Rusya'dan Türkiye'ye kötü süpriz
Rusya, Türkiye'nin desteklediği Nabucco Projesine alternatif olarak bilinen Güney Akım Projesinde gaz akış kapasitesini iki katından fazla artırmak üzere İtalya ile anlaşmaya vardı.
MOSKOVA - Soçi'de bugün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı ağırlayacak olan Vladimir Putin, bu ziyaret arifesinde Türkiye'nin desteklediği Nabucco doğalgaz boru hattının alternatifi olan 'Güney Akım'da son noktayı koymak için önemli bir adım attı. Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in davetlisi olarak Soçi'de temaslarda bulunan İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi Güney Akım'ın kapasitesinin yıllık 31 milyar metreküpten, 63 milyar metreküpe çıkarılması konusunda anlaştı. İki başbakanın hazır bulunduğu törende, Rus enerji şirketi Gazprom Başkanı Aleksey Miller ve İtalyan enerji şirketi Eni Başkanı Paolo Skaroni anlaşmayı parafe etti. Anlaşmaya Sırbistan, Bulgaristan ve Yunanistan enerji şirketleri de imza koydu.
Anlaşma ile ilgili değerlendirmede bulunan Putin, Rusya'nın Avrupa enerji güvenliğine katkı sağladığını, Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan'la da mutabık olduklarını söyledi. Putin, "Proje sadece Eni ve Gazprom arasında değil. Yunanistan, Bulgaristan ve diğer projeye dahil olan ülkeler de bunu uygun buluyor." dedi.
Bulgaristan Energy Holding ve Yunanistan DESFA enerji şirketleri ile yüzde 50 ile anlaşma sağlanırken, Sırbistan'la Gazprom'un yüzde 51, Serbiagaz'ın da yüzde 49 hissesi olacağı belirtildi. Bulgaristan mevcut boru hatlarının iç piyasanın ihtiyacını ancak karşıladığını gerekçe göstererek, Güney Akım için ayrı bir boru hattının döşenmesini istiyor.
Putin: Nabucco'ya karşı değiliz
Rusya'nın enerjide alternatif projelere karşı olmadığını kaydeden Rusya Başbakanı, "Nabucco dahil, alternatif projelere karşı değiliz. Eğer projenin uygulanması verimli bulunuluyorsa bu gerçekleşir. Biz de buna itiraz etmeyiz." değerlendirmesinde bulundu. Rusya'nın enerji sektöründe tekelini kıracak Nabucco doğalgaz boru hattı ile ilgili daha önce de Putin, "İçini doldurabilecek gaz bulabiliyorlarsa, kimsenin boruları döşemesine karışmayız." eleştirisi getirmişti.
Putin'in yarın yapılacak görüşmelerde Erdoğan'a da İkinci Mavi Akım projesinin önerilmesi bekleniyor. Avrupa pazarına Ukrayna'nın dışında Güney Akım'la ulaşmayı hedefleyen Rusya'ya göre; İkinci Mavi Akım hem yedek hat olacak, hem de İsrail başta olmak üzere yeni pazarlara açılma imkanı sağlayacak. Rusya enerji tekelinde gücünü zayıflatacak Nabucco'nun gerçekleşmemesi için Kazakistan'la da yeni bir anlaşma imzaladı. Buna göre Kazakistan Rusya'ya 2010'dan itibaren mevcut 8 milyar metreküpe ek, 10 milyar metreküp daha gaz verecek. Mevcut rezervler göz önünde bulundurulduğunda Kazakistan'ın Nabucco'ya kaynak sağlamasının artık imkansız hale geldiği kaydediliyor. Azerbaycan'ın Prag'da imza koyduğu anlaşmaya, Özbekistan ve Türkmenistan'ın da tedarikçi olma konusunda destek vermemesine dikkat çekiliyor.
Önceki gün Rusya devlet başkanı Dmitri Medvedev'in imzaladığı '2020 Stratejik Güvenlik Belgesi' de Rusya'nın enerji konusunda nasıl bir duruş sergileyeceğinin ip uçlarını veriyor. Kremlin hammadde kaynakları üzerinde devam eden mücadelede, bölgesel ve uluslararası düzeyde çatışmaların çıkma ihtimaline dikkat çekiyor. Belge enerji kaynakları üzerinde tekelin devam ettirilmesi için çalışmaların yoğunlaştırılmasını öngörüyor. 1997 yılında hazırlanan stratejik güvenlik belgesinin yerini alan yeni belgede terörün yerini üç yeni tehdit alıyor. Enerji kaynakları üzerinde mücadele, NATO'nun Rusya'nın sınırlarına doğru genişlemesi ve son olarak da bir kısım ülkelerin Rusya üzerinde nükleer üstünlük kazanabileceği riskine vurgu yapılıyor.