DTÖ görüşmeleri olumsuz sonuçlandı
Uzlaşmazlığın nedeni, kalkınmakta olan ülkelerdeki tarım üreticilerinin korunması için hazırlanan bir önerinin olduğu belirtiliyor
CENEVRE - Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ), İsviçre'nin Cenevre kentinde yapılan görüşmeleri, tarımda himaye tartışması nedeniyle kitlendiği ve anlaşma sağlanamadan sona erdi.
ABD Ticaret Temsilcisi Susan Schwab, gazetecilere yaptığı açıklamada, ''Bu kez sonuca çok yakındık'' dedi. ABD'nin, Doha görüşmelerine bağlı kalacağını belirten Schwab, ''bütünüyle bir çöküşten sözetmenin zamanı olmadığını, ABD'nin bu konudaki taahhütlerinin hala masada olduğunu ve karşıdan yanıt beklediğini'' kaydetti.
Yeni Zelanda Ticaret Bakanı Phil Goff da, Doha görüşmelerinin gelecek bir tarihte sürmesi konusunda umutlu olduğunu söyledi. Goff, ''Bu haftanın, gelecekte yapılacaklara temel oluşturmasını başarmış olmayı umuyorum'' diye konuştu.
Yaklaşık 35 ülkenin bakanları, 2001'den beri sürdürülen Doha turu müzakerelerinde ilerleme sağlanması amacıyla 9 gün önce biraraya gelmişlerdi. Uzlaşmazlığın odağında, kalkınmakta olan ülkelerdeki tarım üreticilerinin korunması için hazırlanan bir önerinin olduğu belirtiliyor. ABD'nin yüksek tarım sübvansiyonlarının, yoksul ülkelerdeki üreticilere etkisinin odakta yer aldığı görüşmelerde, ABD'nin sübvansiyonlarda yapacağı kesintiyle ilgili önerilerinin, yoksul ülkeler tarafından yetersiz bulunduğu bildirildi. Kalkınmakta olan ülkeler, diğer ülkelerin uyguladığı vergilerin de azaltılmasını istiyor. ABD'de kasım ayında yapılacak seçimle yönetimin değişmesi ve AB Komisyonu'nda gelecek yıl gerçekleşecek değişiklikler ve Hindistan'da yakın gelecekte yapılması olası seçimlerin, görüşmelerin gelecekteki akışını değiştirebileceği bildiriliyor. Görüşmenin başarısız olmasının, uluslararası ticarete kısa vadeli ve belirgin bir etkisi olmayacak. Tartışmaya konu olan maddelerin uygulanmasında, 5 ya da 10 yıl gibi uzun vadeler uygulanıyor. Ancak, bu görüşmelerin anlaşmazlıkla sonuçlanmasının, ''korumacı'' eğilimi artırabileceği ve karar alıcıları, korumacılıkla daha sıkı biçimde mücadeleden uzaklaştırabileceği belirtiliyor.
"Toplantı başarısız oldu"
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Başkanı Pascal Lamy, Cenevre'de yapılan toplantının başarısız olduğunu söyledi. Lamy, ''Daha iyi bir dünya ticaret sistemi için yatırım yapmayı sürdüreceğim'' dedi. Görüşmeler sırasında kaydedilen ilerlemelere işaret eden Lamy, ''tüm bunları rayına oturtmaya çabalayacağını'' bildirdi. Başarısızlığın sorumlularına ilişkin bir soru üzerine ise Lamy, ''suçlamalarla uğraşmak istemediğini'' kaydetti.
AB Komisyonu'nun Dış Ticaretten Sorumlu Üyesi Peter Mandelson, bunun ''toplu bir başarısızlık'' olduğunu ifade ederek, başarısızlığın sonuçlarının herkes için eşit olmayacağını, sonuçları, görüşmelerde fırsata ve şansa ihtiyaç duyanların orantısız biçimde daha fazla hissedeceğini bildirdi. Görüşmelerdeki başarısızlığın uluslararası ticaret sistemi için, ticari fırsat kaybından daha büyük bir geri adım olduğunu belirten Mandelson, ''Dünya düzenini yeniden belirlemek için dünya çapındaki ilk sözleşmeyi yapma fırsatını kaçırdık'' dedi. AB'nin ''açıkça ve iyiniyetle'' görüş bildirdiğini ifade eden Mandelson, AB'nin Doha turuna desteği konusunda birleştiğini de kaydederek, ''Yeniden müzakere masasına oturma olasılığını gözardı etmememiz gerekir'' dedi. AB Komisyonu'nun Ortak Tarım Politikasından Sorumlu Üyesi Mariann Fischer Boel ise, görüşmelerdeki başarısızlığın ''dünyayı daha da öngörülemez duruma getireceğini'' dile getirdi.