Yaptırımlar İran'a pahalıya mal olacak
ABD'nin yaptırımları nedeniyle İran'ın günlük yaklaşık 1 milyon varillik bir ticaret kaybı olması beklendiği ifade ediliyor.
Global Resources Partnership ve Bosphorus Energy Club Başkanı Mehmet Öğütçü, enerji piyasasındaki son gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
ABD'nin yaptırımları nedeniyle İran’ın günlük yaklaşık 1 milyon varillik ticaret kaybı yaşamasının beklendiğini kaydeden Öğütçü, "Suudi Arabistan’ın 2 milyon varillik yedek üretim potansiyeli var. Bu hemen devreye alınabilir. Fiyat sinyallerini aldıktan sonra ABD'nin kaya petrolü üretimini de 3 ay içinde artırmaya başlaması mümkün." ifadelerini kullandı.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın, gerekmesi halinde 90 günlük ihtiyaca yetecek stratejik rezervlerini serbest bırakabileceğini belirten Öğütçü, "Yani, arz sıkıntısı yaşanmaz." dedi.
Petrol fiyatlarındaki artış eğilimi
Mehmet Öğütçü, petrol fiyatlarının tabanı gördükten sonra yeniden istikrarlı şekilde yükselişe geçmesinin temel nedeninin arz ile talep arasında giderek açılan dengesizlik olduğunu vurguladı.
Fransız enerji şirketi Total, ABD'nin İran'a yaptırımları yeniden yürürlüğe koyma kararı nedeniyle İran'daki doğalgaz projesini sürdüremeyeceğini açıklamıştı. 4 milyar 200 milyon euroluk anlaşma, İran'ın nükleer anlaşma sonrası bir Batılı ülke ile imzaladığı ilk anlaşmaydı.
Öğütçü, devamla şunları kaydetti:
"ABD dahil yeni üreticilerin piyasaya girmesi, küresel ekonomik durgunluk, petrol dışı yakıtların çoğalması gibi nedenlerle petrole talep düşerken, arz beklenmedik düzeylere çıktı, envanterler doldu, stratejik rezervler yenilendi. 11 Temmuz 2008’de 147,27 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesini gördükten sonra değer kaybetmeye başlayan petrolün fiyatı, geçen yıl 35 dolara kadar gerilemişti. Ama talebin yükselişe geçmesi, OPEC ve Rusya'nın arz kesintisine devam kararları ve jeopolitik risklerin artması fiyatların yükselişe geçmesine neden oldu. Bizim hesaplarımız 85 dolar civarında iken, Suudi Arabistan'a kalırsa yıl sonuna kadar petrolün varil başına fiyatı 100 doları bulabilir."
Danimarka merkezli dünyanın en büyük konteyner taşımacılığı şirketi A.P. Moller-Maersk, 2015'te imzalanan İran'la nükleer anlaşmadan çekilen ABD'nin İran'a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya koyması sonrası İran'daki faaliyetlerine son vereceğini duyurmuştu.
"Yaptırımlar, İran'dan alacağımız ham petrolün azalması sonucunu doğurabilir"
Global Resources Partnership ve Bosphorus Energy Club Başkanı Öğütçü, petrol fiyatlarındaki artışın Türkiye’ye olası yansımalarına ilişkin, "İran'a yönelik yaptırımların kısa ve orta vadede petrol fiyatlarını yükseltmesi, TL'nin de dolar karşısında daha fazla değer kaybetmesi Türkiye'de akaryakıt fiyatlarının çifte etki ile yükselmesi demek... Geçtiğimiz yıl günde ortalama 1 milyon varillik ihtiyacımızın yaklaşık yarısını (515 bin varil) İran'dan yaptık. Yeni yaptırımlar, yıl sonundan itibaren İran'dan alacağımız ham petrolün azalması sonucunu doğurabilir." ifadelerini kullandı.
Geçmişte de olduğu gibi, ithal edilen ham petrolün özellikleri düşünüldüğünde, İran'ın yerini Irak, Rusya ve Suudi Arabistan'ın dolduracağını beklemenin yanlış olmayacağını ifade eden Öğütçü, "Şimdiye kadarki tek ithalatçı Tüpraş'a ek olarak, bu yılın 3'üncü çeyreğinden itibaren SOCAR'ın Aliağa'daki yeni rafinerisinin de devreye girmesi, ithalat gereksinimini daha da artıracak." dedi.
Maersk de, ABD yaptırımı nedeniyle İran'a veda ediyor
Total, İran'daki 4,2 milyar dolarlık doğalgaz projesini bitiriyor
