren iki ayağının olduğunu kaydetti. 

Bennett, bunların birinin Fed'in para politikaları diğerinin ise hazinenin mali politikaları tarafından oluştuğunu ifade ederek, Fed'in para politikasının temelde en önemli aracı olan kısa vadeli faiz düzeyini değiştirmek suretiyle uygulanmakta olduğunu dile getirdi. 

Hazinenin mali politikalarının ise ekonomiyi yönlendirme konusunda yakın dönemde etkin bir rol almadığını anlatan Bennett, kriz ortamlarında Merkez Bankaları’nın yavaş tepki veren piyasalarda para politikalarının ani ve hızlı bir şekilde uygulanması gerektiğine vurgu yaptı. 

Avrupa Merkez Bankası’nın bu kurala uygun şekilde davranamadığını da ifade eden Bennett, "Avrupa Merkez Bankası gereken zamanlarda piyasaya müdahale etmedi. Fed gibi yeterince proaktif davranamadı. Sonuçta işsizlik, enflasyon gibi makro hedefleri yakalamaktan çok uzak kaldı" ifadesini kullandı.  

Bennett, mali politikalar ayağında ise ABD’den farklı olarak AB’nin tek bir çatı altında hızlı ve etkin karar veren bir karar verme mekanizmasından yoksun olduğunu, farklı ülkelerden oluşan bölünmüş bir yapı nedeniyle mali politikaların işlerliğinin olamayacağını belirtti.

İvme kazanan ABD ekonomisi için halen devam eden ekonomiyi canlandırma çabalarının tatmin edici bir enflasyonist baskı yaratamayacağı olasılığı üzerinde de duran Bennett, "Ekonomide arzulanan ivmenin uzun bir süre yakalanamama ihtimali var.  Bu çerçevede uygulamaya konulacak politikalar konusunda otoriteler aslında çok hassas bir noktada" değerlendirmesinde bulundu.