Okula dönüşen dershane yok

Özel okula dönüşmeleri için başvuru süreci 2 Haziran'da başlayan dershanecilerden sadece bir dershane ‘dönüşme’ başvurusu yaptı. Buna karşın özel okulcular ‘sıfırdan yatırım’ yapmaya devam etti. 2013 yılının ilk 3 ayında eğitim yatırımları için 85 adet yatırım teşvik belgesiyle 624 milyon 748 bin 835 liralık yatırım kontrata bağlanmıştı. Yatırım teşvik belgelerine göre bu yılın aynı döneminde de sadece eğitime yönelik 59 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendi. 

Bu yatırımların değeri 399 milyon 406 bin 135 lira oldu. 30 farklı kentte yapılacak eğitim yatırımları arasında özel yurt yatırımları için düzenlenen yatırım teşvik belgeleri dikkat çekti. Buna göre yılın ilk çeyreğinde 59 adet yatırım teşvik belgesinden 18 adedi özel yurt yatırımları için düzenlendi. 

Özel okula dönüşmeleri için başvuru süreci başlayan dershanelerden dönüşüm için Türkiye genelinde sadece bir müracaat yapıldığını belirten Tüm Özel Öğretim Kurumları Derneği (TÖDER) Başkanı İbrahim Taşel, “Dershaneden dönüşen okul yok. Müracaat eden okul yok. Türkiye genelinde sadece bir okul müracaatı var” dedi. Buna karşın özel okulcular yılın ilk 3 ayında sıfırdan yatırımlar için teşvik sırasına girdi. Yılın ilk çeyreğin 30 farklı kentteki özel eğitim yatırımları için 59 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendi. 

Diyarbakır’da 21 milyon lira teşvik 

Yatırım teşvik belgelerine göre en fazla teşviki 32 milyon lira 831 bin 657 lira ile Fenerbahçe Eğitim ve Öğretim İşletmeleri aldı. Bu yatırım teşvik belgesi bin 740 kişi kapasiteli anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise yatırımı için düzenlendi. Özel eğitim yatırımları için düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde göze çarpan diğer bir nokta ise özel okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise yatırımları için düzenlenen teşvikler oldu. Buna göre yılın ilk 3 ayında yatırım değeri 10 milyon lirayı geçen 12 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendi. 

Bunlar arasında Batman’daki 10 milyon lirayı aşan iki büyük eğitim yatırımı öne çıkan yatırımlardanoldu. Batman’da bin 650 öğrenci kapasiteli Teknik Endüstri Meslek Lisesi ve yine 964 öğrenci kapasiteli anaokulu, ilkokul ve lise yatırımı için toplam 24 milyon liralık yatırım teşvik belgesi düzenlendi. 

Yatırım teşvik belgelerine en fazla sayıda teşvik belgesinin düzenlendiği şehirler bazında bakıldığında; Yılın ilk 3 ayında Ankara ve İstanbul’dan sonra 5 ayrı özel şirket yatırımı ile Diyarbakır’da toplam 21 milyon 47 bin lira değerinde yatırım teşvik belgesi düzenlendi. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası’ndan görüştüğümüz yetkililer Diyarbakır’da eğitim yatırımlarına ilginin genç nüfustan kaynaklı olarak yüksek olduğunu ve bunun giderek arttığını belirtti. Eğitim yönelik düzenlenen teşvik belgeleri arasında Bursa Orhangazi Üniversitesi, 4 adet fakülte, 2 adet enstitü ve 1 adet Meslek yüksek okulu için 4.930 milyon lira yatırım teşviki aldı. Bunun dışında Okan Üniversitesi adına da Diş Hekimliği Fakültesi için 6 milyon 903 bin 911 liralık yatırım teşvik belgesi düzenlendi. 

Son olarak ilk 3 ayda düzenlenen yatırım teşvik belgelerine göre özel sektör yatırımcılarının Sağlık Meslek Lise’lerine olan ilgisi de devam etti. Buna göre 7 ayrı şirket Sağlık Meslek Lisesi için yatırım teşviki aldı. 

2012’deki mevzuat etkili oldu 

DÜNYA, özel sektörün eğitim yatırımlarına ilgisini ocak ayında ‘Son 1.5 yılda 413 eğitim yatırımı başladı’ başlığıyla haberleştirmişti. Haberimizde eğitim sektörüne olan ilgiyi şu şekilde yazmıştık: “Eski teşvik mevzuatı yürürlükteyken eğitim sektöründe 3 yılda 154 yatırım teşviki alınmıştı. 2012’de yürürlüğe giren yeni mevzuat patlamaya yol açtı. Yeni düzenlemeyle birlikte son 1.5 yıl içinde 413 yatırım projesi teşvik belgesine bağlandı. Böylece son 5 yılda eğitim sektöründe 567 yatırıma belge alınmış oldu. Bu yatırımların büyüklüğü 5 milyar lirayı buluyor. Özel sektör en çok ilk ve ortaokul yatırımlarına ilgi gösterdi. 2012 yılı sonrası sadece ilköğretim hizmetleri için 276 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendi.” 

Özel ilkokul yatırımları arttı 

Haberimizin ayrıntılarında ise şu bilgilere yer vermiştik: “Özel ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite sayıları artıyor. Bakanlık verilerine göre 16 Temmuz 2009 ile 31 Kasım 2013 arasında eğitim sektöründe 567 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendi. Bu yatırımların toplam tutarı 5 milyar lirayı buldu. Özellikle 2012 yılında çıkarılan yeni yatırım teşvik kanunundan sonra teşvik belgeli yatırımlarda iki – üç kat artış görüldü. 2009 ve izleyen yıllarda 15199 sayılı Yatırım Teşvik Yasası’yla ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim hizmetleri için 154 yatırım teşvik belgesi düzenlenmişti. Haziran 2012’de yeni teşvik yasası yürürlüğe girdi. Aradan geçen 1.5 yıl içinde eğitim sektöründeki yatırımlara için 413 proje teşvik belgesine bağlandı. Her iki dönemde de ilköğretim yatırımlarındaki artış dikkat çekti.

Destek yaygınlaşabilir 

Özel okulların daha düşük ücret alarak hizmet verebilecekleri bir sistemin oluşturulması gerektiğine dikkat çeken Tüm Özel Öğretim Kurumları Derneği (TÖDER) Başkanı İbrahim Taşel eğitim yatırımlarına olan ilgiyi değerlendirdi. Taşel şöyle konuştu: “Türkiye’de özel okul oranı yüzde 3 bile değil. Vatandaşın çocuğunu özel okula gönderebilmesi için Öğrenci başına verilecek destek yaygın hale getirilebilir ” dedi.

En fazla teşvik 'Fener'e 

2014 yılının ilk 3 ayında eğitim yatırımı için 59 adet teşvik belgesi düzenlendi. Düzenlenen yatırım teşvik belgeleri arasında 32 milyon 831 bin 657 lira ile en fazla teşviki Fenerbahçe Eğitim Öğretim ve İşletmeleri A.Ş aldı. Ocak ayında düzenlenen bu yatırım teşvik belgesi 217 öğrenci kapasiteli anaokulu, 939 öğrenci kapasiteli ilkokul ve ortaokulu ve 584 öğrenci kapasiteli Anadolu Lisesi eğitim yatırımlarını kapsıyor.