UAEK Genel Kurul Toplantısı sona erdi

VİYANA - Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun (UAEK) pazartesi gününden beri Viyana'da devam eden 52.genel kurul toplantısı TSİ:01:30'da sona erdi.

Toplantının son oturumunda Mısır'ın sunduğu, "UAEK güvence denetimlerinin Orta Doğu'da da uygulanması" başlıklı önerisi tartışmalara neden olmuş ve yoğun görüşmelerin ardından tasarının 2.ve 9.maddelerindeki ifadeler üzerinde görüş birliği sağlandıktan sonra oylamaya sunulmuştu.

Oylamada aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 82 ülkenin "evet" oyu ile tasarı kabul edildi.

Ardından Arap ligi üyesi ülkelerin sunduğu, "İsrail'in nükleer yetenekleri" başlıklı diğer bir karar tasarısı ise tartışmaların ardından, "oylamaya gerek görülmediği " kararlaştırılarak gündem dışı bırakıldı.

Gece geç saatlere kadar devam eden genel kurul toplantısının son saatlerinde ise üye ülkelerin UAEK'dan talepleri çerçevesinde,  "Teknik işbirliği, Güvence denetimlerinin uygulanmasına ilişkin talepler, Nükleer tesis  ile nükleer ve radyo aktif maddelerin emniyeti konularında hazırlanan üç ayrı karar tasarısı ele alındı.

Katılımcı ülkelerin tasarılar üzerinde sözlü beyanlarının ardından ayrı ayrı yapılan oylamalarla bu üç karar tasarısı da kabul edildi.

Genel kurul başkanı ve İtalya daimi temsilcisi büyük elçi Gianni Ghisi, yönetim kurulunun eski ve yeni seçilen üyelerini 6 Ekim pazartesi günü kurumun Viyana'daki merkezinde yapılacak olan yönetim kurulu olağan toplantısına davet ederek toplantının sona erdiğini ilan etti.

Genel kurul toplantısında yapılan seçimde Türkiye de iki yıllık süre için yönetim kurulu üyeliğine seçilmişti.

"İsrail'in nükleer yetenekleri" başlıklı karar tasarısı

Arap Birliği üyesi ülkelerin, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) genel kuruluna sundukları, "İsrail'in nükleer yetenekleri" başlıklı karar tasarısının, "üzerinde oylama yapılmasına gerek olmadığı" kararlaştırıldı.

Toplantı gündemine alınarak üzerinde bazı ülkelerin sözlü beyanlarda bulunduğu karar tasarısı, AB dönem başkanı Fransa'nın önerisiyle, "üzerinde oylama yapılıp yapılmaması için" oylandı.

Yapılan oylamada, katılımcı ülkelerden 46'sı evet, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 7'si çekimser ve 43'ü de karşı oy kullandılar.

Katılımcı ülkelerin çoğunluğu "oylamaya gerek olmadığı yolunda oy kullandığından" Arap Birliği üyesi ülkelerin karar tasarısı herhangi bir işlem yapılmadan gündem dışı kaldı.

Tasarının oylamaya sunulmasına gerek olmadığı yönünde oy veren batılı ülkeler, tasarının daha önce Mısır tarafından sunulan ve oylanarak kabul edilen, "UAEK güvence denetimlerinin Orta Doğu'da da uygulanması başlıklı tasarıyla benzer ifadeler içerdiği" görüşünü savundular.

Tasarının oylanmasına karşı oy kullanan Rusya ise, tasarıda "İsrail'in isminin açık şekilde zikredilmesinin UAEK'nu politize eder nitelikte olduğu gerekçesiyle karşı oy kullandığını" açıkladı.

Üye ülkelerin talepleri gündeme getirildi

UAEK genel kurul toplantısının gündemindeki orta doğu'nun nükleer silahlardan arındırılması ve İsrail'in nükleer yetenekleri konulu karar tasarılarının sonuçlandırılmasının ardından üye ülkelerin "Teknik işbirliği, güvence denetimlerinin uygulanması, nükleer tesis ile nükleer ve radyo aktif maddelerin emniyeti gibi konulardaki taleplerine ilişkin karar tasarıları gündeme alınarak tartışılmaya başlandı.

Genel kurula başkanlık yapan İtalyan daimi temsilcisi Büyükelçi Gianni Ghisi, toplantıya mahalli saatle 21.45'te verdiği bir saatlik molanın ardından üye ülkelerin UAEK'dan talepleri konularına ilişkin karar tasarılarını tartışmaya açtı.

Toplantıda üye ülkeler karar tasarılarına ilişkin başvuru sırasına göre sözlü beyanlarda bulunacaklar. Toplantının geç saatlere sarkması nedeniyle birçok üye ülke genel kurul salonunu terk etmeye başladı.

UEAK üyesi 145 katılımcı ülkeden genel kurul salonunda aralarında Türkiye'nin de bulunduğu sadece 95 ülkenin heyetlerinin kaldığı belirlendi.

Genel kurul toplantısını pazartesi gününden beri büyük bir dikkatle izleyen Türkiye BM Viyana ofisi nezdindeki daimi temsilcisi Büyükelçi Ahmet Ertay başkanlığında toplam 5 kişilik bir heyetle genel kurul salonunu terk etmeyen ülkelerin başında geliyor.

Resmi bir açıklama yapılmamakla birlikte, tercüman ve güvenlik elemanlarına saat 03.00'e kadar görev talimatı verildiği öğrenildi.