Obama ve Netanyahu'dan Ortadoğu zirvesi

WASHINGTON - Beyaz Saray'daki Oval Ofis'te gerçekleşen görüşme sonrası Obama ve Netanyahu, gazetecilere açıklamada bulundu. 

Obama, Netanyahu'yu diğer dünya liderlerinden daha sıklıkla ağırladığını dile getirdi. Bu görüşmede de bir dizi konuyu ele aldıklarını belirten Obama, Filistin yönetimiyle iyi niyetli müzakerelere başlamalarından duyduğu memnuniyeti ifade etti. 

Obama, İsrail-Filistin arasında başlayan nihai statü görüşmelerinde ABD'nin "dikte edici değil kolaylaştırıcı" rol üstlenmesini amaçladıklarını belirterek, sorunun çözümünü yan yana, barış ve güvenlik içindeki iki devletli çözüm olarak gördüklerini tekrarladı. Obama, "Bu amacı başarmak için de sınırlı zamanımız var. Başbakan Netanyahu'nun, bu amaç doğrultusunda ileri yönde adım atma isteğine yönelik cesaretini takdirle karşılıyorum" dedi. 

"Suriye konusunda kaygılıyız"

Obama, Netanyuha ile Suriye meselesini de konuştuklarını belirterek, "Suriye konusunda geniş kapsamda stratejik kaygılarımız var. Kimyasal silahların Suriye dışına çıkarılması ihtimalinden ikimiz de memnuniyet duyuyoruz ama ikimiz de bunun, BM'de karar verildiği şekilde uygulanabilir ve doğrulanabilir olması gerektiği noktasında derin kaygılarımız var" diye konuştu. Suriye'nin kimyasal silahlarının Suriye halkının yanında uzun vadede İsrail için de tehdit yarattığını ifade eden Obama, bunun yanında Suriye'deki iç savaşın çözümü noktasında da daha büyük sorulara sahip olduklarını hatırlattı. 

Obama, görüşmelerinde Mısır ile ilgili olarak ise ABD olarak, Mısır'da yaşananlara yönelik kaygılarının devam ettiğini ama Kamp David Sözleşmesi ve Mısır-İsrail barışının sadece iki ülkenin güvenlik ve istikrarına değil, bölge ve ABD'nin güvenliğine hizmet etmesi gibi nedenlerle ABD olarak Mısır ile yapıcı ilişkilere yönelik taahhütlerinin de bulunduğunu söyledi. Obama, "Dolayısıyla, Mısır hükümetini daha kapsayıcı ve daha fazla demokrasi ve özgürlük isteyenlerin ana amaçlarına uygun bir yöne sevk etmeye ve bu noktada çağrılar yapmaya devam etmemize rağmen, Mısır hükümeti ile çalışmaya da devam edeceğiz" ifadesini kulandı. 

İran konuşuldu

İran konusunu da görüştüklerini belirten Obama, İran'ın nükleer silaha sahip olmaması noktasında aynı görüşte olduklarını ifade ederek, "Geçmişte İran yönetiminin eylemleri ve açıklamaları, İsrail'e yönelik tehditleri ve İsrail'e karşı davranışları göz önüne alındığında, kelimelerin yeterli olmadığı çok açık, uluslararası yükümlülükleri tamamen yerine getirdikleri ve nükleer silah arayışında olmadıkları yönünde uluslararası topluma güven verecek eylemlere ihtiyaç var" dedi. 

ABD'nin olaganüstü yaptırımları nedeniyle bugün İranlıların müzakerelere hazır olduğuna işaret eden Obama, "Diplomasiyi test etmeliyiz. İranlıların, uluslararası normlara, kanunlara ve gerekliliklere uyma yönündeki istekliliklerinde ciddi olup olmadığını görmeliyiz. Onlara, bu konuyu diplomasi yoluyla çözmeyi tercih ettiğimizi belirterek iyi niyetle yaklaşacağız" ifadesini kullandı. Ancak müzakerelere çok dikkatli şekilde girdiklerini belirten Obama, bu müzakerelerin kolay olmayacağını ve yaptırımların bir bakıma azalması için de en yüksek standartlarda teyidin gerektiğini bildirdi. 

İsrail ve bölgedeki diğer müttefik ve dost ülkelerle İran konusunda yakın istişareye devam edeceklerini dile getiren Obama, "Umudumuz bu konuyu diplomatik yollardan çözmek. Ama ABD Başkanı olarak, İran'ın nükleer silahı olmaması noktasında askeri seçenek dahil, hiçbir opsiyonu masadan dışlamıyorum" dedi. Obama, ABD olarak İsrail'in güvenliğine yönelik tahhütlerinin hiç olmadığı kadar güçlü olduğunu vurguladı. 

İsrail Başbakanı Netanyahu

İsrail Başbakanı Netanyahu da ABD için bölgede İsrail'den daha iyi, güvenilir, istikrarlı ve demokratik bir müttefik olamayacağını söyledi. 

Önlerindeki en büyük zorluğun İran'ın nükleer silah edinmesini engellemek olduğunu belirten Netanyahu,  Obama'ya, "Bu amaca bağlı kalmaya devam ettiğinizi belirtmenizden derin minnettarlık duyduk. Ayrıca, İran'ın yatıştırıcı sözlerinin de gerçek, şeffaf, doğrulanabilir ve anlamlı eylemlerle örtüşmesi gerektiği yönündeki sözlerinizden de memnuniyet duydum. İran'ın, İsrail'in yok edilmesine taahhütü var. Dolayısıyla İsrail için, İran ile gelecekte bir anlaşmanın tam testi, İran'ın askeri nükleer programından vazgeçip vazgeçmemesine bağlı. Sözün özü, İran'ın askeri nükleer programını tamamen kaldırmasıdır" diye konuştu.  ABD'nin ciddi askeri tehdidi ve yaptırımlarının İran'ı müzakere masasına getirdiğini savunan Netanyahu, "Diplomasi çalışırsa, bu baskılar yerinde tutulmalı ve bunlar teyit edilebilir bir başarıya kadar azaltılmamalı. İsrail olarak, İran'ın müzakereler sırasında nükleer programına devam etmesi halinde, bu yaptırımların güçlendirilmesi gerektiğine inanıyoruz" ifadesini kullandı.  ABD'ye İsrail ve Filistin arasındaki barışa yönelik çabalarından dolayı teşekkür eden Netanyahu, barışa yönelik taahhüdünün devam ettiğini bildirdi.