Türkiye karşıtı tasarı yine Temsilciler Meclisi'nde

WASHINGTON - ABD Temsilciler Meclisi'ne, biri 1915 olaylarının ABD tarafından "soykırım" olarak tanınmasını talep eden, diğeri ise Türkiye'den ülkedeki Hıristiyanların haklarına tam olarak saygı göstermesini isteyen iki tasarı sunuldu.

Ermeni lobisinin önemli destekçilerinden olan Demokrat Parti California Milletvekili Adam Schiff ile Cumhuriyetçi Parti Illinois Milletvekili Robert Dold tarafından hazırlanan Ermeni tasarısı, bir önceki Kongre döneminde sunulan 252 numaralı benzer tasarıyla aynı içeriği taşıyor.

Tasarıda, ABD Başkanı Barack Obama'ya ve Amerikan yönetimine, 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanıması çağrısında bulunuluyor.

Tasarının hazırlayıcılarından olan Kongre üyesi Dold, yaptığı açıklamada, "96 yıl önce 1,5 milyon Ermeni, sadece Ermeni oldukları için öldürüldüler. Bu korkunç trajedi görmezden gelinmemeli, tam tersine, adalet için savaşan bir ülke olarak ABD açısından uygun olan, 'Ermeni soykırımını dürüstçe tanımasıdır. Böylece, gelecekteki soykırımların önlenmesine hep birlikte katkı sağlayabiliriz" ifadesini kullandı.

Kliselerin iadesi isteniyor

ABD'deki radikal Ermeni kuruluşu Amerikan-Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA), Temsilciler Meclisi'ne, "Kiliselerin İadesi" başlıklı bir tasarı da sunulduğunu kaydetti.

ANCA'ya göre, tasarı, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nin üyelerinden Cumhuriyetçi Parti California Milletvekili Ed Royce ile Komitenin eski başkanı ve şu anki kıdemli üyesi Demokrat Howard Berman tarafından hazırlandı.

Tasarıda, "Türk hükümetine, uluslararası yükümlülüklerini onurlandırarak, ülkedeki Hristiyanlara yönelik kötü muamelelerin her çeşidine son vermesi ve Hristiyanların haklarını ve dini özgürlüklerini koruma altına alması" çağrısı yapılıyor. Tasarıda, ayrıca "Türkiye'den, Ermeniler, Asuriler, Pontuslar, Süryaniler ve diğer Hristiyan toplulukları dahil olmak üzere, Hristiyanlara ait el konulan kilise mallarını iade etmesi" isteniyor.

Ed Royce, tasarıyla ilgili açıklamasında, "Türkiye'deki koşulların, giderek dinle daha bağlantılı hale gelen nefret suçlarıyla kötüleştiğini" iddia ederek, "Sunduğumuz tasarı, Türkiye'yi, savunmasız dini azınlıkları korumaya çağırıyor. Bu kesimler, ayrımcılık ya da şiddet korkusu yaşamadan ibadet edebilmeli ve dinlerini öğrenebilmelidirler. Türkiye'den, bu korumayı sağlamadaki yükümlülüğünü yerine getirmesini bekliyoruz" sözlerine yer verdi.

Berman da "Türkiye, kilise mallarına el koyarak, ibadet edenleri taciz ederek ve bazı Hristiyan gruplara tam yasal statü vermeyi reddederek, düşünce, vicdan ve din özgürlüğünü öngören İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi altındaki yükümlülüklerini yerine getirmede başarısız oldu. Türkiye, dini ayrımcılık uygulamalarına, ibadet amaçlı toplanma ve eğitime yönelik kısıtlamalara son vermeli ve el konan kilise mallarını iade etmelidir" ifadesini kullandı.

Tasarıların kabulü için, önce Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi'nin gündemine alınması, orada benimsenmesi, ardından Temsilciler Meclisi genel kurulunun gündemine alınması ve orada da kabul edilmesi gerekiyor. Ancak tasarılar kabul edilse bile bağlayıcı olmayıp, tavsiye niteliğini taşıyor.